Με ποιο τρόπο χτυπούν τα ψάρια το δόλωμα, τρόπος καρφώματος και ανάκτησης
Ένα σηµαντικό ζήτηµα για όλους όσους ασχολούνται µε την τεχνική της συρτής µε µολύβι φύλακα και της συρτής επιφανείας, είναι ο τρόπος που «τσιµπούν» τα ψάρια το δόλωµα και µε ποια µέθοδο συνηθίζουν να το παίρνουν από το αγκίστρι µας.
Παρακάτω θα διαβάσετε πως συμπεριφέρονται τα σημαντικότερα ψάρια που ψαρεύονται στις ελληνικές θάλασσες, όπως η συναγρίδα, η στήρα, η σφυρίδα, τα τονοειδή και άλλα.
Η γνώση του τρόπου χτυπήµατος των ψαριών θα µας βοηθήσει στην καλύτερη ανάρτηση και παρουσίαση του δολώµατος µας, και κυρίως στο καλύτερο κάρφωµα τους. Αν πρόκειται για τεχνητό, οι επεµβάσεις µας επικεντρώνονται στη βελτίωση των αγκιστριών και των σαλαγκιών του, µε επακόλουθο την αύξηση των ποσοστών επιτυχίας µας και το ασφαλέστερο ανέβασµα των θηραµάτων στο σκάφος. Στη συνέχεια θα προσπαθήσουµε να προσεγγίσουµε το ζήτηµα αυτό, αφού φυσικά αναφέρουµε ότι στη θάλασσα τα πράγµατα σπανίως είναι άσπρα ή µαύρα. Έτσι, µια συναγρίδα για παράδειγµα, µπορεί αν είναι πολύ πεινασµένη να µιµηθεί το χτύπηµα του µαγιάτικου, αλλά αυτό όπως και άλλες παρόµοιες συµπεριφορές είναι η εξαίρεση που επιβεβαιώνει τους κανόνες, στους οποίους θα αναφερθούµε στη συνέχεια.
Συναγρίδα
Κλασικό χτύπηµα στο µολύβι φύλακα το δίπλωµα του καλαµαριού. Επιτίθεται στη µέση του δολώµατος, για να το θανατώσει µε τα δόντια της. Σε δεύτερο χρόνο ακολουθεί το ρούφηγµά του, αφού συνήθως το έχει διπλώσει και σκοτώσει. Συνεπώς, αναζητούµε τη συναγρίδα µε σχεδόν τελείως λυµένα φρένα. Έτσι της δίνουµε την ευκαιρία να κάνει τη δεύτερη και ουσιαστική επίθεση στο νεκρό δόλωµα, χωρίς αυτό να εξακολουθήσει να κινείται σα ζόµπι για να της ξεφύγει, προς µεγάλη της έκπληξη. Αν υποψιαστεί ότι κάτι κακό συµβαίνει, είναι σίγουρο ότι θα το εγκαταλείψει. Αφού πραγµατοποιήσει τη δεύτερη προσέγγιση στο δόλωµά µας, καρφώνουµε σταθερά αλλά χωρίς πολύ µεγάλη ένταση. Αφήνουµε το ψάρι να κάνει το πρώτο του φευγιό, δίχως να το ζορίσουµε πολύ. Μετά τα πρώτα δεκαπέντε δευτερόλεπτα, το παλεύουµε κανονικά. Συνήθως µάχεται αρκετά και παραδίδεται όταν φθάσει περίπου στα µεσόνερα, ανάλογα πάντα και µε το βάθος που τη βρήκαµε. Το ανέβασµά της στο σκάφος στη συνέχεια, είναι απλή υπόθεση λόγω «φούσκας».
Στήρα
Το εύκολο θύµα. Αρπάζει το δόλωµα και φεύγει, πάντα αντίθετα από το σκάφος µας. Μάχεται σθεναρά τα πρώτα πέντε λεπτά και στη συνέχεια, ανάλογα και µε το µέγεθός της, εξαντλείται γρήγορα. Παραδίδεται εύκολα και ανεβαίνει µε «φούσκα», αφού συνήθως τη βρίσκουµε στα βαθιά νερά. Συνεπώς, δύσκολα θα τη χάσουµε.
Μικρό Μαγιάτικο (µέχρι 6-7 περίπου κιλά)
Σταθερή επίθεση στο κεφάλι του καλαµαριού ή της σουπιάς, και κράτηµά του στο στόµα για ένα πολύ µικρό διάστηµα. Στη συνέχεια ρούφηγµα, σχεδόν αµέσως µετά την επίθεση. Το ψάρι συνεχίζει να κολυµπά προς το σκάφος µας, και αν δεν κρατάµε το καλάµι στο χέρι, αρκετές φορές νοµίζουµε ότι είχαµε ένα στιγµιαίο σκάλωµα του δολώµατος ή του µολυβιού µας και όχι µια επίθεση ψαριού. Μόλις αντιληφθούµε την επίθεση, καρφώνουµε σταθερά και παλεύουµε λίγο «άγρια» το ψάρι. Έτσι θα αποφύγουµε το τύλιγµα του παράµαλλού µας σε κάποιο βράχο του βυθού, που µπορεί να οδηγήσει στο κόψιµό του. ∆ε χαλαρώνουµε ποτέ την πίεση στο ψάρι, το οποίο παλεύει µέχρι την τελευταία στιγµή και παραδίδεται µόνο όταν το εγκαταλείψουν όλες οι δυνάµεις του.
Μεγάλο Μαγιάτικο
Συµπεριφορά: «πάρε το δόλωµα και φεύγα». Βίαιη επίθεση και τρέξιµο αντίθετα µε τη φορά της βάρκας µας. Αν έχουµε αρκετά φρένα, συνήθως το ψάρι καρφώνεται από µόνο του. Εµείς πρέπει να πάρουµε αµέσως το καλάµι στο χέρι και να κοντράρουµε σταθερά και δυνατά, για να µην τυλίξει το παράµαλλό µας στους βράχους του βυθού, όπως συµβαίνει και µε τα µικρότερα άτοµα του είδους. Οδηγούµε το σκάφος µας και το ψάρι σε ένα ξέφωτο µε οµαλό, αµµώδη βυθό, και το παλεύουµε εκεί. Αντιστέκεται µέχρι τέλους, και ενώ νοµίζουµε ότι έχει πια παραδοθεί, αρκετές φορές «ζωντανεύει» µε όλα τα επακόλουθα. Συνήθως πραγµατοποιεί 2-3 φευγιά, µεγάλης διάρκειας. Στην περίπτωση αυτή, δεν κοντράρουµε δυνατά το ψάρι, αλλά το αφήνουµε να πάρει µέτρα από το νήµα µας. Αν έρθει προς τη βάρκα µας, µαζεύουµε πολύ γρήγορα. Κάθε χαλάρωση της πίεσης στο ψάρι, µπορεί να του δώσει την ευκαιρία να «φτύσει» το αγκίστρι και να ξεφύγει. Είµαστε σίγουροι για το αποτέλεσµα, µόνο όταν έχουµε ανεβάσει το θήραµά µας στη βάρκα.
Μαύρο ψάρι (ροφός, σφυρίδα)
Επιτίθεται µόνο αν το δόλωµα «ξύσει» τη µουσούδα του και τρέχει µε αυτό προς το θαλάµι του. Αν προλάβει να µπει, µάλλον το χάσαµε. Για να µην προλάβει το παλεύουµε αποφασιστικά, έστω και αν κινδυνεύουµε να το χάσουµε λόγω κοψίµατος της πετονιάς. Τα «µαύρα ψάρια» παραδίδονται στα µεσόνερα και ανεβαίνουν µε «φούσκα», οπότε αν καταφέρουµε να τα ξεκολλήσουµε από το βυθό έχουµε κερδίσει τη µάχη.
Τοννοειδές (albacore, ντάσκα, κοπάνι)
Επιτίθενται πάντα στο πίσω µέρος του τεχνητού και συνήθως τα συλλαµβάνουµε µε την πίσω σαλαγκιά του. Συνεπώς, αυτή πρέπει να είναι καινούργια και ακονισµένη. Επίσης πρέπει να είναι ανθεκτική και να µη στραβώνει εύκολα. Φυσικά, σε µερικές περιπτώσεις τα βλέπουµε καρφωµένα και µε τις δύο σαλαγκιές, αφού στην προσπάθεια τους να ξεφύγουν διπλώνουν το τεχνητό και καρφώνονται από µόνα τους και στη δεύτερη. Τα τεχνητά της Rapala (X-Rap 30, Magnum 18 cm) και της Yo-Zuri (Magnum 14 cm), έχουν αξιοπρεπείς σαλαγκιές. Τα τεχνητά άλλων κατασκευαστών, έρχονται µερικές φορές µε ασθενέστερες και µικρότερες από όσο πρέπει. Αν θεωρήσουµε ότι είναι µικρές, τις αλλάζουµε αµέσως. Όταν πάρουµε το χτύπηµα, που είναι και αυτοκάρφωµα λόγω των φρένων που έχουµε βάλει στο µηχανισµό µας, φέρνουµε το ψάρι σταθερά προς το σκάφος µας, χωρίς να σφίξουµε άλλο τα φρένα. Αν σφίξουµε τα φρένα κινδυνεύουµε να κόψουµε τα χείλια του ψαριού και να το χάσουµε. Στα κεφάλια του αφήνουµε το νήµα να ξετυλιχτεί από το µηχανισµό. Αν θέλουµε να εξασκήσουµε παραπάνω πίεση στο ψάρι, πιέζουµε το νήµα ή την πετονιά µας πάνω στο στέλεχος του καλαµιού µε το δάχτυλο. ∆εν το παρακάνουµε πάντως. Τα αρσενικά είναι πολύ πιο µαχητικά από τα θηλυκά. Και τα ψάρια αυτά, ανεξαρτήτως φύλλου, «ζωντανεύουν» όταν δουν τη βάρκα µας, όπως συµβαίνει και µε τα µεγάλα µαγιάτικα. Γενικά πάντως είναι ευκολότεροι αντίπαλοι, αφού έχουν και µικρότερο µέγεθος. Τα φέρνουµε στο πλάι, τα καρφώνουµε µε το γάντζο και περιµένουµε µέχρι να «φύγει» το αίµα τους. Σε αντίθετη περίπτωση θα χρειαστεί πολύ προσεκτικό καθάρισµα, µέσα στο σκάφος µας, αµέσως µετά το ψάρεµα.
Κυνηγός
Κάνει βίαιη επίθεση στο δόλωµά µας, από όποια µεριά τον βολέψει. Αντιστέκεται σθεναρά, δυσανάλογα µε το βάρος του, σε όλη τη διάρκεια της µάχης µαζί του. Αν είναι µεγάλος κάνει θεαµατικά άλµατα έξω από το νερό. Στην προσπάθεια του να ξεφύγει, ξεκαρφώνεται και καρφώνεται ξανά στις σαλαγκιές του τεχνητού µας. Αντιστέκεται ακόµη και όταν τον ανεβάσουµε στη βάρκα µας. Για το λόγο αυτό συνήθως αυτοτραυµατίζεται, σε βαθµό που να µην είναι δυνατή η απελευθέρωση του ακόµη και αν το επιθυµούµε.
Παλαµίδα, Ρίκι
Όµοια µε τα µεγαλύτερα ξαδέλφια τους, χτυπούν σχεδόν πάντα στο πίσω µέρος του τεχνητού. Για το λόγο αυτό συστήνεται η αντικατάσταση της πίσω σαλαγκιάς στα τεχνητά των 9 ή των 11 εκατοστών που χρησιµοποιούµε στο ψάρεµα τους, µε µια άλλη, ένα νούµερο µεγαλύτερη και ισχυρότερη (2x ή 4x σκληρότητα). Αν εκτός από το τεχνητό χρησιµοποιούµε και 2-3 χελάκια raglou, συνήθως έχουµε πολλαπλές συλλήψεις και χρειάζεται πολλή προσοχή στο ανέβασµά τους στη βάρκα µας. Αυτό γίνεται πάντα µε τράβηγµα της πετονιάς και όχι µε απόχη, εκτός αν πρόκειται για πραγµατικά µεγάλο ψάρι. Αν προσπαθήσουµε να βάλουµε στην απόχη το κοµπολόι των 2-3 ψαριών που συλλάβαµε ταυτόχρονα, όλο και κάποιο θα χάσουµε. Καλύτερα να ξεκαρφωθεί κατά το ανέβασµα, λοιπόν.
Λούτσος
Χτυπά το τεχνητό µας από το πλάι, στη µέση του περίπου. Έτσι, τα τεχνητά που προορίζονται για το ψάρεµα του λούτσου έχουν τρεις σαλαγκιές, ώστε να αυξήσουµε τις πιθανότητες σύλληψής τους. Αντιστέκεται πολύ λίγο και αµέσως µετά παραδίδεται. Αν είναι σηµαντικών διαστάσεων έχει µεγαλύτερη µαχητικότητα. Αντιστέκεται ξανά όταν τον φέρουµε πια δίπλα στο σκάφος µας και αντιληφθεί ότι «ξενερίζει». Αν είναι µέχρι δύο κιλά, τον ανεβάζουµε µε τράβηγµα της πετονιάς µας, αν είναι µεγαλύτερος µε απόχη. Ποτέ όµως µε γάντζο, γιατί έχει σχετικά γλοιώδες κορµί και σε συνδυασµό µε το κυλινδρικό σχήµα του, είναι πολύ δύσκολος στόχος για το γάντζο µας. Κινδυνεύουµε λοιπόν να τον ξαγκιστρώσουµε και να τον απελευθερώσουµε κατά λάθος. Αυτές ήταν σε γενικές γραµµές οι συµπεριφορές των κυριοτέρων θηραµάτων της συρτής και οι δικές µας ενέργειες για να τα φέρουµε πιο σίγουρα στο σκάφος µας. Αυτό που µένει είναι να τις εφαρµόσουµε στην πράξη. Η θάλασσα περιµένει να µας χαρίσει τα δώρα της…
