Παραγάδι: Με τον καιρό δευτερόπρυµνα & το ρέµα κόντρα
To να ρίξει κάποιος ένα παραγάδι στη θάλασσα φαντάζει βουνό σε κάποιους ενώ για άλλους είναι αρκετά εύκολη υπόθεση.
Tα πράγµατα δεν είναι µονοδιάστατα, αφού οι παράγοντες επιρροής για ένα σωστό και εύκολο ρίξιµο παραγαδιού στο νερό είναι πολλοί. Με την προϋπόθεση πάντα να µην το φουντάρουµε απλά στη θάλασσα. Αλλά να το βάλουµε στο σωστό σηµείο που έχουµε επιλέξει από πριν. Κάποιοι από αυτούς τους παράγοντες είναι το κατά πόσο ο χειριστής γνωρίζει τι πρέπει να κάνει όταν καλάρει. Αν ξέρει καλά τον τόπο, αν το παραγάδι είναι στρωµένο όµορφα µέσα στη λεκάνη, αν υπάρχει δεύτερο άτοµο µέσα στο σκάφος ή όχι. Αλλά και αν µας ευνοεί ο καιρός. Και να ήταν µόνο αυτά…! Στην πραγµατικότητα πρέπει να φροντίσουµε πολλά περισσότερα, πιστέψτε µε! Στο συγκεκριµένο κείµενο λοιπόν θα ασχοληθούµε µε την επίδραση του καιρού στο ρίξιµο του παραγαδιού. Όταν στο σκάφος επιβαίνουν ένα ή δύο άτοµα.
Σωστές επιλογές
Όπως σε όλες τις τεχνικές, έτσι και στο παραγάδι, οι σωστές επιλογές θα κρίνουν και το τελικό αποτέλεσµα. Οι επιλογές αυτές δεν έχουν να κάνουν µόνο µε τον τόπο, το δόλωµα και την ώρα. Αλλά και µε το σκάφος, την ύπαρξη δεύτερου ατόµου, το φωτισµό και την κατάλληλη πορεία. Ανάλογα πάντα µε τον καιρό που επικρατεί στην περιοχή. Ένας γενικός κανόνας τον οποίο κάποιος θα µπορούσε να εκφράσει και προσωπικά θα συµφωνούσα µαζί του, είναι πως ανάλογα µε τις περιστάσεις, θα προσαρµοστείς και θα κάνεις τη δουλειά σου. Αυτό όµως είναι για όσους θέλουν να µένουν στη γενικότητα και όχι να εξειδικεύουν τις τεχνικές.
Ένα άβολο σκάφος για παράδειγµα είναι ότι χειρότερο στα χέρια του παραγαδιάρη. Από την άλλη, η ύπαρξη δεύτερου ατόµου θα λύσει πολλά από τα προβλήµατα που θα δηµιουργήσει το σκάφος. Αν για παράδειγµα έχουµε µία βάρκα και ο ιδιοκτήτης την έχει διαλέξει µε τιµονιέρα στη µέση και όχι όσο πιο κοντά γίνεται στην πρύµνη. Τότε η έλλειψη δεύτερου ατόµου καθιστά το καλάρισµα του παραγαδιού δύσκολο έως και απαγορευτικό. Αν το ναυπηγείο σου δίνει τη δυνατότητα να τη µεταφέρεις σε άλλη θέση έχει καλώς. Αφού όταν δεις τα λάθη σου θα τα προσπαθήσεις να τα αλλάξεις, αν όµως για παράδειγµα έχουµε µία τιµονιέρα ενσωµατωµένη στο ντεκ σε λάθος σηµείο, τότε καλύτερα να αλλάξουµε τεχνική ψαρέµατος. Ή να έχουµε πάντα ταίρι όταν θα βγαίνουµε για παραγάδια.
Το πολύ ελαφρύ σκάφος τώρα, είναι για την τεχνική µας µία ακόµα λάθος επιλογή. Η οποία αν συνδυαστεί και µε λίγο φουσκωµένο καιρό, θα µας δυσκολέψει πάρα πολύ σε όλη τη διαδικασία του παραγαδιού και όχι µόνο στο καλάρισµα. Οσάκις είµαστε αναγκασµένοι να κάνουµε κράτει -και πιστέψτε µε στο παραγάδι είναι πολύ συχνό φαινόµενο-. Το πολύ ελαφρύ σκάφος θα τείνει να αποµακρύνεται συνέχεια από τη σωστή πορεία, ακόµα και µε µικρό κυµατισµό. Τα αποτελέσµατα είναι γνωστά. Ή θα είµαστε αναγκασµένοι να διορθώνουµε συνέχεια πορεία, ή θα τραβάµε το παραγάδι από λάθος γωνία. Με τα γνωστά µπλεξίµατα της µάνας που θα µας δυσκολέψουν πολύ στο υπόλοιπο ψάρεµα.
Μόνος σου ή µε παρέα
Κακά τα ψέµατα, η ύπαρξη δεύτερου ατόµου στο σκάφος, είτε απλά έχει µπει για µια µικρή βόλτα, είτε γνωρίζει από αλιεία (έστω και τελείως διαφορετική τεχνική), κρίνεται απαραίτητη για λόγους ασφαλείας. Ας µην κρυβόµαστε όµως. Πάρα πολλοί φίλοι ψαρεύουν µόνοι τους, λόγω προσωπικής επιλογής ή αδυναµίας εύρεσης συντρόφου για το ψάρεµα. Μιας λοιπόν και το έχω κάνει αρκετές φορές, πιστεύω πως µπορώ να δώσω µερικές χρήσιµες συµβουλές, τουλάχιστον για την τεχνική του παραγαδιού.
Το δεύτερο άτοµο στο σκάφος, θα κάνει τιµόνι σε όλη τη διαδικασία και αν ακόµα γνωρίζει την τεχνική, θα είναι η λύση για πολλά από τα προβλήµατα. Σε αυτήν την περίπτωση µπορείς να καλάρεις παραγάδια από οποιοδήποτε σχεδόν σκάφος. Μικρό ή µεγάλο, και ο καιρός δε σε απασχολεί ιδιαίτερα για να κρατηθείς στη σωστή πορεία, αφού έχεις λύσει το τιµόνεµα. Τα µάτια του συντρόφου µας δεν επηρεάζονται από τα φώτα, και ελέγχουν συνέχεια την σωστή κατεύθυνση του σκάφους σε σχέση µε την στεριά ή ότι άλλο βρεθεί µπροστά µας. Τώρα θα µου πείτε είναι η απόλυτη λύση; Όχι βέβαια, αλλά ένα µάτι µε εµπειρία και ένα χέρι µε επιδεξιότητα στους χειρισµούς του σκάφους, είναι πάντα πολύτιµοι σύµµαχοι.
Αντίθετα, ένας άπειρος βοηθός µπορεί τελικά να αποδειχθεί και «εχθρός» µας. Να παραθέσω µια προσωπική µου εµπειρία, όπου κάποιος που δε γνώριζε τι θέλουµε να κάνουµε. Όταν φτάσαµε κοντά στα βράχια παραλίγο να µου κόψει τα χέρια µε την πετονιά από το φόβο του. Αποµακρύνοντας το σκάφος απότοµα και χωρίς να του έχω πει τίποτα. Μόνος λοιπόν στο σκάφος… Κάτι πολύ τροµακτικό για πολλούς, ενώ στην ουσία δεν είναι τίποτε παραπάνω από το να ξέρεις τι θέλεις να κάνεις. Να έχεις αυτοσυγκέντρωση, να έχεις φτιάξει έτσι τις καταστάσεις µέσα στο σκάφος. Ώστε να έχεις ανά πάσα στιγµή τον απόλυτο έλεγχό του και τον έλεγχο του παραγαδιού.
Εµπειρίες δηλαδή που αποκτώνται µε πολλές θαλασσινές «εργατώρες», διάφορους πειραµατισµούς και απόλυτη γνώση της τεχνικής. Ένα µικρό παράδειγµα για το ψάρεµα, είναι να έχει ο ψαράς επιλέξει τη θέση που καλάρει τα παραγάδια του. Με τέτοια λεπτοµέρεια ώστε να µπορεί και να οδηγεί σωστά το σκάφος, να έχει πλήρως το κουµάντο (ιδιαίτερα όταν βρίσκεται κοντά στην ακτογραµµή). Αλλά και να µπορεί να βλέπει καθαρά στα ηλεκτρονικά βοηθήµατά του. Όλα αυτά σε συνδυασµό µε τη γνώση της τεχνικής, θα δώσουν ένα σωστό ρίξιµο του παραγαδιού ακόµα και από ένα άτοµο µόνο του στο σκάφος.
Καιρός, ο µεγάλος εχθρός
Στην τεχνική του παραγαδιού, το θέµα «καιρός» είναι ίσως ο µεγαλύτερος πονοκέφαλος, και ιδιαίτερα όταν στο σκάφος βρίσκεται µόνο ένας ψαράς. Ακόµα και ένα 3άρι, επιθυµητό σε άλλες τεχνικές, εδώ θα δυσκολέψει αρκετά τα πράγµατα, ιδιαίτερα στο λεβάρισµα. Όταν φτάσουµε σε ένα τόπο και θέλουµε να ρίξουµε παραγάδι, δε θα πρέπει να αρκούµαστε στο ότι γνωρίζουµε το µέρος. Το ζήτηµα του ρέµατος για παράδειγµα και η κατεύθυνσή του είναι αρκετά σηµαντικά. Αφού το παραγάδι µας θα πρέπει να πέφτει κόντρα σε αυτό, για λόγους που θα εξηγήσουµε αναλυτικά σε άλλο κείµενο.
Όταν όµως µετρήσουµε το ρέµα, και διαπιστώσουµε πως για να καλάρουµε θα έχουµε και τον καιρό κόντρα. Τότε τα πράγµατα αρχίζουν κάπως να δυσκολεύουν. Ειδικά όταν έχουµε να κάνουµε µε ένα τριάρι ή τεσσάρι. Όµως, ο πιο δύσκολος τρόπος για να καλάρεις είναι να έχεις κόντρα το ρέµα και τον καιρό δευτερόπρυµνα. Βασικά το πρόβληµα δεν είναι το ρίξιµο του παραγαδιού, αλλά το να πέσει σωστά και να µην έχουµε το φόβο να αρπάξει η προπέλα την πετονιά µας. Όταν έχουµε τον καιρό όρτσα, θα χρειαστεί µόνο να αυξήσουµε λίγο το γκάζι. Για να φεύγει το παραγάδι πιο εύκολα και να στρώνεται σωστά. Όταν ο καιρός είναι πρίµα, τότε και χωρίς γκάζι που λέει ο λόγος το παραγάδι µας θα φεύγει.
Οι πλάγιες κατευθύνσεις του ανέµου είναι αυτές που θα αλλάζουν συνέχεια την πορεία µας και εµείς θα πρέπει να διορθώνουµε για να κρατηθούµε πάνω από τον τόπο. Όταν λοιπόν έχουµε πλάγιους ανέµους στην πλώρη του σκάφους, οι διορθώσεις µας γίνονται πιο εύκολα ή βάζουµε και λίγο τιµόνι κόντρα στον καιρό. Και το κρατάµε σε ικανοποιητικά επίπεδα. Όταν όµως έχουµε τον καιρό στις µπάντες τις πρύµνης. Τότε εκτός του ότι οι διορθώσεις είναι πιο δύσκολες, έχουµε και το φόβο του πιασίµατος του παραγαδιού στην προπέλα του σκάφους.
Βέβαια για να µην παρεξηγηθούµε, µιλάµε για µικρά ερασιτεχνικά σκάφη. Τα οποία ψαρεύουν κυρίως µε την τεχνική του παραγαδιού. Και όχι για µεγαλύτερα σκάφη για παράδειγµα, ή ξύλινα που είναι ίσως τα καλύτερα για την τεχνική. Επίσης η λαγουδέρα σε αυτές τις περιπτώσεις είναι µια σηµαντική «χείρα βοηθείας» για τον ψαρά. Η χρήση της σε σχέση µε την κλασσική τιµονιέρα που έχουν τα περισσότερα σκάφη είναι πιο εύκολη για τον ψαρά την ώρα που καλάρει. Αλλά και οι µανούβρες στο σκάφος γίνονται πιο γρήγορα και εύκολα.
Ο καιρός στην επιλεγµένη περιοχή, είναι πολλές φορές οδηγός µας για το που θα καλάρουµε τα παραγάδια µας. Κακά τα ψέµατα, όσο και αν θέλουµε να το παίξουµε καπεταναίοι. Το ψάρεµα µε ένα άτοµο και καιρό είναι δύσκολο και κουραστικό. Καλό είναι λοιπόν να έχουµε τον καιρό σαν οδηγό µας. Και ανάλογα τα κέφια του, ή να ακυρώνουµε κάποια εξόρµηση (θα αποδειχθεί σοφό πολλές φορές). Ή να αλλάζουµε τόπο και να στοχεύουµε σε κάτι διαφορετικό.
Το σωστό στήσιµο του σκάφους
Η επιλογή που έχει ο ψαράς στον καιρό είναι να έχει ένα όσο περισσότερο σωστό σκάφος γίνεται και κυρίως στηµένο για το ψάρεµά του. Σίγουρα δεν είναι εφικτό να έχουµε όλοι τα σκάφη που θα θέλαµε, για πολλούς και διάφορους λόγους. Όµως, ακόµα και αν είµαστε αναγκασµένοι να έχουµε ένα «φτωχό» σε ανέσεις και προαιρετικό εξοπλισµό σκάφος, καλό είναι να το έχουµε στήσει σωστά. Έτσι ώστε να διευκολύνει τις αγαπηµένες µας τεχνικές, ακόµα και σε δυσκολότερες καιρικές συνθήκες.
Ένα παράδειγµα θα κάνει τα πράγµατα πιο κατανοητά. Όταν έχουµε ένα σκάφος και ψαρεύουµε µε αυτό παραγάδια, τότε θα πρέπει οπωσδήποτε η θέση καλαρίσµατος και λεβαρίσµατος να είναι κοντά στη θέση διακυβέρνησης του σκάφους. Αν λοιπόν το σκάφος µας είναι µεγάλο και δεν παρέχει αυτή τη δυνατότητα. Τότε θα πρέπει να βρούµε λύσεις στα δεύτερα χειριστήρια ή τη χρήση βοηθητικής µηχανής. Η οποία θα µετατρέπεται σε κύρια στο ψάρεµά µας. Όταν έχουµε λοιπόν ένα σωστά στηµένο σκάφος, τότε θα µπορέσουµε να αντιµετωπίσουµε και τον καιρό. Γιατί οι κινήσεις µας γίνονται πιο γρήγορα και επιτηδευµένα. Με αποτέλεσµα να µειώνουµε όσο περισσότερο γίνεται τους νεκρούς χρόνους.
Νεκρός χρόνος βέβαια δε θα πάψει ποτέ να υπάρχει, Αφού το µπλέξιµο του παραγαδιού θα είναι πάντα µέσα στο παιχνίδι του ψαρέµατος. Όµως ακόµα και σε τέτοιες περιπτώσεις, όπου οι µανούβρες ή η χρήση της κουλούρας δεν κατορθώνουν να λύσουν το ντέµα, η ύπαρξη µιας δέστρας κοντά µας θα προσφέρει τη λύση. Επειδή πολλοί θα ρωτήσουν πως στήνεται ένα σκάφος κατάλληλα για παραγάδια. Θα πω απλά ότι το σωστό σκάφος είναι αυτό που εξυπηρετεί τον ψαρά. ∆ηλαδή, ο ψαράς θα στήσει το σκάφος του ανάλογα µε τις ανάγκες του. Αλλιώς θα χρησιµοποιήσει σα µπούσουλα 4-5 σταθερές που αποτελούν κανόνα στο συγκεκριµένο ψάρεµα. Το κάθε µικρό ή µεγαλύτερο πλεούµενο παίρνει διάφορες µετατροπές. Είτε µόνιµες, είτε προσωρινές, οι οποίες µας διευκολύνουν όποτε χρειάζεται.
Κλείνοντας, θα ήθελα να επισηµάνω κυρίως για τα νέα παιδιά, πως το θέµα του καιρού στο ψάρεµα είναι πολύ σηµαντικό. Και θα πρέπει πριν από κάθε εξόρµηση να ενηµερωνόµαστε µε σωστές προβλέψεις, όχι µόνο για την ώρα που θα µπούµε να ψαρέψουµε. Αλλά για όση ώρα υπολογίζουµε να βρισκόµαστε στη θάλασσα και κάτι παραπάνω. Κανείς δεν έχει κάνει συµβόλαιο µε τον καιρό πως θα µπει µέσα στις 6 το πρωί και θα µπορέσει να ψαρέψει µέχρι τις 10 που θα σηκωθεί άνεµος. Αν η πρόγνωση προµηνύει µπελάδες, καλύτερα να µη ρισκάρουµε και να αλλάξουµε ώρα ή ακόµα και να αναβάλλουµε το ψάρεµά µας. Το ψάρεµα µε σκάφος δε χρειάζεται µόνο καλούς ψαράδες, αλλά και καλούς καπεταναίους!
