Match fishing: Μπολονέζ στο λιμάνι
Λιµάνια, οι τόποι που οι περισσότεροι ψαράδες ξεκίνησαν να ψαρεύουν και να λατρεύουν τη θάλασσα.
Η δική µου γενιά µάθαµε να ψαρεύουµε µε ένα κοµµάτι φελλό που πάνω του τυλίγαµε την πετονιά. Οι νεώτεροι µυήθηκαν στο ψάρεµα µε το καρούλι. Όλοι κάναµε τα πρώτα µας βήµατα σε έναν µόλο µε δόλωµα λίγο ψωµί. Άλλοτε µε µια γαρίδα, σαρδέλα, φρίσσα ή γαύρο από το διπλανό καΐκι που ξεψάριζε. Αυτό όµως είναι το µυστικό στο λιµάνι: το καΐκι που ξεψαρίζει.
Τα λιµάνια είναι ιδανικοί τόποι για ψάρεµα µε την τεχνική του µπολονέζ. Η µεγάλη πλειοψηφία των λιµανιών στον τόπο µας έχει βάθος από 3 έως 6 µέτρα. Είναι ιδανικά για να ψαρέψεις µε ένα εξάµετρο ή εφτάµετρο µπολονέζ καλάµι µε σταθερή αρµατωσιά. Έτσι έχεις όλα τα πλεονεκτήµατα της ευαισθησίας και του άµεσου καρφώµατος που σου δίνει.
Ένα µεγάλο πλεονέκτηµα των λιµανιών, είναι η εύκολη πρόσβαση µε το αυτοκίνητο. Τις περισσότερες φορές το έχουµε πίσω µας, οπότε δε µας προβληµατίζει καθόλου ο όγκος του εξοπλισµού που χρειαζόµαστε. Ένα ακόµα ατού των λιµανιών, είναι πως τα ψάρια κυκλοφορούν κοντά στον ντόκο. Έτσι δε χρειάζονται µακρινές βολές για να τα αναζητήσουµε.
∆ιαλέγοντας σηµείο
Τα λιµάνια είναι τόποι όπου τα ψάρια βρίσκουν τροφή, απαγκιάζουν από αέρηδες και νιώθουν ασφάλεια τη νύχτα. Αυτό το ξέρουν όµως και οι κυνηγοί. Με κυριότερες ώρες το ξηµέρωµα που βγαίνουν και το σούρουπο που µπαίνουν η κίνηση στο λιμάνι είναι διαρκής. Εκτός από τη µπούκα του λιμανιού όλα περνούν µία βόλτα κάτω από τα καΐκια, τα γρι-γρι και τις τράτες. Περιµένουν να βρουν κάποια υπολείµµατα από το ξεψάρισµα.
Τα καλύτερα σηµεία για να στήσουµε τον εξοπλισµό µας λοιπόν είναι δίπλα στα καΐκια. Σίγουρα όλα τα ψάρια του λιµανιού θα περάσουν και από εκεί. Αµέσως µετά έρχεται η µπούκα του λιµανιού. Σηµείο εισόδου και εξόδου των ψαριών και εποµένως τόπος διέλευσης.
Εδώ χρειάζεται λίγο προσοχή, γιατί πάντα υπάρχει ρεύµα. Θα πρέπει να βρούµε ένα σηµείο που να κόβει λίγο. Εντοπίζεται συνήθως µερικά µέτρα πριν τη µπούκα. Υπάρχουν όµως και άλλα σηµεία µέσα στα λιµάνια που µαζεύονται ψάρια. Τα εντοπίζουμε εξερευνώντας το λιµάνι µε πολλαπλά ψαρέµατα, είτε τα µαθαίνουµε από πληροφορίες. Ένας επιπλέον τρόπος είναι παρακολουθώντας τα σηµεία που ψαρεύουν οι τοπικοί ψαράδες.
Συνθήκες
«Ψάρι που το βλέπεις, δεν το πιάνεις». Αυτό το ρητό έχει απόλυτη εφαρµογή στο λιµάνι. Τα ρηχά και ήρεµα νερά, που πολλές φορές είναι καθαρά και διάφανα δεν είναι σύμμαχός μας. Ένα ρυτίδιασµα του νερού το θέλουµε. Για να θολώνει λιγάκι το νερό, να κάµπτει τις αναστολές των ψαριών και να διεγείρει τα διατροφικά ένστικτά τους.
Αν τα νερά είναι ήρεµα και καθαρά, τραβιόµαστε πιο πίσω. ‘Eτσι δεν φαινόµαστε ούτε εμείς, ούτε η σκιά µας. Μην ξεχνάµε ότι στο λιµάνι κυκλοφορούν και µεγάλα λαβράκια, κέφαλοι και τσιπούρες. Εμείς σίγουρα αποσκοπούµε σε αυτά, αυτά όμως έχουν ντοκτορά στην συµπεριφορά των ψαράδων.
Σε τέτοιες περιπτώσεις και ειδικά όταν ψαρεύω µέρα, χρησιµοποιώ παράµαλλο µε τη µικρότερη δυνατή διάµετρο. Από fluorocarbon καλής ποιότητας. Σε περίπτωση δυνατού αέρα, διαλέγουµε σηµείο που να τον έχουµε πλάτη αν είναι δυνατόν. Το µπολονέζ καλάµι κουµαντάρεται δύσκολα σε δυνατό αέρα και έχει αρκετό ζόρι. Πρέπει να είµαστε εξαιρετικά προσεκτικοί σε τέτοιες συνθήκες.
Το µπολονέζ έχει πολύ καλή συµπεριφορά στο ρεύµα. Τις περισσότερες φορές το ελαφρύ ρεύµα του λιµανιού δεν επηρεάζει το ψάρεµά µας. Αν καθίσουµε κοντά στην µπούκα που το ρεύµα είναι ισχυρότερο, θα πρέπει να βάλουµε ένα φελλό. Προτιμάμε φελλό µε ερµάτισµα βαρύτερο από το φυσιολογικό, για να αντισταθµίσουµε την µετακίνησή του µε πολύ γρήγορους ρυθµούς. Ένας φελλός µε ερµάτισµα 4 γραµµάρια, µπορεί να ανταπεξέλθει στις περισσότερες συνθήκες.
Στο ψάρεµα
Επισκέπτοµαι συχνά το λιµάνι ενός πολύ κοντινού νησιού. Μου δίνει αρκετά και καλά ψάρια σχεδόν κάθε φορά που ψαρεύω εκεί, µέρα ή νύχτα. Την ηµέρα εκείνη σκόπευα να δοκιµάσω ένα σηµείο που αράζουν γρι-γρι. Συνήθως είναι δεµένα πλάγια και πολύ πυκνά, µε δίχτυα στον ντόκο, οπότε δε µπορείς να ψαρέψεις. Εκείνο το πρωί έλειπαν τα περισσότερα, οπότε ήταν καλή ευκαιρία να ψαρέψω το συγκεκριµένο σηµείο. Το ξεψάρισµα των καϊκιών προσελκύει πάντα τα ψάρια, που βρίσκουν σίγουρη τροφή στο βυθό κάτω από αυτά.
Εντόπισα ένα σηµείο ανάµεσα σε δύο στοίβες διχτυών που είχε χώρο για να στήσω τον εξοπλισµό µου και αρχίζω να βυθοµετρώ µε το βυθόµετρο. Εδώ και πάρα πολύ καιρό χρησιµοποιώ βυθόµετρο καλαµιού, γιατί η σωστή βυθοµέτρηση παίρνει πάρα πολλή ώρα και έτσι κερδίζω χρόνο που αφιερώνω στο ψάρεµα.
Το βάθος ήταν στα 6,5 µέτρα, δυσάρεστη έκπληξη που δε µου άφηνε περιθώριο να χρησιµοποιήσω σταθερή αρµατωσιά, οπότε έπρεπε να καταφύγω σε συρόµενη διότι δεν είχα µαζί µου εφτάµετρο καλάµι. Κανένα πρόβληµα όµως, διάλεξα ένα φελλό µε ερµάτισµα 2 γραµµαρίων γιατί το ρεύµα ήταν ελάχιστο και ήθελα πολύ διακριτική αρµατωσιά, οπότε µε 10 µολυβάκια των 0,20 γρ. θα ήµουν εντάξει. Όπως προείπα, τα καΐκια στο σηµείο αυτό πλαγιοδένουν στον ντόκο, οπότε δεν υπάρχουν ρεµέντζα.
Επειδή ψάρευα ηµέρα και -παρόλο που υπήρχε ένα ρυτίδιασµα στο νερό- τα νερά ήταν καθαρά, επέλεξα να ψαρέψω µε λεπτά και ελαφρά εργαλεία. Ένας λόγος ήταν ότι στο συγκεκριµένο λιµάνι τα ψάρια είναι πολύ πονηρεµένα και δεν πλησιάζουν τα χοντρότερα παράµαλλα. Καλάµι εξάµετρο, light και παραβολικό λοιπόν, µάνα µε διάµετρο 0,16 χιλ., και παράµαλλο 0,11 χιλ. σε µήκος µιας οργιάς. Τα φρένα ρυθµισµένα λίγο πιο κάτω από το όριο θραύσης του παράµαλλου.
Το µήκος του παράµαλλου µπορεί να φαίνεται µεγάλο για µπολονέζ, αλλά πάντα έχω µια εµµονή στα µακριά παράµαλλα και µπορώ να πω πως µου έχει βγει σε καλό. Άλλη µία συνιστώσα που υπαγορεύει παράµαλλο µεγάλου µήκους, είναι η διάµετρός του. Το fluorocarbon έχει πολύ µικρότερη ελαστικότητα από τις συµβατικές πετονιές, και για να αντέξει στο σοκ ενός καρφώµατος ή ενός απότοµου κεφαλιού κάποιου ψαριού σε αυτήν τη διάµετρο, χρειάζεται αρκετό µήκος.
Έκανα και µια βυθοµέτρηση ακριβείας µε βυθοµετρητή και υπολόγισα πως το δόλωµά µου θα ψάρευε στα 3 εκ. πάνω από το βυθό. Λόγω µήκους και διαµέτρου του παράµαλλου, µε το ελαφρύ ρεύµα που υπήρχε η αρµατωσιά θα έκανε µια λοξή πορεία προς το βυθό, και θα ψάρευε λίγο παραπάνω, διανύοντας ικανοποιητική απόσταση για όλα τα είδη των ψαριών.
Για δόλωµα είχα επιλέξει µπικατίνι, το κλασσικό δόλωµα των τεχνικών του φελλού, και όση ώρα έφτιαχνα την αρµατωσιά, έριξα κατά διαστήµατα τρεις γεµάτες σφεντονιές µε σκουληκάκια για να ξεκινήσουν να δουλεύουν. Ταυτόχρονα τροφοδότησα την ψαρεύτρα µου και µε τέσσερις µπάλες µαλάγρα µε γεύση σαρδέλας.
Τα τσιµπήµατα άρχισαν από νωρίς, κυρίως όµως από µικρά σπαράκια και σαργουδάκια που επέστρεφαν πάλι πίσω, αλλά από την άλλη πλευρά του µώλου. Είχα ακόµα αρκετά «κεφαλίσια» τσιµπήµατα, αλλά οι άτιµοι δεν άρπαζαν το δόλωµα, µα το πιπιλούσαν και τα µπικατίνι επέστρεφαν πίσω ξεζουµισµένα.
Το πρόβληµα λύθηκε τελικά µε δολωσιά όπου τα σκουλήκια έµπαιναν επιδερµικά και από το πλάι στο αγκίστρι, και µε κάρφωµα σε πρώτο χρόνο, αµέσως µόλις βυθιζόταν ο φελλός.
…στην απόχη
∆εν άργησε µάλιστα και η πρώτη επιτυχία, µε ένα ικανοποιητικό κέφαλο που έδωσε µεγάλη µάχη. Λόγω διαµέτρου του παράµαλλου το ψάρι άργησε λίγο να µπει στην απόχη. Ευτυχώς το κοπάδι δεν έφυγε, και για αυτό φρόντισα ρίχνοντας µία µπάλα µαλάγρας και κατά τη διάρκεια της µάχης, αλλά και αµέσως µόλις ο κέφαλος µπήκε στην απόχη.
Με τον ίδιο τρόπο βγήκαν άλλοι τρεις κέφαλοι, µέχρι που το κοπάδι τελικά εγκατέλειψε το σηµείο. Πάντως τα ψάρια ήταν πολύ πονηρεµένα και τσίµπαγαν απίστευτα µίζερα. Μέχρι να τελειώσει η εξόρµησή µου, η ψαριά µου εµπλουτίστηκε µε έναν ευµεγέθη σαργό και µία ούγαινα.
Τα ψάρια στο λιµάνι συνηθίζουν να τριγυρνούν κοντά στο ντόκο. Επίσης τρώνε στο βυθό ή πολύ κοντά σε αυτόν. Πολύ συχνά πλησιάζουν και το ντόκο και βρίσκονται στην κυριολεξία µπροστά στα πόδια µας. Έτσι, δεν είναι ανάγκη να ρίχνουµε την αρµατωσιά µας µακριά, και µία απόσταση 8 έως 10 µέτρα είναι υπεραρκετή, ενώ µία βυθοµέτρηση που κρατά το δόλωµά µας 5 έως 10 εκατοστά από το βυθό, είναι επίσης ικανοποιητική.
Μην ξεχνάµε ότι στο µπολονέζ καρφώνεις. Είναι η µόνη τεχνική µετά το απίκο όπου αισθάνεσαι ότι το ψάρι το καρφώνεις και δεν παίρνει απλά το δόλωµα και τρέχει. Η γωνία που καρφώνεις είναι πολύ πιο κάθετη από το εγγλέζικο ή άλλες τεχνικές. Γι’ αυτό ευθύνεται το µεγάλο µήκος του καλαµιού και η κοντινή απόσταση, και απαιτεί µεγαλύτερη αυτοσυγκέντρωση και γρηγορότερα αντανακλαστικά, διότι παίρνει χρόνο να σηκώσεις το καλάµι.
Επίσης εγώ χρησιµοποιώ αγκίστρια µε ίσιο κορµό και διακριτική ακίδα, σχετικά µακρύλαιµα και µε µικρή νούλα. Στο µπολονέζ, λόγω της γωνίας που έχει η αρµατωσιά έχω καλύτερη ανταπόκριση στο βούλιαγµα του φελλού, και καρφώνω, δεν περιµένω να πάρει το δόλωµα το ψάρι και να φύγει, οπότε έχω βρει ότι το παραπάνω σχέδιο αγκιστριού αποδίδει καλύτερα. Εννοείται πως θα χρειαστείτε απόχη και µάλιστα το λιγότερο τετράµετρη, ειδικά αν ψαρεύετε µόνοι σας.
Η αρµατωσιά σας θα είναι εξαιρετικά απλή και λιτή: στόπερ, µια χάντρα διαφανής και ο φελλός. Τη χάντρα τη βάζουµε για να µην προσπερνάει το δαχτυλίδι του φελλού από το στόπερ. Κατόπιν συνδέω το παράµαλλο µε την µάνα θηλιά µε θηλιά, και ξεκινώντας από τη θηλιά, ισοµοιράζω τα βαριδάκια σε µήκος δύο µέτρων. Πολλοί χρησιµοποιούν στριφτάρι στην ένωση µάνας µε παράµαλλο. Και αυτό είναι ικανοποιητικό, αρκεί να είναι όσο το δυνατόν µικρότερο και διακριτικό. Προσωπικά αισθάνοµαι καλύτερα µε τη loop to loop ένωση, χωρίς να έχω κάτι να προσάψω στο στριφτάρι.
Τέλος, να τονίσω πως πρέπει πάντα να καθαρίζουµε τα σκουπίδια µας. Τα τοποθετούµε σε µια σακούλα όλα, και τα ρίχνουµε σε ένα κουβά, σαν αυτούς που υπάρχουν σε όλα τα λιµάνια. Αν δεν το κάνουµε, θα τα ξαναβρούµε εκεί την επόµενη φορά και µάλιστα σε µεγαλύτερη ποσότητα, αφού το κακό µας παράδειγµα θα το έχουν ακολουθήσει και άλλοι ψαράδες.
