Ψαρέματα casting με δόλωμα καβούρι
Τα σκουλήκια έχουν μονοπωλήσει το «καλάθι δολωμάτων» του προχωρημένου ψαρά. Yπάρχουν όμως περιπτώσεις στις οποίες η χρήση εναλλακτικών δολωμάτων, όπως ο κάβουρας, μπορεί να αποτελέσει τη νικηφόρο λύση. Ποιά ψάρια τρελαίνονται γι΄αυτό το δόλωμα;
Το δόλωμα αυτό, λίγο χρησιμοποιημένο αλλά εξαιρετικά επιλεκτικό, μας επιτρέπει όχι μόνο να διαλέγουμε το μέγεθος του θηράματος που αναζητούμε, αλλά κυρίως, να στοχεύουμε στη σύλληψη πολύτιμων ειδών ψαριών. Οι τσιπούρες και οι σαργοί είναι κάποια από αυτά, για να μην αναφέρω τις «εκπλήξεις» που αυτό το εξαιρετικά αποτελεσματικό δόλωμα μπορεί να μας προσφέρει.
ΑΛΛΑΖΩ ΤΟΠΟ Ή ΔΟΛΩΜΑ;
Στους βυθούς που είναι ιδιαίτερα πλούσιοι σε μικρά ψάρια, όπως τα μικτά ή αμμώδη ρέματα κοντά σε βυθισμένα βράχια, τα κλασικά δολώματα καταβροχθίζονται κυριολεκτικά από τα μικρά ψάρια, καταλήγοντας αναποτελεσματικά μετά από λίγα μόνο λεπτά. Οι γύλοι, οι πέρκες, διάφορα είδη της οικογενείας των λαβρίδων και πάνω απ’ όλα οι χάνοι, σίγουρα δε θα χαριστούν σε έναν ωραίο αμερικάνο, ούτε σε ένα μονοδόλι, για να μην αναφέρουμε το κόκκινο σκουλήκι της άμμου, δολώματα μη χρησιμοποιήσιμα στα περιβάλλοντα αυτά.
Σε τέτοιες περιπτώσεις, οι περισσότεροι ψαράδες θα αποφάσιζαν να αλλάξουν τοποθεσία, άλλοι όμως θα επέλεγαν να μείνουν και να χρησιμοποιήσουν πιο επιλεκτικά δολώματα, έτσι ώστε να καθορίσουν όχι μόνο το μέγεθος, αλλά και τα είδη των ψαριών που αναζητούν. Ένα από αυτά τα δολώματα είναι και ο κάβουρας! Ας τον γνωρίσουμε καλύτερα.
ΣΥΝΗΘΕΣΤΕΡΑ ΕΙΔΗ
Ο κάβουρας είναι ένα δεκάποδο καρκινοειδές, ιδιαίτερα διαδεδομένο κατά μήκος των ακτών μας, με ένα σκληρό κέλυφος και ένα ζευγάρι δαγκάνες που χρησιμεύουν για την άμυνα και αναζήτηση τροφής. Περιοδικά χάνει το σκληρό κέλυφός του και παραμένει με ένα μαλακό κάλυμμα. Στην ευαίσθητη αυτή φάση, το καρκινοειδές είναι εξαιρετικά ευάλωτο και προτιμά να παραμένει κρυμμένο, περιμένοντας ώσπου να αναπτυχθεί η νέα του «πανοπλία».
Ιδανικό δόλωμα θα αποτελούσε ο κάβουρας χωρίς κέλυφος, αλλά κι αυτός με το σκληρό όστρακο είναι καλή επιλογή. Υπάρχουν πολλά είδη καβουριών, αλλά αυτά που χρησιμοποιούνται συχνότερα για ψάρεμα είναι τα εξής τρία:
– ο τσαγανός (Carcinus aestuarii)
– το γκρίζο καβουράκι (Pachygrapsus marmoratus) και
– ο πετροκάβουρας (Eriphia verrucosa).
Για αλιευτικούς σκοπούς, δεν υπάρχουν πολλές διαφορές: πιθανώς τα γκρίζα καβουράκια και οι πετροκάβουρες ενδείκνυνται για πιο επιλεκτικές χρήσεις, ενώ οι τσαγανοί μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε πιο γενικές περιστάσεις.
Λάβετε υπ’ όψιν πως οι τσιπούρες ειδικότερα (οι μεγαλύτεροι λάτρεις του καβουριού), είναι πολύ πονηρά και επιλεκτικά στη διατροφή τους ψάρια. Αυτό σημαίνει πως δεν πρόκειται να πέσουν στο δόλωμά μας επιθετικά και λυσσασμένα, όπως ίσως θα έκανε ένα λαβράκι, αλλά το μελετούν προσεκτικά προτού επιτεθούν. Έτσι λοιπόν, θα πρέπει να κάνουμε μία περαιτέρω επιλογή καβουριών.
Όταν ψαρεύουμε από γκρεμό ή λιμάνι, στα όρια μεταξύ βράχων και άμμου, πρέπει να χρησιμοποιούμε ως δόλωμα το γκρίζο καβουράκι, εύκολα αναγνωρίσιμο λόγω του σκούρου καφέ χρώματός του. Όταν ψαρεύουμε σε άμμο ή στόμια ποταμών, είναι καλύτερα να εστιάσουμε σε τσαγανούς, δηλαδή σε κάβουρες που ζουν σε υφάλμυρα νερά και επομένως είναι εύκολο να βρεθούν τριγύρω.
Η απόφαση να χρησιμοποιούμε διαφορετικά καβούρια σε διαφορετικά περιβάλλοντα, έγκειται στο γεγονός πως σε ορισμένες περιοχές η τσιπούρα συναντά μόνο συγκεκριμένα είδη καβουριών. Κάνοντας λοιπόν την κατάλληλη επιλογή, θα νικήσουμε την έμφυτη δυσπιστία του ψαριού.
Οι ιδανικές διαστάσεις για τη διάμετρο του κάβουρα κυμαίνονται μεταξύ 3 και 7 cm, και φυσικά, όσο αυξάνουμε το μέγεθος του δολώματος, τόσο ανεβάζουμε το μέγεθος του θηράματος στο οποίο στοχεύουμε.
ΚΑΒΟΥΡΕΣ ΧΩΡΙΣ ΚΕΛΥΦΟΣ
Παρόλο που το φαινόμενο μπορεί να ποικίλει από περιοχή σε περιοχή, σμεταξύ άνοιξης και καλοκαιριού οι κάβουρες αλλάζουν «κέλυφος». Κατά τη διάρκεια της φάσης αυτής, το όστρακό τους είναι πολύ τρυφερό και μαλακό, και ως εκ τούτου το καρκινοειδές είναι εξαιρετικά ελκυστικό στις τσιπούρες.
Όχι μόνο αυτό, αλλά οι ουσίες που εκκρίνονται για την εκ νέου ανάπτυξη του ίδιου του κελύφους, είναι πολύ οσμηρές και μπορούν να προσελκύσουν σημαντικά τα πιθανά θηράματα. Δεν είναι τυχαίο πως το καβούρι είναι εξαιρετικά αποτελεσματικό κατά τη διάρκεια των περιόδων αυτών και δε συγκρίνεται με κανένα άλλο δόλωμα.
ΠΡΟΣΕΛΚΥΕΙ ΠΟΛΛΑ ΨΑΡΙΑ
Τα ψάρια στα οποία αρέσει το θανάσιμο καρκινοειδές είναι διαφορετικά, αλλά όπως προαναφέρθηκε, ξεχωρίζει κυρίως η τσιπούρα που φαίνεται να έχει ιδιαίτερη αδυναμία στα καβούρια, ακολουθούμενη από το σαργό, το λαβράκι και τις μεγάλες μουρμούρες. Υπάρχουν όμως και περιστασιακά αλιεύματα, όπως πχ. τα μυλοκόπια, οι καλακιούδες, τα καπόνια, τα λιθρίνια, οι λαβρίδες διαφόρων ειδών, τα μουγκριά και τα χταπόδια.
Αν ο κάβουρας έχει αρματωθεί καλά, έχει το πλεονέκτημα πως κινείται πολύ και παράγει πολλές δονήσεις, παραμένοντας ζωντανός για περίπου μία ώρα. Αυτό σε συνδυασμό με τη μυρωδιά του και τον ήχο που παράγεται από τις φυσαλίδες που βγαίνουν από το στόμα του, καταφέρνει να προσελκύσει ψάρια ακόμη κι από μακριά.
ΩΡΕΣ – ΤΟΠΟΙ
Το δόλωμα αυτό έχει εξαιρετική απόδοση το καλοκαίρι / φθινόπωρο και καλή την άνοιξη. Χρησιμοποιείται κυρίως σε λιμάνια και από βράχους σε βυθούς που δεν υπερβαίνουν τα 5 μέτρα. Προτιμήστε να το ψαρεύψετε τις ώρες κοντά στην ανατολή και το ηλιοβασίλεμα. Βέβαια και με πανσέληνο μπορούμε να πετύχουμε κάποια ωραία αλιεύματα ακόμη και κατά τη διάρκεια της νύχτας.
ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ
Το ψάρεμα με καβούρια απαιτεί ανθεκτικό εξοπλισμό. Καλάμι με δράση κορυφής (fast action) και μαλακή μύτη, με μήκος γύρω στα 4.20 m, συνδυασμένο με ένα μηχανισμό ψαρέματος μεσαίου μεγέθους (5000-6000), ο οποίος να μπορεί να υποδεχτεί τουλάχιστον 200m από νάυλον διαμέτρου 028/030mm.
Το παράμαλλο θα είναι τύπου «long arm», από fluocarbon διαμέτρου 0.25/0.30mm, ανάλογα με το «στόχο» στον οποίο θα επικεντρωθούμε. Το μήκος του θα είναι περίπου δύο μέτρα. Το βάρος του βαριδίου (lead) ποικίλει ανάλογα με τη φύση του πυθμένα, το βάθος και την παρουσία ή απουσία ρευμάτων στο βυθό.
Σε γενικές γραμμές, θα προσανατολιστούμε σε βαρίδια που κυμαίνονται μεταξύ 40 και 100 γραμμαρίων.
ΔΟΛΩΣΗ ΚΑΒΟΥΡΑ
Ο κάβουρας αρματώνεται σε μία αρματωσιά με 3 αγκίστρια στη σειρά, τα οποία πρέπει να έχουν κοντό στέλεχος και καμπύλη προς τα μέσα (σα ράμφος αετού), σε μεγέθη μεταξύ 6 και 8.
Για να παραμείνει ζωντανός και ταυτόχρονα να αποφευχθεί το θάψιμο στην άμμο, το καρκινοειδές θα αρματωθεί με το τερματικό αγκίστρι της αρματωσιάς να εισάγεται μεταξύ του κελύφους και του άκρου της κοιλίας, στη μία πλευρά της ράχης του κάβουρα. Με το μεσαίο αγκίστρι θα τρυπήσουμε την πανοπλία από την απέναντι πλευρά του πρώτου αγκίστρου (πάντοτε οπίσθια), και το τρίτο άγκιστρο θα μπει στη ρίζα μιας από τις δαγκάνες.
Ένας από τους περιορισμούς του καβουριού, είναι πιθανώς η έλλειψη αντοχής κατά τη ρίψη του δολώματος. Δεδομένης της ευθραυστότητας του συγκεκριμένου δολώματος, δεν ασκούμε ποτέ υπερβολική δύναμη κατά τη ρίψη, αλλά αντίθετα πρέπει να κάνουμε κάποιες πολύ «μαλακές» ρίψεις.
Από βράχους και λιμάνια η απόσταση δεν είναι ποτέ πρόβλημα, αφού οι τσιπούρες βόσκουν ακόμη και λίγα μέτρα μακριά από εμάς, και αν όχι, στην περίπτωση των βράχων ακόμη και πίσω από το υπόγειο ρεύμα.
ΠΟΙΑ Η ΚΑΤΑΛΛΗΛΗ ΣΤΙΓΜΗ ΓΙΑ STRIKE;
Αφού ολοκληρώσουμε τη διαδικασία του αρματώματος, πετάμε το δόλωμα και περιμένουμε έως ότου το βαρίδι φθάσει στον πυθμένα. Έπειτα ανακτούμε κάποια μέτρα πετονιάς, βάζουμε το καλάμι μας στον τρίποδα, αφήνουμε λίγα μέτρα χαλαρής πετονιάς, ανοίγουμε σχεδόν εντελώς το μηχανισμό φρένου και περιμένουμε.
Δεδομένου ότι ο κάβουρας είναι ένα δόλωμα το οποίο μασιέται, ειδικά από τις τσιπούρες, είναι προτιμότερο να αφήνουμε τα καλάμια στον τρίποδα με λίγα μέτρα χαλαρής πετονιάς, έτσι ώστε το θήραμα να μπορεί να δοκιμάσει το καρκινοειδές, να κινηθεί λίγα μέτρα με το δόλωμα το στόμα, να το εκτοξεύσει και τελικά να το καταπιεί.
Μία αφύσικη ένταση της πετονιάς μας, θα μπορούσε στην περίπτωση αυτή να πανικοβάλει μία μεγάλη τσιπούρα, η οποία θα ήταν στη συνέχεια υποψιασμένη και δε θα επέμενε σθεναρά στην επίθεσή της. Επίσης, ο μηχανισμός φρένου θα πρέπει να είναι σχεδόν ελεύθερος, έτσι ώστε το ψάρι να μπορεί να πάρει όλη την πετονιά που θέλει, καταπίνοντας μετά το δόλωμα χωρίς καμιά υποψία.
Γενικά, αν υπάρχουν ψάρια τριγύρω και είναι πεινασμένα, τα τσιμπήματα δεν αργούν να έρθουν. Ωστόσο, είναι πάντα καλή ιδέα να ελέγχουμε το δόλωμα κάθε μισή ώρα, επειδή μπορεί ο κάβουρας να βρει καταφύγιο κάτω από μικρά εμπόδια προσπαθώντας να ξεφύγει από τις επιθέσεις θηρευτών.
Όταν εμφανιστεί τσίμπημα, περιμένετε ως τo δεύτερο ή τρίτο δάγκωμα πριν το strike, αφού αν είναι τσιπούρα, τείνει να συνθλίβει το καβούρι και να κινείται πριν το καταπιεί. Το strike με αυτό το δόλωμα είναι κάτι παραπάνω από απλό, και τις περισσότερες φορές δρούμε βιαστικά, με αποτέλεσμα να βγάζουμε το δόλωμα από το στόμα του ψαριού.
Γενικά, για να εξασφαλίσουμε πως το strike θα είναι επιτυχές, συνιστάται να παίρνουμε το καλάμι μας στα χέρια μόλις δούμε τα δαγκώματα, και να περιμένουμε ώσπου να αισθανθούμε μία συνεχή έλξη, σημάδι πως το ψάρι έχει ήδη το δόλωμα στο στόμα και κινείται. Μόνο η εμπειρία, σε συνδυασμό με μία καλή δόση ψυχραιμίας και υπομονής, θα μας υποδείξει τις κατάλληλες στιγμές για ένα άμεσο και σωστό strike.
EΥΡΕΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΔΟΛΩΜΑΤΟΣ
Οι κάβουρες μπορούν να αλιευθούν τόσο τη νύχτα, όσο και κατά τη διάρκεια της ημέρας. Αυτό που αλλάζει είναι ο τρόπος σύλληψης. Τη νύχτα, οι κάβουρες τείνουν να βγαίνουν από το νερό λόγω ψυχρότερων θερμοκρασιών. Μπορούν να πιαστούν με τη βοήθεια ενός φακού, επειδή μόλις φωτιστούν παραμένουν ακίνητοι, θαμπωμένοι από το ξαφνικό φως. Τους συλλαμβάνουμς χωρίς πολλές δυσκολίες.
Κατά τη διάρκεια της ημέρας, θα χρησιμοποιήσουμε μικρά φρέσκα ψάρια με ισχυρή οσφρητική δύναμη (σαρδέλες, γόπες, σάλπες). Κομμένα σε μικρά κομμάτια θα τα τοποθετήσουμε σε μικρό δίχτυ και απλά θα πλησιάσουμε το δίχτυ στις πιθανές κρυψώνες, κρατώντας το και περιμένοντας. Οι κάβουρες, που προσελκύονται από τη μυρωδιά, δε θα αργήσουν να μπουν στο δίχτυ μας για να τραφούν με τα κομμάτια ψαριού. Τότε, δε θα κάνουμε τίποτα περισσότερο από το να σηκώσουμε το δίχτυ, να πάρουμε τα καρκινοειδή και να τα αποθηκεύσουμε σε ένα μικρό δοχείο.
Ένα άλλο σύστημα συνίσταται στη δημιουργία μακρών και λεπτών καμπυλωτών κλαδιών, στο τέλος των οποίων αρματώνουμε ένα ψάρι δεμένο γύρω από το κλαδί (όπως γίνεται με τα φιλέτα κέφαλου) και με τα εντόσθια προς τα έξω, όλα στερεωμένα με ελαστικό νήμα. Κατεβάζουμε το κλαδί σε πιθανές φωλιές και το ασφαλίζουμε με πέτρες ή μικρούς βράχους. Αφού περιμένουμε για ένα λογικό διάστημα, βγάζουμε αργά το κλαδί από το νερό. Στο κλαδί θα υπάρχουν σίγουρα κάποιοι κάβουρες, που αψηφώντας τον κίνδυνο και συγκεντρωμένοι στο πώς θα απολαύσουν ένα πλουσιοπάροχο γεύμα, μπορούν εύκολα να συλληφθούν με τη βοήθεια ενός μικρού διχτυού.
Μπορούμε να εκτελέσουμε την ίδια διαδικασία με περισσότερα κλαδιά, τοποθετημένα σε διαφορετικά σημεία. Αυτό θα μας επιτρέψει να συλλέξουμε επαρκή αριθμό καβουριών, σε σύντομο χρονικό διάστημα.
Τα καρκινοειδή αυτά είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα κι ο καλύτερος τρόπος για να τα διατηρήσουμε ζωντανά, είναι να τα αποθηκεύσουμε σε ένα δοχείο με περίπου 2 cm θαλασσινού ή υφάλμυρου νερού. Με τον τρόπο αυτό, μόλις τα τοποθετήσουμε σε μία εξωτερική τοποθεσία όπου ο ήλιος δεν είναι πολύ δυνατός, θα εξασφαλίσουμε φρέσκα δολώματα για μερικές ημέρες. Συνιστάται, κάθε φορά που πηγαίνουμε για ψάρεμα, να αλλάζουμε το νερό στο δοχείο.
