Συρτή για μεγάλα πελαγικά, μια τεχνική ψαρέματος που χάνεται;
Στο παρελθόν, όταν επιτρεπόταν στους Έλληνες ερασιτέχνες ψαράδες, η συρτή για τονοειδή, είχαμε αναφερθεί πολλές φορές στην τεχνική της συρτής επιφανείας, (ανοιχτής θαλάσσης) που αποτελεί κατά την άποψη μας την κορωνίδα των ερασιτεχνικών αλιευτικών τεχνικών.
Κοντόφθαλμες πολιτικές, λομπίστες παρατρεχάμενοι και «παραπλανηθέντες» υπουργοί, μας στέρησαν την απόλαυση αυτή. Απαγορεύοντας την ερασιτεχνική αλιεία, «των άκρως μεταναστευτικών θαλασσίων ειδών», ορισμό στον οποίο συμπεριέλαβαν συλλήβδην όλα τα τονοειδή και το 80% των υπολοίπων ειδών που ζουν στην ανοιχτή θάλασσα. Ενώ, ο κανονισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον οποίο στηρίζεται η απαγόρευση αυτή, αναφέρει σαφώς και αυτολεξί ότι «Απαγορεύεται επίσης στην ερασιτεχνική αλιεία, η χρήση παραγαδιών, για άκρως μεταναστευτικά είδη». Και πουθενά δεν αναφέρεται στο κείμενο ότι απαγορεύεται η αλιεία των ειδών αυτών, με συρτή. Εξαίρεση αποτελεί ο ερυθρός τόνος (Thynus Thynus) για τον οποίο στην υπόλοιπη Ευρώπη υπάρχει ποσόστωση για την ερασιτεχνική αλιεία, αλλά επειδή στην Ελλάδα δεν καθορίστηκε ποτέ, ισχύει και για αυτόν, η ολοκληρωτική απαγόρευση της αλιείας του.
Στηριγμένοι συνεπώς στην ελπίδα ότι θα επικρατήσει η λογική και θα γίνουμε ξανά πολιτισμένο ευρωπαϊκό κράτος, που δίνει ίσα δικαιώματα στους πολίτες του, φροντίζοντας όχι μόνο για την σωματική τους υγεία και ευεξία, αλλά και για την άσκηση, την ευχαρίστηση και την ενασχόληση τους με «ευγενείς» δραστηριότητες μακριά από τα καφενεία, παραθέτουμε μια σύντομη αναφορά στην τεχνική-βασιλιά του ερασιτεχνικού ψαρέματος. Τη συρτή επιφανείας, ανοιχτής θαλάσσης.
Τα θηράματα
Εκεί, “έξω” στο ανοιχτό πέλαγος, γεννιέται, ζει και πεθαίνει μια μεγάλη ποικιλία ψαριών και θηλαστικών, πολλά από τα οποία δεν πλησιάζουν ποτέ κατά τη διάρκεια της ζωής τους τις ακτές και για το λόγο αυτό, είναι άγνωστα στους περισσότερους ψαράδες.
Υπάρχουν αυτά που δεν κατατάσσονται άμεσα στην αμφιλεγόμενη έτσι και αλλιώς κατηγορία των “άκρως μεταναστευτικών ειδών”, όπως είναι ο Κυνηγός, γνωστός και σα λαπόρδα, ή λαμπούκα, η Μπράμα-Μπράμα, ο Βάτος, το καρβούνι, κάποια είδη καρχαριοειδών, το Γοφάρι, υπάρχουν και άλλα, όπως ο Ιστιοφόρος που είναι σε αμφιλεγόμενη κατηγορία.
Υπάρχουν και τα υπόλοιπα, που είναι ο κόκκινος Τόνος, ο Μακρύπτερος Τόνος (Albacore) και ο Ξιφίας, τα οποία χαρακτηρίζονται από τις λιμενικές αρχές ως άκρως μεταναστευτικά είδη και συνεπώς αν συλληφθούν πρέπει να απελευθερωθούν αμέσως.
Τα σκάφη
Η τεχνική αυτή προϋποθέτει γρήγορα και αξιόπλοα σκάφη, μεγέθους άνω των έξι μέτρων, αφού η απόσταση από την ακτή θα ξεπερνά τα 8 μίλια και οι ταχύτητες συρτής μπορούν να φτάσουν και τους 8 κόμβους. Συνεπώς, τα σκάφη αυτά πρέπει να είναι ικανά να καλύψουν μεγάλες αποστάσεις στο πέλαγος. Προϋποθέτει επίσης ισχυρά αλιευτικά εργαλεία, διότι τα υποψήφια θηράματα μας, αρκετές φορές μας ξεπερνούν σε βάρος και σε ύψος.
Για τους λόγους αυτούς, η συρτή ανοιχτής θαλάσσης είναι ομαδικό και όχι ατομικό άθλημα. Γίνεται δηλαδή από 2-4 άτομα που επιβαίνουν στο σκάφος μας, επιτηρούν τα καλάμια, φροντίζουν για την καλή πλεύση των τεχνητών μας, διότι αρκετά σκουπίδια κα σακούλες υπάρχουν στα πελάγη μας και γενικά συμμετέχουν ενεργά σε όλη τη διαδικασία του ψαρέματος. Πάντα υπό τις οδηγίες του καπετάνιου που όπως συμβαίνει στη θάλασσα , είναι ο αποκλειστικός υπεύθυνος για την ασφαλή και σωστή πλεύση του σκάφους του.
Τα εργαλεία
Τα καλάμια μας θα είναι ισχυρά, 30-80 λιμπρών και οι μηχανισμοί μας διάστασης 3/0 και 4/0, οριζοντίου τυμπάνου, με φρένα που θα ξεπερνούν τα 10 κιλά. Θα είναι εξοπλισμένοι με νήμα 80 ή περισσοτέρων λιμπρών, μήκους τουλάχιστον 400 μέτρων. Τα παράμαλλα μας είναι αόρατα, ανάλογης με το νήμα αντοχής και τα τεχνητά που θα χρησιμοποιήσουμε είναι μήκους από 14 μέχρι 22 εκατοστά, αν είναι «σκληρά», ή «μαλακά» και λούρες που μπορεί να είναι και ακόμη μεγαλύτερου μεγέθους.
Τα όργανα πλεύσης του σκάφους μας, GPS και βυθόμετρο πρέπει να είναι ακριβή, λειτουργικά και πρέπει να μπορούν να ξεχωρίσουν το θερμοκλινές στο οποίο κινούνται τα θηράματα μας και το βάθος του, που ποικίλει από εποχή σε εποχή.
Και, τέλος τα υπόλοιπα εργαλεία μας, γάντζοι, αγκίστρια, σαλαγκιές κλπ πρέπει να είναι καλής ποιότητας και μεγάλης αντοχής αφού όπως είπαμε τα θηράματα μας μπορεί να έχουν βάρος δεκάδων κιλών.
Η τυπική σύνθεση των καλαμιών μας
Μία τυπική σύνθεση για συρτή ανοιχτής θαλάσσης με τέσσερα καλάμια, δύο από κάθε πλευρά του σκάφους, μπορεί να είναι:
Ένα καλάμι, 60-80 λιμπρών, στη δεξιά πλευρά με λούρα 32 εκατοστών. Ψαρεύει σε απόσταση 40 μέτρα από την πρύμνη του σκάφους.
Ένα δεύτερο καλάμι δεξιά, 40-80 λιμπρών με τεχνητό 18 εκατοστών. Κατάλληλα είναι όλα τα τεχνητά με γλώσσα που τα βυθίζει σε βάθος 2-4 μέτρα. Ψαρεύει σε απόσταση 15 μέτρων από την πρύμνη του σκάφους.
Ένα τρίτο καλάμι 40-80 λιμπρών στην αριστερή πλευρά του σκάφους με τεχνητό 16-18 εκατοστών, deep diver, ικανό να κατεβαίνει σε βάθος 6 μέτρων και να ψαρεύει (κινείται κανονικά) με την ταχύτητα των 5.5-8 κόμβων που απαιτεί η τεχνική αυτή. Ψαρεύει και αυτό σε απόσταση 15 μέτρων από την πρύμνη του σκάφους.
Και τέλος ένα ελαφρύτερο καλάμι 20-40 λιμπρών, στην αριστερή πλευρά του σκάφους με σκληρό τεχνητό 14 εκατοστών. Αυτό ψαρεύει σε απόσταση 30 μέτρων από την πρύμνη του σκάφους και απευθύνεται στα «μικρότερα» θηράματα.
Η ανωτέρω σύνθεση καλύπτει όλες τις περιπτώσεις αλιευμάτων που μπορεί να εμφανιστούν και να χτυπήσουν στα εργαλεία μας και δίνει την ευελιξία και τη δυνατότητα στους ψαράδες να στοχεύουν πολλών και διαφορετικών τύπων θηράματα.
Η ερώτηση «και τι θα γίνει αν στα καλάμια μας βρεθεί ένα απαγορευμένο είδος;», έχει μια και μόνη απάντηση: Άμεση απελευθέρωση με τη μέθοδο catch and release.
Η τεχνική
Απλώνουμε τα καλάμια μας, τραβάμε με ταχύτητα από πέντε μέχρι και επτά κόμβους, πίνουμε μπύρες, τρώμε σάντουιτς και περιμένουμε το πολυπόθητο μήνυμα που δίνουν τα κλίκερ των καλαμιών μας. Διότι, η συρτή στο πέλαγος έχει πολλές διαστάσεις, εκτός από την αλιεία. Διασκεδάζουμε με τους φίλους μας, ανταλλάσσουμε απόψεις, βλέπουμε τα χρώματα του πελάγους, παρατηρούμε τις διαφορετικές ανατολές και δύσεις του ήλιου, τρώμε και πίνουμε και γενικά μας χαρίζει πολλών ειδών ευχαριστήσεις.
Όταν χτυπήσει το ψάρι, ελευθερώνεται το κατάστρωμα του σκάφους, μαζεύονται τα υπόλοιπα καλάμια, φοριούνται οι ζώνες μάχης και διαδοχικά το πλήρωμα, παλεύει το συλληφθέν ψάρι. Η μάχη, μπορεί, ανάλογα με τα εργαλεία, το είδος και το μέγεθος του θηράματος, να διαρκέσει αρκετές ώρες. Οι συγκινήσεις, είναι αλιευτικά μοναδικές και πολλές στιγμές από τη μάχη χαράσσονται ανεξίτηλα στη μνήμη όσων συμμετέχουν. Το θήραμα έρχεται κοντά στο σκάφος και αν είναι από τα “επιτρεπόμενα” το ανεβάζουμε με το γάντζο, αν δεν είναι το απελευθερώνουμε άμεσα.
Ας μην εγκαταλείψουμε τη συρτή ανοιχτής θαλάσσης λοιπόν. Ας βγαίνουμε από καιρού εις καιρόν για να «ξεσκουριάζουμε» τα εργαλεία μας, να απολαμβάνουμε το ανοιχτό πέλαγος με τα ιδιαίτερα χρώματα του και μερικές φορές να επιστρέφουμε στη μαρίνα με αξιόλογα και μεγάλα θηράματα. Τα οποία μας πρόσφεραν απλόχερα τη συγκίνηση της μάχης μαζί τους, ανεβάζοντας την αδρεναλίνη μας στα ύψη και δίνοντας μας την ευκαιρία να τιμήσουμε τους φίλους μας, αφού μαζί τους θα τα καταναλώσουμε. Και ας περιμένουμε την άρση των στρεβλών απαγορεύσεων που ισχύουν σήμερα, τις οποίες μόνο κοντόφθαλμοι και κινούμενοι από λανθασμένες ερμηνείες κρατικοί λειτουργοί και πολιτικοί, θα μπορούσαν να επιβάλλουν.
