Τα αγκίστρια που χρησιµοποιούµε στις διάφορες συρτές, παίζουν µεγάλο ρόλο στις επιτυχίες ή τις αποτυχίες µας. Και αν στα σκληρά τεχνητά χρησιµοποιούµε σχεδόν αποκλειστικά σαλαγκιές, στα µαλακά τεχνητά και στις συρτές µε ζωντανό ή νωπό δόλωµα, χρησιµοποιούµε αποκλειστικά σχεδόν αγκίστρια.
Είναι σηµαντικό ζήτηµα λοιπόν η επιλογή και ο τρόπος χρήσης των σωστών αγκιστριών. Αυτό το ζήτηµα θα µας απασχολήσει στη συνέχεια. Ας αρχίσουµε µε τα δύο βασικά είδη των αγκιστριών που χρησιµοποιούµε στις συρτές (φωτογραφίες 1,2).
Τα ίσια, µακρύλαιµα ή κοντά αγκίστρια
Αυτά έχουν δύο σοβαρά πλεονεκτήµατα: καταπίνονται ευκολότερα από το ψάρι, και δεν επηρεάζουν καθόλου την πλεύση των τεχνητών στα οποία είναι δεµένα.
Έχουν όµως και δύο µειονεκτήµατα: δεν ευνοούν την απελευθέρωση ενός ψαριού το οποίο δε θέλουµε να κρατήσουµε. Συνήθως αγκιστρώνουν πολύ βαθιά και συνεπώς τραυµατίζουν το ψάρι. Αντίθετα σε ορισµένες τεχνικές, δίνουν τη δυνατότητα στο ψάρι να τα φτύσει και να ξεφύγει.
Τα κυκλικά αγκίστρια
Αυτά συνήθως είναι κοντοκότσανα και συλλαµβάνουν το θήραµά µας, επειδή αγκιστρώνονται στο πλάι του στόµατός του, καθώς παίρνει το δόλωµα και το τραβά. Λόγω σχήµατος, τα κυκλικά αγκίστρια δε γλιστρούν εύκολα έξω από το στόµα του ψαριού. Επίσης του προκαλούν πολύ µικρότερο τραύµα, και κάνουν ευκολότερη την απελευθέρωσή του.
Τέλος, «κρύβονται» ευκολότερα στο νωπό ή στο ζωντανό δόλωµα, αλλά χρειάζονται λεπτό χειρισµό για να αγκιστρωθούν λειτουργικά σε αυτό. Ας δούµε λοιπόν πού χρησιµοποιούµε το κάθε είδος και γιατί.
Στη συρτή µε µολύβι φύλακα
Κατά την άποψη µας, στο µολύβι-φύλακα πρέπει να χρησιµοποιούµε αποκλειστικά κυκλικά αγκίστρια µε σχετικά κοντό κοτσάνι. Καρφώνουν καλύτερα, ευνοούν το catch and release και αν τα χρησιµοποιήσουµε σωστά, σπανίως θα χάσουµε το ψάρι εξαιτίας µιας αστοχίας τους.
Όλα αυτά µε µια προϋπόθεση όµως: πρέπει να αφήνουµε τα κυκλικά αγκίστρια να δρουν σχεδόν µόνα τους. ∆ηλαδή, πρέπει να αφεθούν να καρφώσουν µόνα τους το ψάρι, αφού έχουν σχεδιαστεί για να κάνουν ακριβώς αυτό.
Πως λειτουργεί
Ο τρόπος λειτουργίας τους είναι ο ακόλουθος: το ψάρι εντοπίζει το δόλωµα, το παίρνει στο στόµα του, και τρέχει µακριά για να το απολαύσει µε την ησυχία του. Τρέχοντας, τραβά πίσω του το παράµαλλό µας, µε αποτέλεσµα µόλις λειτουργήσουν τα φρένα του µηχανισµού µας, να υπάρξει η ανάλογη αντίσταση. Το αγκίστρι έχει µπει στο στόµα του ψαριού συνοδεύοντας το δόλωµα, και όταν η πετονιά τεντωθεί, αρχίζει το κοτσάνι να βγαίνει από αυτό.
Τότε, λόγω του σχήµατός του, το αγκίστρι περιστρέφεται αυτόµατα και η λεπίδα του καρφώνεται σταθερά στη γωνία του στόµατος του ψαριού. Έτσι µπορούµε είτε να το ελευθερώσουµε χωρίς να το έχουµε τραυµατίσει, ή να το κρατήσουµε φέρνοντάς το στη βάρκα µας.
Τι αποφεύγουμε
Τι δεν πρέπει να κάνουµε αν χρησιµοποιούµε κυκλικά αγκίστρια στο µολύβι φύλακα; Να καρφώνουµε γρήγορα και δυνατά. Στην περίπτωση αυτή κινδυνεύουµε να τραβήξουµε όλο το αγκίστρι έξω από το στόµα του ψαριού, χωρίς να του δώσουµε την ευκαιρία να καρφωθεί στη γωνιά του στόµατος του. Αν βιαστούµε λοιπόν και καρφώσουµε πολύ δυνατά, θα χάσουµε σίγουρα το ψάρι.
Η δράση και το κάρφωµα των κυκλικών αγκιστριών φαίνεται στη φωτογραφία 3. Η φωτογραφία 4 και 5, δείχνει πώς παραλίγο να χαθεί το ψάρι επειδή πρόλαβε να «φτύσει» το δόλωµα. Όµως, κατά την έξοδο από το στόµα του καρφώθηκε κατά τύχη στο εξωτερικό του χείλους του, και έτσι το πήραµε.
Ίδια περίπτωση και στη φωτογραφία 6: εδώ το µεγάλο αγκίστρι που δεν ήταν κυκλικό αλλά ίσιο, απέτυχε να καρφώσει το ψάρι. Τη δουλειά του, την ανέλαβε το κυκλικό συρόµενο, το οποίο παρότι µικρότερο, καρφώθηκε σωστά και έφερε το ψάρι στη βάρκα.
Στις λούρες για συρτή επιφανείας
Στη συρτή επιφανείας µε λούρες (φωτογραφία 7), η ταχύτητα µας ποικίλει από τους 4 κόµβους (αν αναζητούµε κυνηγούς και παλαµίδες), µέχρι και τους επτά (για τα µεγαλύτερα τονοειδή και τα θηράµατα ανοιχτής θαλάσσης). Τα φρένα µας είναι προρυθµισµένα από ένα µέχρι και έξι κιλά, ανάλογα µε το είδος και το µέγεθος του θηράµατος.
Στις λούρες χρησιµοποιούµε αποκλειστικά µακρύλαιµα, µακρυκότσανα αγκίστρια, ευθείας γραµµής. Ποτέ κυκλικά. Οι λούρες απευθύνονται σε ψάρια επιφανείας, όπως είναι οι ξιφίες, οι κυνηγοί και όλα τα τονοειδή. Τα ψάρια αυτά επιτίθενται στο δόλωµα σχεδόν πάντα από το πίσω µέρος του, µε µεγάλη ταχύτητα. Στη συνέχεια το τραβούν βίαια, τείνοντας όχι µόνο να το πάρουν ολόκληρο στο στόµα τους, αλλά και να το καταπιούν αµέσως. Αυτό έχει σα συνέπεια να λειτουργήσουν άµεσα τα φρένα του µηχανισµού µας,
Όταν γίνει αυτό, και αν το αγκίστρι µας είναι κυκλικό, κινδυνεύουµε να χάσουµε το ψάρι επειδή θα γλιστρήσει ευκολότερα έξω από το στόµα του. Αν είναι µακρυκότσανο µε ευθύγραµµο στέλεχος, θα προλάβει να γαντζωθεί είτε στο λαιµό του, είτε στο στόµα του, µε αποτέλεσµα να έχουµε πολύ αυξηµένες πιθανότητες να πάρουµε το ψάρι.
Οι σαλαγκιές, δε συστήνονται για τις λούρες, διότι αφ’ ενός µεν προκαλούν µεγάλα τραύµατα στα θηράµατά µας, αφετέρου κινδυνεύουµε να κάνουν µοχλό τα επί µέρους αγκίστρια από τα οποία αποτελούνται µε το στόµα του ψαριού, και αντί να το καρφώσουν, να το ελευθερώσουν άµεσα.
Στα µαλακά τεχνητά, τόσο στην επιφάνεια όσο και στο βυθό
Πάντα µακρυκότσανα, ίσια αγκίστρια και µάλιστα αρκετά µεγάλου µεγέθους, έστω και αν στοχεύουµε σε σχετικά µικρά θηράµατα. Στη φωτογραφία 8, φαίνεται καθαρά η λειτουργία των µακρυκότσανων αγκιστριών που βρέθηκαν στο στόµα των δύο παλαµίδων. Το σχετικά µεγάλο µέγεθος των αγκιστριών, βοήθησε στο σωστό κάρφωµα των ψαριών και στο σταθερό τους ανέβασµα στη βάρκα.
Η λεπτοµέρεια στο κάρφωµα του ψαριού µε τα αγκίστρια αυτά φαίνεται στης φωτογραφίες 9 και 10. Επίσης, στις φωτογραφίες 11 και 12, φαίνεται καθαρά ότι το µεγάλο µακρυκότσανο, ίσιο αγκίστρι, λειτούργησε πολύ αποτελεσµατικά και το µελανούρι που το «κατάπιε» δεν είχε καµιά πιθανότητα διαφυγής.