Γοφάρι: Ψάρεμα με ζωντανή ζαργάνα
Ένα από τα πολυπόθητα ψάρια των ελληνικών θαλασσών, που στοιχειώνουν τα όνειρα των παράκτιων ψαράδων της χώρας µας, είναι το γοφάρι.
Ψάρι διάσηµο για τη δύναµη, τα κοφτερά δόντια και τα θεαµατικά σάλτα του έξω από το νερό, είναι πάντα ένας άξιος και υπολογίσιµος αντίπαλος, που θα γεµίσει αδρεναλίνη το σώµα και το µυαλό µας. Το σηµερινό µας θέµα είναι αφιερωµένο στον περιβόητο «γκούφη» των νερών µας και στο ψάρεµά του µε ζωντανή ζαργάνα.
Θα σχολιάσουµε τον τρόπο µε τον οποίο µπορούµε να εστιάσουµε στη συγκεκριµένη τεχνική, στοχεύοντας σχεδόν αποκλειστικά στο γοφάρι και όχι σε άλλα ψάρια, όπως µεγάλες συναγρίδες ή µαύρα, όπου ο εξοπλισµός που χρησιµοποιείται είναι κατ’ ανάγκη διαφορετικός.
Γιατί να ψαρέψουµε µε ζωντανό;
Ο νόµος της φύσης είναι αµείλικτος. Η επιβίωση θέλει το µεγάλο ψάρι να τρώει το µικρό. Εδώ, ίσως κάποιοι αναρωτηθείτε «και γιατί να µην ψαρέψουµε µε άλλους τρόπους;» ∆εν αντιλέγω, όµως το ψάρεµα µε ζωντανό ψάρι µπορεί να δώσει ατελείωτες συγκινήσεις και να ψαρέψει σε αποστάσεις που οι άλλες τεχνικές αδυνατούν.
Όλοι όσοι ασχολούµαστε µε διάφορες ενεργητικές τεχνικές ψαρέµατος, όπως το spinning, έχουµε παρατηρήσει ότι τις περισσότερες φορές τα γοφάρια κάνουν τις επιθέσεις τους και τρέφονται έξω από την ακτίνα δράσης των τεχνητών µας.
Αν βρισκόµαστε σε ρηχοτοπιές, το πρόβληµα λύνεται µε τα waders, αν όµως τα νερά είναι από την αρχή της παραλίας βαθιά ή ψαρεύουµε από βράχους τι µπορούµε να κάνουµε; Πρακτικά τίποτα, µόνο να ξεχεριαζόµαστε µήπως και φτάσουµε λίγο πιο µακριά.
Αν ψαρεύουµε µε ψαροδόλια, θα καλέσουµε εµείς τα ψάρια µε το αίµα και τις µυρωδιές, αλλά αυτή είναι άλλη ιστορία! Εποµένως, µπορούµε να αξιοποιήσουµε την ευκαιρία να «ανοίξουµε» µια ζωντανή ζαργάνα σε µεγάλη απόσταση και να βάλουµε τα αρπακτικά ψάρια της περιοχής στον πιο γλυκό πειρασµό. Οι παραλίες, βαθιές ή ρηχές, οι κάβοι-περάσµατα και τα βράχια, οριοθετούν εκατοντάδες χιλιόµετρα ακτογραµµής κατάλληλης γι’ αυτό το είδος ψαρέµατος.
Το δόλωµα και η διαχείρισή του
Αν και δεν είναι απόλυτο, είναι πολύ συχνό φαινόµενο στα µέρη που ψάχνουµε τα γοφάρια, να κυκλοφορούν και ζαργάνες. Αυτό δεν είναι τυχαίο, είναι όµως πολύ βοηθητικό στο ψάρεµά µας. Αρχικά θα βρούµε το δόλωµα ασκώντας την τεχνική του lrf µε πλανάκια ή µικρούς τάκους σαρδέλας-γαύρου σε ψιλά εργαλεία.
Έχουµε κατά καιρούς αναφερθεί σε αυτό το πολύ διασκεδαστικό ψάρεµα, οπότε απλά να υπενθυµίσουµε τις γρήγορες ταχύτητες που πρέπει να έχουν τα πλανάκια µας στην επιφάνεια, και τα σχετικά µικρά αγκίστρια, νούµερο 8-12, αν τις ψάξουµε µε ψαροδόλια ή φιλετάκι καλαµαριού.
Πρέπει να προσέξουµε ότι µας ενδιαφέρουν τα µικροµεσαία µεγέθη. Όχι πολύ µεγάλες, αλλά ούτε και τα νεογνά. Για µένα κατάλληλο µέγεθος είναι αυτό που θα σκεφτόµουν «…. χµµ, να την αφήσω ή να την κρατήσω;» Γύρω στα 30-40cm, είναι αρκετά δυνατή για να κουβαλήσει τα αγκίστριά µας και να κολυµπάει ακµαία για αρκετή ώρα.
Φυσικά, κανένας γκούφης δεν θα πει όχι σε µεγαλύτερα µεγέθη, οπότε ό,τι βρούµε καλό είναι! Αν πάλι δεν µας τιµήσουν οι δαγκανιάρηδες, εµείς θα συνεχίσουµε το ψάρεµά µας για αφρόψαρα, δίχως στενοχώριες.
Η διαχείριση του ζωντανού
Άντε λοιπόν και πιάσαµε µια ζαργάνα. Μετά τι κάνουµε; Βασικά, προσέχουµε πολύ πως θα την ξαγκιστρώσουµε, θα την διατηρήσουµε σε καλή κατάσταση και θα την δολώσουµε, γιατί είναι ευπαθής. Έτσι, πρέπει να τη βάλουµε σε κουβά µε νερό και να µην την πιάσουµε µε ζεστά και γυµνά χέρια. Είναι ψάρι αρκετά ευαίσθητο στις αλλαγές θερµοκρασίας, ειδικά τα µικρά µεγέθη!
Για να τη δολώσουµε, την πιάνουµε µε πετσέτα ή µε καλά βρεγµένα χέρια, και καρφώνουµε γρήγορα ένα αγκίστρι πίσω από το µεσαίο πτερύγιο και ένα πριν την ουρά, αλλά όχι πολύ κοντά σε αυτήν, ώστε να µην εµποδίζουµε την κίνησή της. Αν γίνεται, τα καρφώνουµε µε τις αιχµές να κοιτούν σε διαφορετικές κατευθύνσεις, µία αριστερά και η άλλη δεξιά. Τα αγκίστρια είναι και τα δύο δεµένα σε συρµάτινο παράµαλλο αντοχής τουλάχιστον 15 λιµπρών (σχεδόν 7 κιλών).
Αν είναι παραπάνω αντοχής, δεν υπάρχει πρόβληµα, αρκεί να δένεται καλά. Το πρώτο αγκίστρι, συνήθως, είναι µε κρίκο, διάστασης 3/0 ή 2/0 και το δεύτερο δετό, µε παλέτα ή κρίκο, 1/0 ή 1 αντίστοιχα. Η απόσταση µεταξύ τους γύρω στα 7-8cm, αλλά αυτό δεν είναι κανόνας, αφού δεν έχουµε κάνει συµφωνία για το µήκος της ζαργάνας που θα βρούµε!
Όσο πιο µεγάλη είναι, τόσο µεγαλύτερη απόσταση θέλουµε µεταξύ των αγκιστριών. Εποµένως, ή θα κατασκευάσουµε το διπλάγκιστρο εκείνη τη στιγµή, ή θα έχουµε µαζί µας προκατασκευασµένα, µε διαφορετικές αποστάσεις µεταξύ τους (προτιµότερο).
Ο Εξοπλισµός
Προσωπικά, βλέπω αυτό το ψάρεµα ως ευκαιριακό, αφού εξαρτάται άµεσα από τη σύλληψη της ζαργάνας. Πολλές φορές δεν θα πιάσουµε ζαργάνα, αλλά δεν θα καταστρέψουµε την ψαρευτική µας εξόρµηση κυνηγώντας χίµαιρες. Απλά, θα συνεχίσουµε το ψάρεµά µας για άλλα είδη ψαριών.
Με αυτά τα κριτήρια λοιπόν και γνωρίζοντας ότι ο πρώτος στόχος είναι τα γοφάρια, που γνωρίζουµε ότι συχνάζουν στην περιοχή, µπορούµε να χρησιµοποιήσουµε δύο είδη εξοπλισµού.
Ο πρώτος είναι ένα δυνατό καλάµι spinning γρήγορης δράσης, µε c.w. 14-42 ή 14-56gr., µήκους 2.70-3.00 µέτρων, µε power medium heavy ή heavy, και ένας µηχανισµός 4000 ή 5000, γεµισµένος µε 250 – 300 µέτρα νήµα PE1.5.
Στο τέλος, δένουµε ένα παράµαλλο fluorocarbon 0,40mm και µια παραµάνα δοκιµασµένη σε κακουχίες, µεγέθους 2. Στην παραµάνα θα περαστεί η θηλιά του συρµάτινου διπλάγκιστρου. Η θηλιά µπορεί να είναι δετή ή ασφαλισµένη µε ειδικά crimps, που «κουµπώνουν» µε τη βοήθεια ψαρευτικής πένσας.
Ο δεύτερος είναι αυτός που δανείζεται εξοπλισµό από τις τεχνικές του casting, αφού θέλουµε ένα δυνατό 3µετρο (ή και µεγαλύτερου µήκους) καλάµι, µε µέγιστο c.w. 150 ή 180gr, ηµιπαραβολικό ή σκληρότερο, και ένα µηχανισµό 6000-10000, φορτωµένο µε πετονιά 0.35-0.40mm, στο τέλος της οποίας θα βάλουµε µια παραµάνα.
Η κάθε επιλογή έχει τα θετικά της και τα αρνητικά της. Ενδεικτικά, αναφέρουµε το σίγουρο κάρφωµα του νήµατος και την αµεσότητα χειρισµών µε αυτό, τα ανθρώπινα λάθη που συγχωρεί η πετονιά και την µεγαλύτερη αντοχή της στα γδαρσίµατα των βράχων.
Οι δύο επιλογές που αναφέραµε δεν είναι τυχαίες, καθώς πρόκειται για εξοπλισµό που πολλοί από εµάς ήδη έχουν και είναι κατασκευασµένος για να αντιµετωπίσει µεγάλα γοφάρια, µαναλάκια, λίτσες, λαβράκια και άλλα αρπακτικά της ακτογραµµής µας, σε λογικά πάντοτε µεγέθη.
Εποµένως, εµείς εκδράµουµε χωρίς να έχουµε έµµονες ιδέες για ψάρεµα µε ζωντανό, αλλά αν τύχει….
Η Οµορφούλα και ο Αλήτης
Άστατος ο καιρός. Κρύο, ψιλόβροχο, αλλά το πάθος για ψάρεµα µε οδήγησε πάλι στους αγαπηµένους µου βράχους. Το δελτίο καιρού άλλα έλεγε και έτσι βρέθηκα αντιµέτωπος µε ένα 4άρι βορειοδυτικό άνεµο, που από πολλούς θεωρείται ψαροδιώκτης!
Η πρώτη στάση σε ψαρότοπο δεν απέδωσε αποτελέσµατα, οπότε µετακινήθηκα στη δεύτερη επιλογή µου γρήγορα, µε σκοπό να παραµείνω εκεί ως τα πρώτα σκοτάδια. Η βροχή δυνάµωσε και κατέφυγα στη φυσική οµπρέλα ενός πεύκου, περιµένοντας να κοπάσει, αλλά και έτοιµος να φύγω αν έβλεπα το παραµικρό σηµάδι κεραυνών ή επιδείνωσης.
Όντως, σε λίγο τα φαινόµενα µαλάκωσαν και ξεµύτισα από το καβούκι µου για να κάνω τις πρώτες βολές µε το αγαπηµένο µου πλανάκι των 14γρ. Αλήθεια ελάχιστα είδη ψαριών δεν έχουν πιαστεί µε αυτό!
Άκαρπες οι πρώτες προσπάθειες, µετά όµως από λίγη ώρα ένα αδύναµο strike µου έφερε µια όµορφη ζαργανούλα καρφωµένη στο στόµα από το assist hook. Να την ελευθερώσω άραγε; Τότε θυµήθηκα ότι έχω πάντα δεµένα διπλάγκιστρα σε συρµάτινα παράµαλλα µαζί µου. Γιατί όχι, αφού υπάρχει η επιλογή;
Άφησα τη ζαργάνα σε ένα µικρό νερόλακκο που είχε σχηµατιστεί από το κατέβασµα της θάλασσας και έφερα την έτοιµη αρµατωσιά από την τσάντα µεταφοράς. Έβρεξα καλά τα χέρια µου και κάρφωσα επιδερµικά τα αγκίστρια που ταίριαξαν αρµονικά στο κορµί της, σαν να τα είχα κάνει παραγγελία.
Πέρασα τη θηλιά του διπλάγκιστρου στην παραµάνα και άφησα το ψάρι µε ευλάβεια στη θάλασσα! «Έειι … Οµορφούλα, κοίτα να µου φέρεις έναν από αυτούς τους αλήτες µε τα κοφτερά δόντια», είπα γελώντας… Άλλωστε ποιος µε έβλεπε; Ότι εξυπνάδα ήθελα µπορούσα να την πω!
Η Οµορφούλα άρχισε να ανοίγεται ορεξάτα στα βαθιά. Άφησα ανοιχτό το διανοµέα και συνέχισα να ασκώ το θεάρεστο έργο του lrf παραδίπλα, ενώ το ένα µου µάτι λοξοκοιτούσε το νήµα που έφευγε από τη µποµπίνα. Κάθε δέκα µέτρα άλλαζε χρώµα και σε κάθε µέτρο είχε µικρά στίγµατα, οπότε θεωρητικά είχα άποψη για την απόσταση αλλά και την ταχύτητα της ζαργάνας.
Περίπου στα 60 µέτρα, έκλεισα το διανοµέα για ένα µε δύο λεπτά. Αφού δεν παρατήρησα κάτι ύποπτο, άφησα πάλι το νήµα ελεύθερο για τη δεύτερη στάση και γύρω στα 90 µέτρα απόσταση έπραξα όµοια µε παραπάνω, χωρίς και πάλι να παρατηρήσω κάτι!
Άνοιξα το πικ-απ για την τρίτη στάση, στοχεύοντας κάπου στα 130 µέρα. Εκεί, στου δρόµου τα µισά, παρατήρησα ότι το νήµα άρχισε να φεύγει πολύ γρήγορα, οπότε παράτησα οτιδήποτε άλλο έκανα και επικεντρώθηκα σε αυτό. Μάλλον ο Αλήτης είχε φανεί και λιγουρεύτηκε την Οµορφούλα!
Έκλεισα τον διανοµέα και έµεινα χωρίς ανάσα να παρατηρώ τη µύτη του καλαµιού… Μικρές ταλαντώσεις… Όλα ήταν ύποπτα πια, οπότε περίµενα ένα αποφασιστικό κατέβασµα για να πράξω τα δέοντα. ΝΑΙ! Το κατέβασµα που περίµενα έγινε αµέσως µετά! Σίγουρα, καµιά ζαργανούλα δεν κατεβάζει έτσι την µύτη τέτοιου σπινοκάλαµου!
Η μάχη
Πήρα το καλάµι στα χέρια και κάρφωσα! Αισθάνθηκα µεγάλο βάρος και κόντρα, παρά την απόσταση! Άρχισα να παίρνω κούφιες µανιβελιές, ίσα για να µην αφήνω µπόσικα στο νήµα. Κάποιες αµφιβολίες που είχα για το είδος του ψαριού, εξαφανίστηκαν στο άκουσµα του µακρινού παφλασµού. Μαζί χάθηκε και οποιαδήποτε άλλη σκέψη.
Τώρα ήταν η ώρα της ψαρευτικής µάχης! Το πρώτο σάλτο πρόδωσε τον Αλήτη, που έδινε τα ρέστα του για να σωθεί. Κατέβασα τη µύτη του καλαµιού χαµηλά, φροντίζοντας όµως να είναι σε γωνία, ώστε να δουλεύει η παραβολή του. Το ψάρι, σαν να ήξερε τι θα µε δυσκόλευε, πήγαινε µε την φορά του κύµατος να ανοιχτεί, κόντρα σε µένα. Κατάφερα να το γυρίσω προς τα έξω, και αν κατάλαβα καλά, αυτό µε τη βοήθεια του αέρα και του κύµατος έδωσε άλλο ένα µικρό σάλτο και άρχισε να κατευθύνεται προς τα πλησιέστερα βράχια δεξιά µου!
«Αµάν, έχω νήµα στο µηχανισµό», σκέφτηκα και έσφιξα κι άλλο τα φρένα για να εµποδίσω την πορεία του. Είχαν περάσει αρκετά λεπτά έντασης και το έφερνα προς το µέρος µου. Μια αγωνία την είχα πια. Το αγκίστρι το συγκρατούσε καλά, το σύρµα όµως θα άντεχε τα δόντια του;
Σε απόσταση 10 µέτρων, φάνηκε η λαδοπράσινη ράχη. Έλα λίγο ακόµα, ψιθύρισα και ετοιµάστηκα να το αποχιάσω. Ο κυµατισµός µε δυσκόλεψε, γιατί η αφρουδιά δυσχέραινε την οπτική επαφή. Στην τρίτη προσπάθεια κατάφερα και το έβαλα στην απόχη! Άξιος αντίπαλος σε όλα του. Έξυπνο ψάρι, δυνατό, ξεγελάστηκε όµως από την Οµορφούλα! Κακές συνήθειες, µεγάλη παγίδα η οµορφιά…
Περιχαρής και συγκινηµένος, άρχισα το τιτάνιο και δύσκολο έργο της αυτοφωτογράφισης. Κάτι µώλωπες στο γόνατο και τα βρεγµένα πόδια στους νερόλακκους, είναι σηµάδια ότι κάτι καλό βγήκε.
Όταν το ψάρι έσβηνε πια, έβγαλα µε µια πένσα το βυθισµένο 2/0 από τον ουρανίσκο του και το απόθεσα µε σεβασµό στο βράχο, για µια τελευταία φωτογραφία. Το λιγοστό φως του µισοφέγγαρου που περνούσε από τα σύννεφα, ο θαµπός ορίζοντας, η θάλασσα και ο ψαράς του, το αποχαιρέτησαν για έσχατη φορά.
Ιδρωµένος και κατάκοπος, έπιασα πάλι το lrf για να χαλαρώσω. Τρία χαµένα κοκάλια, µου είπαν ότι ήθελα πιο δυνατό καλάµι. Πράγµατι µε hrf καλάµι πια στα χέρια, συνέχισα για λίγο. Τρία κοκάλια σε 4 βολές και ένα µελανούρι πιασµένο από την κοιλιά, σηµατοδότησαν τον ερχοµό της νύχτας και το τέλος της ψαρευτικής εξόρµησης.
Είναι κάποιες ευχάριστες-συγκινητικές στιγµές που δεν θα ξεχάσουµε ποτέ στη ζωή µας. Είµαι πολύ χαρούµενος που έζησα µία από αυτές, το ίδιο εύχοµαι σε όλους σας! Να περνάτε καλά, να ψαρεύετε µε αγάπη για τη θάλασσα και τα παιδιά της. Κι εµείς σε αυτά ανήκουµε!