Παραγάδι: Μέτζα παραγάδια μέγιστης αποδοτικότητας
Το ψάρεµα µε παραγάδι µπορεί να µας δώσει όµορφα ψάρια, αν βέβαια καλάρουµε σωστά, στους κατάλληλους τόπους. Η εποχή αυτή, είναι ίσως η καλύτερη για να χειριστούµε τα µέτζα παραγάδια και κυρίως τα 12άρια και 11άρια.
Συναγρίδες, φαγκριά, σκαθάρια, αλλά και µαύρα, είναι τα ψάρια που θα αναζητήσουµε κυρίως. Όµως, µε µικρές διαφοροποιήσεις µπορούµε να καλάρουµε επίσης και για µεγάλες τσιπούρες, σηκιούς ή κόκκινα.
Τα ψαρέµατα µε µέτζα παραγάδια, αν επιλέξουµε εύστοχα τον κατάλληλο τόπο, είναι ότι καλύτερο µπορούµε να µας δώσει η τεχνική. Όταν αναφέροµαι στον τόπο και την καταλληλότητά του, εννοώ να ξέρουµε ότι κρατάει συγκεκριµένα ψάρια (πχ. µαύρα) και να γνωρίζουµε τις κακοτοπιές. ∆εν έχει κανένα νόηµα να καλάρουµε τόπους, όταν γνωρίζουµε πως είναι σχεδόν αδύνατο να ανακτήσουµε το παραγάδι µας.
Τεχνικές υπάρχουν ακόµα και για πολύ δύσκολους τόπους, όµως αν δεν γνωρίζετε να τις χρησιµοποιείτε, καλό είναι να καλάρετε κοµµάτια που δεν θα σας αναγκάσουν να αφήσετε το παραγάδι σας στο βυθό.
Τα παραγάδια µας
Ας δούµε τώρα τι παραγάδια πρέπει να έχουµε στα χέρια µας. Όπως είπαµε αναφερόµαστε στα 12άρια και τα 11άρια, δηλαδή µε αγκίστρια ικανοποιητικά σε µέγεθος για να µπορέσουν να κρατήσουν καλά ψάρια. Καταρχήν, κάθε νέα σεζόν ο σωστός παραγαδιάρης θα πρέπει να φτιάχνει καινούργια παραγάδια για αυτά τα ψαρέµατα. Όταν έχουµε να αντιµετωπίσουµε αξιόλογα και πολύ δυνατά ψάρια, δε µας δίνεται η δυνατότητα να ψαρεύουµε µε «µπαλωµένα» εργαλεία.
Θα φτιάξουµε λοιπόν δυο-τρία τέτοια παραγάδια, ανάλογα µε το πόσες φορές θα καλάρουµε και θα ψαρέψουµε µε αυτά. Στο τέλος της εποχής και αφού έχουµε κάνει 3-4 ψαρέµατα µε τα παραγάδια µας, θα πρέπει να τα αντικαταστήσουµε. Μπορεί µε την πρώτη µατιά να µη φαίνεται, όµως οι πετονιές έχουν τριφτεί, έχουν ασπρίσει, τα παράµαλλα έχουν φτάσει στα όρια αντοχής τους, προβλήµατα όχι ορατά µε το παραγάδι µαζεµένο µέσα στη λεκάνη.
Τα αγκίστριά µας έχουν χάσει την αιχµηρότητά τους, µερικά έχουν ανοίξει και κάποια άλλα έχουν χαθεί. Ναι, στο νετάρισµα σίγουρα τα προσέχουµε όλα αυτά, αλλά το καινούργιο παραγάδι είναι άλλο πράγµα, νιώθεις µια εµπιστοσύνη όταν το καλάρεις. Στα µέτζα µας, ένας πολύ καλός συνδυασµός για µάνα και παράµαλλο είναι το 90/60. Αυτό το έχουµε σα βάση, και ανάλογα µε τον τόπο, τα ψάρια που πιάνουµε και τη φιλοσοφία του κάθε παραγαδιάρη, µπορεί να διαφοροποιηθεί λίγο πάνω ή λίγο κάτω.
Όµως, ακόµα και οι αποστάσεις των παράµαλλων είναι συνάρτηση του τόπου που ψαρεύει ο καθένας µας. Προσωπικά, αλλιώς χειρίζοµαι τις αποστάσεις στα παραγάδια που προορίζονται για µαύρα, και αλλιώς όταν θα καλάρω έναν τόπο όπου ξέρω ότι «κρατάει» κοπάδια από τσαούσια. Αν θέλαµε να δώσουµε µία ενδεικτική τιµή, θα λέγαµε 4 µε 5 οργιές παράµαλλο µε παράµαλλο..
Σωστή διαχείριση του δολώµατος
Ίσως το µεγαλύτερο ποσοστό στην επιτυχή έκβαση ενός τέτοιου ψαρέµατος, να πιστώνεται στη σωστή διαχείριση του δολώµατος. Βασικά, όλα ξεκινάνε από το τι δόλωµα θα επιλέξουµε, αλλά και το πως θα το διαχειριστούµε. Το µεγάλο πρόβληµα για πολλούς, είναι η εξασφάλιση αρκετών δολωµάτων για να καλάρουµε ένα τέτοιο παραγάδι.
Σε αντίθεση µε το ψιλό παραγάδι που παραγγέλνουµε το δόλωµα σε ένα κατάστηµα και το αγοράζουµε σε όση ποσότητα θέλουµε, εδώ θα πρέπει ο παραγαδιάρης να φροντίσει ώστε να προµηθευτεί έγκαιρα και επαρκώς τα δολώµατά του. Η κατάψυξη για παράδειγµα είναι µία πολύ καλή λύση για τη συντήρηση αποθέµατος δολωµάτων, ιδιαίτερα όταν πρόκειται για µαλάκια, όπως το χταπόδι, το καλαµάρι, το θράψαλο και η σουπιά.
Από την άλλη, ένα φρέσκο δόλωµα όπως το ψαροδόλι, σε πολλές περιπτώσεις θα τραβήξει περισσότερο το ενδιαφέρον των ψαριών. Πολλά λοιπόν θα εξαρτηθούν από το πότε θα αποφασίσουµε να πάµε για ψάρεµα, µιας και ο καιρός αλλάζει πολλές φορές γρήγορα και µας µαταιώνει τα σχέδια, ενώ κάποια άλλη συγκυρία µπορεί να µας καθηλώσει στη στεριά ενώ έχει µπουνάτσα. Ο σωστός παραγαδιάρης, θα πρέπει να γνωρίζει τι δολώµατα δουλεύουν καλύτερα ανάλογα µε την εποχή και πως µπορεί να τα προµηθευτεί.
Είναι προφανές ότι δε µπορούµε να καλάρουµε όλο το χρόνο µε άσπρα δολώµατα λόγω της εποχικότητάς τους, ενώ µεγάλο ρόλο παίζει και το είδος ψαριών στα οποία στοχεύουµε. Αν λοιπόν θέλουµε ένα καθαρά κυνηγιάρικο ψάρι, το αιµατάκι από ένα νωπό ψαροδόλι θα το διευκολύνει να εντοπίσει και θα το προκαλέσει να επιτεθεί χωρίς δισταγµούς.
Μία πρώτης τάξης πηγή δολωµάτων είναι το ψαράδικο, από όπου θα προµηθευτούµε φρέσκο ψαροδόλι, µια άλλη λύση είναι ακόµα και ένα καΐκι στα ανοιχτά που ενδεχόµενα µπορεί να µας δώσει ολόφρεσκα ψαροδόλια, ενώ υπάρχει πάντα διαθέσιµη η εκδοχή της κατάψυξης, την οποία χρησιµοποιούµε κυρίως για τα µαλάκια.
Το ψάρεµα π.χ. της σουπιάς στη σωστή εποχή (χειµώνας-άνοιξη), θα µας δώσει αρκετά δολώµατα για να τα αποθηκεύσουµε και να τα επιστρατεύσουµε όταν τα χρειαστούµε, ενώ τις ίδιες περίπου περιόδους µπορούµε να εξασφαλίσουµε χταπόδια ή καλαµάρια, δολώµατα πολύ χρήσιµα και για το ψιλό παραγάδι.
Από την άλλη, για να προµηθευτούµε τα παραπάνω από την αγορά σε µεγάλες ποσότητες, κοστίζουν αρκετά ακριβά. Σε αυτή την περίπτωση θα προτιµήσουµε πιο φθηνές λύσεις όπως ο µοσχιός, µιας και υπάρχει σε αφθονία και σίγουρα σε καλύτερες τιµές.
Το κάθε δόλωµα τώρα, θέλει τη δική του επεξεργασία για να αποδώσει τις µέγιστες δυνατότητές του στην προσέλκυση των ψαριών. Έτσι, ενώ κάποια δολώµατα µπορούµε να τα χρησιµοποιήσουµε όπως τα προµηθευόµαστε, άλλα χρειάζονται κάποια προετοιµασία πριν δολωθούν. Για παράδειγµα, ο µοσχιός θέλει καλό παραγούλιασµα και ένα γρήγορο ζεµάτισµα, κάτι που η σουπιά δε χρειάζεται, αλλά θέλει σίγουρα ξεπέτσιασµα για να φανεί η λευκή της σάρκα που θα τραβήξει κοντά τα ψάρια.
Το χταπόδι για παράδειγµα, το οποίο προσωπικά το θεωρώ ένα από τα καλύτερα δολώµατα, µπορούµε να το χειριστούµε είτε αυτούσιο, είτε ζεµατισµένο, χωρίς όµως να χρειαστεί να το ξεπετσιάσουµε. Πολλοί παραγαδιάρηδες χρησιµοποιούν ακόµα και τα µελάνια για να κάνουν τα ψάρια να µην είναι τόσο επιφυλακτικά. ∆ηλαδή, όπως είναι το παραγάδι δολωµένο, σπάµε πάνω από τα δολώµατα µελάνια που έχουµε κρατήσει και στη συνέχεια καλάρουµε.
Το ίδιο γίνεται και µε τα ψαροδόλια, τοποθετώντας τα µέσα σε ένα µπολ και λούζοντάς τα µε το αίµα που έχουν βγάλει. Ένα ακόµα µεγάλο θέµα στη διαχείριση του δολώµατος, είναι η χρήση του στο κατάλληλο µέγεθος. Στο συγκεκριµένο παραγάδι, το µέγεθος κάνει τη διαφορά!!! ∆εν πρέπει το δόλωµα να καλύπτει το αγκίστρι, το οποίο έχουµε πολλές φορές σα µέτρο σύγκρισης. Το δόλωµα πρέπει να είναι αρκετό, µπουκιά «γενναία», ώστε να κάνει το ψάρι να µην αδιαφορήσει στη θέα του.
Αν λοιπόν έχουµε να δολώσουµε ένα χταπόδι µε σχετικά µικρά πλοκάµια, τα βάζουµε ολόκληρα και δεν τα κόβουµε σε δύο ή περισσότερα κοµµάτια. Είναι προτιµότερο να βάλουµε λιγότερα αγκίστρια, σωστά δολωµένα, παρά περισσότερα, µε δολώµατα που δε θα τραβάνε τα ψάρια. Ιδιαίτερα όταν το ψάρεµά µας γίνεται µε κύριο στόχο τα µαύρα (στήρες, ροφούς, σφυρίδες), τότε τα δολώµατα θα πρέπει να γίνονται ακόµα πιο µεγάλα.
Μια µικρή σουπιά, δολώνεται ολόκληρη και ας πιάνει το αγκίστρι µόνο στο ένα της άκρο. Τα µαύρα «κάνουν τα δολώµατα ρουφηχτά» και έτσι είναι πιο δύσκολο να ξεψαρίσουν, αφού πιάνονται από το στοµάχι τους. Αντίθετα, σχεδόν σπάνια θα δούµε ψάρια όπως οι συναγρίδες ή τα φαγκριά να έχουν πιαστεί από το στοµάχι, και κυρίως θα τα συναντήσουµε αγκιστρωµένα στα χείλια ή µέσα στο στόµα τους.
Τώρα, µε τα ψαροδόλια υπάρχουν πολλές και διάφορες λύσεις, όπως πχ. ολόκληρα αν είναι µικρά σε µέγεθος, τάκος (δηλαδή κοµµένα σε δύο-τρία µέρη), και τέλος φιλέτο. Κόβουµε δηλαδή ουρά-κεφάλι και αφαιρώντας το κόκαλο παίρνουµε δύο καθαρά φιλέτα. Ανάλογα τώρα µε το µέγεθος των ψαριών θα βγάλουµε και τα ανάλογα δολώµατα.
Αφού προµηθευτούµε αυτά τα δολώµατα, θα χρειαστεί πολλές φορές να τα αφήσουµε λίγο στο αλάτι, για να σφίξουν και να δολώνονται καλύτερα. Επίσης, µπορούµε να τα καταψύξουµε µαζί µε το αλάτι. Σε ψαροδόλια όµως χωρίς έντονο το στοιχείο του αίµατος το αποφεύγουµε, γιατί το αλάτι εξαφανίζει τελείως το πλεονέκτηµα του «καλέσµατος» των ψαριών από το αίµα.
Τώρα ψαρεύουµε
Σε έναν καλό τόπο που κρατάει ψάρια, ένα τέτοιο παραγάδι είναι δύσκολο να µην πάρει ψάρια και µάλιστα καλά. Μια διαφοροποίηση χωράει στην ώρα, δηλαδή αν θα το καλάρουµε µέρα ή νύχτα, στοιχείο το οποίο αποτελεί από µόνο του ένα ολόκληρο ζήτηµα για το συγκεκριµένο ψάρεµα.
Οι περισσότεροι λένε πως τα µαύρα τα ψαρεύεις καλύτερα νύχτα και τα υπόλοιπα ξηµερωµένα. ∆εν µπορώ όµως να έχω απόλυτη άποψη, αφού ακόµα και όταν κάλαρα νύχτα τέτοια παραγάδια, τίµησαν τα δολώµατά µου φαγκριά και τσαούσια. Όµως και ξηµερωµένα έχω πάρει στήρες και ροφούς.
Προσωπικά θεωρώ πως το ξηµέρωµα µε τα αγκίστρια µέσα στο νερό, δύσκολα δε θα δώσει ψάρια. Ιδιαίτερα αυτές οι συναγρίδες που πολλοί φίλοι υποστηρίζουν ότι πρέπει να βγει ο ήλιος για να φάνε, το ξηµέρωµα κάνουν σαν τρελές. Έχω ακόµα να σας προτείνω το καλάρισµα µε λιγότερα αγκίστρια, σε πιο επιλεγµένους τόπους, παρά να πιάνετε ένα κοµµάτι και να το γεµίζετε µε αγκίστρια πεσµένα στα νέτα.
Σηµαδέψτε λοιπόν στο gps καλά κοµµάτια και φορτώστε τα µε όσα αγκίστρια χωράνε. Αξίζει τον κόπο να ασχοληθείτε µε αυτό το ψάρεµα, αφού η τεχνική µπορεί να σας δώσει πολλά και καλά ψάρια αλλά και πάρα πολλές εµπειρίες πάνω στο ψάρεµα µε παραγάδι.
Ένα ιδιαίτερο ψάρεµα
Κάποια στιγµή βρέθηκα σε ένα νησί των Κυκλάδων µε ένα φίλο και βγήκαµε να ψαρέψουµε µε δύο 11άρια παραγάδια. Η απορία µου ήταν γιατί δεν τα έχουµε δολώσει και πού θα βρίσκαµε δόλωµα. Αφού ανοιχτήκαµε, συναντήσαµε ένα επαγγελµατικό σκάφος, το προσεγγίσαµε και µας έδωσε ένα τελάρο µε διάφορα ψάρια, κάποια ακόµα ζωντανά. Μιλάµε για τροµερή ποικιλία : γόπες, ζαργάνες και άλλα αφρόψαρα. Όλα έγιναν δόλωµα και περιττό να σας πω τι ψάρια βγήκαν.
Είναι λοιπόν πολύ σηµαντικό, να είναι φρέσκο το δόλωµα. Μία άλλη, «ολόφρεσκη» λύση είναι η εξής: να πάρετε το παραγάδι µαζί σας και να βγείτε να ψαρέψετε καλαµάρια ή θράψαλα. Ένας θα ψαρεύει και ο άλλος θα επεξεργάζεται (ξεπέτσιασµα, κόψιµο σε κοµµάτια) τα δολώµατα και θα δολώνει. Μόλις τελειώσετε µε το δόλωµα του παραγάδιού, ξεκινήστε να το καλάρετε.
ΘΑ ∆ΕΙΤΕ ΤΗ ∆ΙΑΦΟΡΑ!
