Όσο ο χειµώνας κυλά και η θερµοκρασία της ατµόσφαιρας υποχωρεί, το νερό της θάλασσας στην παράκτια ζώνη θα κατέβει αρκετούς βαθµούς και τα περισσότερα αλιεύµατα που µας απασχολούν θα κινηθούν προς βαθύτερα νερά, µε πιο σταθερές θερµοκρασίες.
Ο παθιασµένος και επίµονος ψαράς πρέπει να στοχεύσει σε συγκεκριµένα ψάρια πλέον, τα οποία θα γυροφέρνουν στην ακτή ψάχνοντας τροφή. Μουρµούρες, λαβράκια, καλαµάρια-σουπιές και φυσικά σαργοί, θα µονοπωλήσουν το ενδιαφέρον µας.
Όλα αυτά τα είδη είναι ψάρια και κεφαλόποδα αγαπηµένα, αλλά αν ζητήσει κάποιος τη δική µου προτίµηση, η λατρεία µου για το λαβράκι και το σαργό δε θα µου αφήσει και πολλά περιθώρια επιλογής. Όσον αφορά στο γνήσιο σαργό, το χαρακωτό, τα σχόλια περιττεύουν. ∆εν έχω γνωρίσει ούτε ένα ψαρά που να υποτιµά τη γευστική αξία του πανέµορφου ριγωτού της ακτογραµµής µας.
Σαργοκαμπανάς, με καλάμι feeder και αρματωσιά bolognese
Νερά καθαρά-κρυστάλλινα στο Ιόνιο και το Αιγαίο, βραχοτοπιές και βυθισµένες πλάκες στον Κορινθιακό, απότοµα ακρωτήρια και ξέρες στην Πελοπόννησο, λιµάνια και µπλόκια παντού σε όλη τη χώρα. Τον αγαπηµένο µας σαργό µπορούµε να τον βρούµε σε ευρεία γεωγραφική κατανοµή σε όλη τη χώρα. Το ανελέητο κυνήγι του όµως από µέρους των ψαράδων, ερασιτεχνών και επαγγελµατιών, τον έκανε δύστροπο και υποψιασµένο.
Πλέον µια καλή ψαριά µε σαργούς δεν είναι και τόσο εύκολη υπόθεση. Είναι γεγονός ότι το ψάρι είναι σχεδόν εξαφανισµένο από τόπους που πριν κάποιες δεκαετίες ο πληθυσµός του άνθιζε. Φυσικό ήταν λοιπόν να προσαρµοστεί, προκειµένου να επιβιώσει από το πιο αχόρταγο πλάσµα του πλανήτη, τον άνθρωπο. Και ευτυχώς τα κατάφερε!
Το παρόν άρθρο είναι αφιερωµένο στο ψάρεµά του και σε ότι µαθήτεψα δίπλα στη γαλανή στο πιο φωτεινό και όµορφο µέρος της Ελλάδας κατά την άποψή µου, τις Κυκλάδες!
Θα προσπαθήσω να κάνω ένα ξεχώρισµα τρόπου και τεχνικών, ανάλογα µε τον τόπο που γίνεται το ψάρεµά του. Φυσικά όλα αυτά είναι προσωπικές εµπειρίες και σε καµία περίπτωση δεν αποτελεί οδηγό. Ο καθένας βάζει το µυαλό του να δουλέψει και µπορεί να ανακαλύψει κι άλλους τρόπους, παντρεύοντας κόλπα και τεχνικές. Ξεκινάµε από τα εύκολα λοιπόν και προχωράµε!
Σούρουπο σε ρηχοτοπιά με άμμο και βράχους
Στο λιµάνι
Ο πιο εύκολος τρόπος που µπορούµε να προσεγγίσουµε το ψάρι, είναι τα λιµάνια της χώρας. Τόσο άφθονα και τόσο απλά στην πρόσβαση, που θα κάνουν το ψάρεµα σ’ αυτά αρκετά ξεκούραστη υπόθεση. Αρκεί βέβαια ο τόπος που θα σταθούµε να έχει σαργούς.
∆υστυχώς σαργοί πλέον δεν υπάρχουν παντού. Μπορούµε να κουβαλήσουµε όλο τον ψαροεξοπλισµό µας και να πάρουµε θέσης µάχης… αλλά που;
Έχουµε δύο επιλογές: η µία είναι στη µπούκα ή στο εσωτερικό του λιµενοβραχίονα και η άλλη στο εξωτερικό µέρος. Αν στο εξωτερικό µέρος υπάρχουν και µπλόκια, δηλαδή µεγάλες ριγµένες πέτρες που παίζουν το ρόλο κυµατοθραύστη, τότε ο τόπος αυτός αποκτά ξεχωριστό ενδιαφέρον.
Mε εγγλέζικο
Από τη µέσα µεριά του λιµανιού θα πρότεινα ψάρεµα µε τον πιο κλασικό τρόπο, που δεν είναι άλλος από το εγγλέζικο. Αν τα ρεύµατα δεν είναι έντονα και τα νερά δεν ξεπερνούν σε βάθος τα 10 µέτρα (οι πιο συνηθισµένες συνθήκες), πιστεύω ότι ένα τετράµετρο καλάµι τριών τεµαχίων για εγγλέζικο ψάρεµα, ηµιπαραβολικό, µε casting weight 5-25 ή κάπου εκεί γύρω, είναι το ιδανικό.
Ο µηχανισµός µπορεί να είναι µεγέθους 2500, µε µάνα 0.18 και παράµαλλο ένα ποιοτικό fluorocarbon διαµέτρου 0.15-0.165mm, µήκους µίας οργιάς.
Το αγκιστράκι µας µπορεί να είναι µεγέθους 10 µε ίσια αρπαγή, ενώ για δόλωµα θα χρησιµοποιηθεί µπιγκατίνι ή ότι άλλο διαθέτουµε, όπως µικρά φιλετάκια φαραώ ή σαρδέλας.
Για φελλό θα έλεγα ότι είναι ιδανικός ένας τύπου stick 3+1γρ. και θα τον ερµατίσουµε µε 6-7 σχιστά βαριδάκια των 0.125 γραµµαρίων, απλωµένα συµµετρικά από το στοπ µέχρι τη θηλιά της µάνας.
Αυτό µπορεί να αλλάξει αν έχουµε πιο έντονα ρεύµατα, οπότε θα πρέπει να πάµε σε ένα 3+2γρ. ή σε άλλο συνδυασµό που θα κρίνουµε ότι καλύπτει τις ανάγκες µας ανά περίπτωση. Η σύνδεση µάνας παράµαλλου γίνεται πάντα θηλιά µε θηλιά και η απόσταση της πρώτης θηλιάς µέχρι το τελευταίο στοπ µπορεί να είναι δύο µήκη φελλού.
Η χρήση µαλάγρας σε ένα τέτοιο τύπο ψαρέµατος είναι µάλλον επιτακτική. Έτσι θα προµηθευτούµε κάποια από το εµπόριο ή θα κατασκευάσουµε τη δικιά µας, ανάλογα µε το δόλωµα που θα χρησιµοποιηθεί:
– Αν πούµε ότι ψαρεύουµε µε σαρδέλα, καλό είναι να προµηθευτούµε µια µαλάγρα µε ανάλογα συστατικά ή να φτιάξουµε κάποια µόνοι µας, µε βάση το δόλωµα που χρησιµοποιούµε.
– Για ψάρεµα µε µπιγκατίνι θα ρίξουµε χούφτες από το σκουληκάκι στο µέρος που θα ψαρέψουµε, σκέτο ή ανακατεµένο µέσα σε µπάλες µαλάγρας. Η κίνηση αυτή θα πρέπει να γίνεται τακτικά, ώστε να κρατάµε τα ψάρια κοντά µας.
Το ζυμαράκι (1) κλείνει μέσα του την πετονιά και γίνεται βαριδάκι (2). Έτοιμος για ψάρεμα στον κυματοθραύστη
Μετά τη σύλληψη ενός καλού ψαριού, θα επαναλάβουµε πάλι το µαλάγρωµα, προκειµένου να αποκαταστήσουµε την αναστάτωση που θα έχει επέλθει στο υπόλοιπο κοπάδι. Εξυπακούεται φυσικά, ότι αν ψαρέψουµε νύχτα και υπάρχουν στον τόπο µουγκριά και σµέρνες, τα ψαροδόλια και οι συναφείς µυρωδιές θα πρέπει να αποφεύγονται.
Αν η εξωτερική πλευρά του µόλου είναι και αυτή οµαλή, ψαρεύεται µε όµοιο τρόπο ή µε casting (αν το ζητούµενο είναι η απόσταση).
Σε δύσκολες ψαρευτικές συνθήκες
Τι γίνεται όµως αν υπάρχει ψηλός κυµατοθραύστης µε βαθιά νερά και διάσπαρτες µεγάλες πέτρες; Είναι προφανές ότι αν υπάρχουν τέτοιες δύσκολες ψαρευτικές συνθήκες, οι σαργοί θα είναι εκεί.
Μόνιµοι κάτοικοι του δύσκολου βυθού, συνηθίζουν να κάνουν θαλάµια βαθιά µέσα στις σχισµές από τα µεγάλα αγκωνάρια. ∆ύσκολο αν όχι αδύνατο να ψαρευτεί τέτοιο µέρος, ειδικά αν δεν επιτρέπει το απόχιασµα λόγω ύψους και απόστασης από τη θάλασσα. Αξίζει όµως να γίνει µια σοβαρή προσπάθεια.
Aρματωσιά
Μπορούµε να επιστρατεύσουµε τα εργαλεία του spinning και να κατασκευάσουµε µια ιδιότυπη αρµατωσιά, κατασκευασµένη ειδικά για τέτοιους τόπους. Αυτά που χρειαζόµαστε είναι ένα δίσπαστο, δυνατό καλάµι µε c.w.10-30 ή 10-40gr., που να αντέχει να σηκώνει βάρος ως 2 κιλά χωρίς να κινδυνεύει να σπάσει και ένα µηχανισµό 2500 ή 3000 µε πετονιά 0.25 ή 0.28mm τυλιγµένη στη µποµπίνα του.
Σε ένα παράµαλλο fluorocarbon 0.22-0.25 χιλιοστών, όχι πάνω από 40 πόντους µήκος, δένουµε δύο αγκίστρια chinu µεγέθους από 4 ως και 2, σε απόσταση 2-3 εκατοστών το ένα από το άλλο. Ενώνουµε το παράµαλλο στη µάνα µε ένα δυνατό στριφτάρι και είµαστε έτοιµοι.
Το δόλωµα θα είναι απλή και ταπεινή γαρίδα (µας κάνει ακόµα και αυτή από το super market). Ξεφλουδίζουµε τη γαρίδα και την περνάµε στα αγκίστρια, µία σε κάθε αγκίστρι ή µισή αν είναι µεγάλη. Ακόµα ένα σηµαντικό βήµα είναι η κατασκευή ζυµαριού µε βάση το τυρί.
Το ζυµαράκι περνιέται πάνω στην πετονιά µετά το δεύτερο αγκίστρι, στερεώνεται δηλαδή πρόχειρα πάνω στην πετονιά για να παίξει το ρόλο προσωρινού βαριδιού!
Η βολή
Η βολή γίνεται µε ήπιο τρόπο, αφού στόχος µας δεν είναι η απόσταση. Το ζυµάρι κατεβάζει την αρµατωσιά µας και µόλις πατώσει αρχίζει να διαλύεται µαλαγρώνοντας το βυθό, ενώ εµείς κάνουµε αργή ανάκτηση περιµένοντας το τσίµπηµα.
Όσο τα αγκίστρια είναι καλυµµένα, τα µαγκώµατα θα είναι ελάχιστα ως µηδενικά. Υπάρχει άµεση αίσθηση του τσιµπήµατος (µπορεί να µπει και νήµα στη µάνα) και πρέπει να είµαστε σε ετοιµότητα να καρφώσουµε.
Τα φρένα πρέπει να είναι σφιχτά, ώστε το ψάρι να τραβήξει αν είναι ανάγκη, αλλά σε καµία περίπτωση χαλαρά, αφού πολλές φορές τα ψάρια είναι µεγάλα και δε συγχωρούνται λάθη σε τόσο δύσκολο τόπο. Μισόκιλοι σαργοί είναι ρουτίνα σε τέτοια µέρη, αλλά καλό είναι να έχουµε το νου µας, γιατί ξεδοντιάρηδες σαργοπαππούδες (ή γιαγιάδες για να είµαστε ακριβείς) µπορούν να µας τιµήσουν ανά πάσα στιγµή. Το κακό είναι ότι συνήθως σηκώνουµε το ψάρι, γιατί είµαστε πολύ ψηλά ή τα µπλόκια δε µας αφήνουν κανένα ασφαλές πάτηµα για να βάλουµε την απόχη µας.
Τα µελανούρια είναι εξίσου συχνοί επισκέπτες της αρµατωσιάς, οπότε η ψαριά µας έχει και άλλο ασπρόµαυρο επισκέπτη. Να σηµειωθεί ότι µπορούµε να δουλέψουµε την ίδια αρµατωσιά µονοκόµµατη, χωρίς στριφτάρια, οπότε το µόνο απαιτούµενο είναι δύο αγκίστρια δεµένα στην άκρη της µάνας (προτείνεται ενισχυµένη fluorocoated, µε διάµετρο από 0,22 ως 025mm).
Ψάρεµα των βράχων (Rock fishing)
Αν θέλουµε κοντινή απόσταση σε οµαλό βυθό, πάλι το εγγέζικο θα δώσει τη λύση, όµως όταν τα ψάρια τρώνε σε απόσταση και σε δύσκολους βυθούς, το ψάρεµα µε δυνατό casting εξοπλισµό είναι µονόδροµος. Μάλιστα καλό είναι να έχουµε καλάµια µε σκληρό κορµό και δράση κορυφής, µε c.w ως 150 ή ακόµα και 200gr.
Οι µηχανισµοί πρέπει να είναι µεγάλης έλξης, από 6500 και πάνω, γεµισµένοι µε πετονιά το λιγότερο 0,35 χιλιοστών. Το παράµαλλο θα είναι fluorocarbon, διαµέτρου 0.28 ως και 0.31mm, µε µήκος ως 40 πόντους.
Μονάγκιστρες αρµατωσιές, λιτές, µε ένα αγκίστρι chinu µεγέθους 3 ως και 1, ανάλογα µε το µέγεθος του δολώµατος που θα βάλουµε, και φυσικά συρόµενο µολύβι ελιά, αφού οι απώλειες αναλώσιµου εξοπλισµού θεωρούνται δεδοµένες.
Προτεινόµενα δολώµατα είναι τα κοµµάτια φαραώ, τα µεγάλα κοµµάτια µάνας και τα φιλέτα καλαµαριού. Το να φέρεις από τα 60-70 µέτρα απόσταση και 15-20 µέτρα βάθος, ένα ψάρι του κιλού σε βυθό που ανεβαίνει ή κατεβαίνει απότοµα, θέλει γερά µπράτσα και δύναµη! Η δύναµη πρέπει όµως (εκτός από τη δική µας που είναι δεδοµένη, µιας και είµαστε δυνατοί ψαράδες!) να πηγάζει και από τον εξοπλισµό, αλλιώς η κούραση θα µας καταβάλλει σύντοµα.
Για να µην αναφέρουµε το ενδεχόµενο να µας βρει κάποιο καλούτσικο µαυρόψαρο, µια στήρα 2-3 κιλών ας πούµε… Άρα πρέπει να είµαστε έτοιµοι για όλα!
Σαργοί σε ρηχοτοπιές
Μονάγκιστρη αρµατωσιά, ελεύθερη µε ένα στριφτάρι στη µάνα και τίποτα άλλο. Στα µέρη που τα µικρά βάθη ανεβοκατεβαίνουν, ξεπροβάλλουν βραχάκια, υπάρχουν κάθε λογής µαγκώµατα στο βυθό, το ελεύθερο ψάρεµα µε ένα δίσπαστο ελαφρύ σπινοκάλαµο 7-23 ή 5-25gr. µήκους 2.7 µέτρων, θα µας απελευθερώσει από αξεπέραστες δυσκολίες.
Πετονιά 0.22mm για µάνα, τυλιγµένη σε µηχανισµό 2500, παράµαλλο ένα ποιοτικό fluorocarbon 0,185 χιλ. και αγκίστρι οπωσδήποτε τύπου chinu µεγέθους 4 ή 3. ∆όλωµα τάκος γαύρου ή σαρδέλας, παστός µε αλάτι αν είναι ηµερών ή σκέτος αν είναι της ηµέρας. ∆εν υπάρχει ψάρι που να µην τρώει το µεζέ που θα του σερβίρουµε µε τέτοιο τρόπο.
Το χειµώνα όµως τα µικρόψαρα δεν είναι εξίσου ενεργά, οπότε οι πιθανότητες να αναµετρηθούµε µε ένα σαργό σεβαστών διαστάσεων αυξάνονται κατά πολύ. Το σούρουπο, το ξηµέρωµα και οι πρώτες βραδινές ώρες είναι οι πιθανότερες να τιµήσουν τα αγκίστρια µας.
Όσο πιο ελαφριά είναι τα εργαλεία µας, τόσο πιο πολύ θα απολαύσουµε το συγκεκριµένο ψάρεµα, αφού γινόµαστε ένα µε τη θάλασσα, ένα µε τη φύση! Θα πρότεινα και ψάρεµα µε lrf στους τόπους αυτούς, αλλά αν πάρουµε τέτοια απόφαση πρέπει να είµαστε έτοιµοι για πολλές απώλειες σε πλανάκια και παρεµφερή, άρα και να επωµιστούµε ανάλογα µεγάλο κόστος.
Παράμαλλο 0.18,5 αρκετό, για τα δόντια αυτά!
Προσοχή στις φωλιές
∆εν αναφέρθηκα καθόλου στο ψάρεµα του σαργού µε φουρτούνα και το κύµα µπροστά µας. Έχουν γραφτεί τόσα και τόσα γι’ αυτό, οπότε ίσως να το κάνω κάποια άλλη στιγµή.
Θα κάνω όµως σε µία επισήµανση. Αν ξέρετε µέρη σε βραχώδεις περιοχές ή αµµουδιές που τα ψάρια βγαίνουν να φάνε µε 5-6 µποφώρ κόντρα καιρό και αντέχετε στο κρύο, κάντε το εξής: µε ένα δυνατό καλάµι και µηχανισµό στο χέρι (ότι σας βολεύει), ρίξτε ένα σταθερό διπλάρι εκεί που εξελίσσεται η διατροφική φρενίτιδα σε τέτοιες συνθήκες, αρκεί να µην έχετε πολλά µαγκώµατα στο βυθό.
Ο εξοπλισµός θα είναι στα χέρια σας, οπότε καλύτερα να µην είναι πολύ βαρύς. Όταν αισθανθούµε το τράβηγµα, απλά καρφώνουµε και φέρνουµε το ψάρι πάνω. Το δόλωµα µπορεί να είναι φιλέτο µάνας ή καλαµαριού. Θα εκπλαγείτε από το αποτέλεσµα!
Πάρτε όσα ψάρια χρειάζεται η οικογένειά σας και φύγετε από το µέρος. ∆εν πάµε για ψάρεµα για να εξολοθρεύσουµε ότι κυκλοφορεί στη θάλασσα! Να έχετε κατά νου ότι ο σαργός θυµάται. Αν κάνετε ένα µε δύο επιτυχηµένα ψαρέµατα σε ένα τόπο σε κοντινά χρονικά διαστήµατα, η τρίτη είναι βέβαιο ότι θα αποτύχει.
∆ύο πράγµατα µπορεί να συµβαίνουν: είτε τα ψάρια θυµούνται εσάς και τις αρµατωσιές σας, είτε απλά εξολοθρεύσατε µια φωλιά σαργών και θα περάσει πολύς χρόνος µέχρι να κατοικήσουν εκεί άλλα ανυποψίαστα σαργουδάκια. Προσέχουµε για να έχουµε!
Να περνάτε καλά και να προσέχετε τους ανθρώπους σας και τη θάλασσά µας!