Ακόµα και αν σκοπεύουµε να περάσουµε τις καλοκαιρινές µας διακοπές σε κάποιο κοσµοπολίτικο νησί µε το σκάφος, σίγουρα θα αναζητήσουµε την παρθένα παραλία και τον ήσυχο όρµο όπου θα απολαύσουµε το µπάνιο µας κα -γιατί όχι- και µία διανυκτέρευση.
Είναι γεγονός ότι ο κύριος λόγος αγοράς σκάφους, είναι να µπορούµε να χαρούµε αυτές τις ανεξερεύνητες παραλίες, µακριά από την πολυκοσµία, που τόσο απλόχερα έχει µοιράσει η φύση στην Ελλάδα. Με δύο πράγµατα χρειάζεται να είµαστε εξοικειωµένοι, και αυτά είναι η σωστή προετοιµασία πριν ξεκινήσουµε και η αγκυροβολία.
Η προετοιµασία
Το καλοκαίρι πλησιάζει και όσοι σκοπεύουν να απολαύσουν τις καλοκαιρινές τους διακοπές µε το σκάφος, καλά θα κάνουν να αρχίσουν να προετοιµάζονται. Εκτός από τους τυπικούς µηχανολογικούς ελέγχους που είναι απαραίτητοι στην αρχή κάθε σεζόν, είναι η κατάλληλη εποχή και για αναβάθµιση του εξοπλισµού του σκάφους.
Τώρα που ο καιρός «στρώνει» σιγά-σιγά, οι περισσότεροι σχεδιάζουµε τις καλοκαιρινές µας διακοπές, οι οποίες συνήθως διαρκούν αρκετές ηµέρες.
Είναι απαραίτητο λοιπόν να κάνουµε κάποια σχετική προετοιµασία από νωρίς, χωρίς να παραλείψουµε τους απαραίτητους µηχανικούς ελέγχους στο σκάφος και τον κινητήρα µας.
Η προετοιµασία αυτή αφορά κυρίως στα µηχανικά και µηχανολογικά µέρη -και την εξαρτία για τα ιστιοφόρα- ώστε να επιβεβαιώσουµε την ασφάλειά µας και την «ησυχία» µας και να µην έχουµε το άγχος των προβληµάτων της τελευταίας στιγµής. Για να απολαµβάνουµε όµως και κάποια σχετική άνεση που αυξάνει την ποιότητα ζωής µέσα στο σκάφος, πρέπει να φροντίσουµε και ορισµένα άλλα θέµατα, περισσότερο λειτουργικά.
Κάθε κατασκευαστής έχει προνοήσει ώστε οι προµήθειες του σκάφους σε νερό και αποθηκευτικούς χώρους να είναι αρκετές για ολιγοήµερες διακοπές, µακριά από τον πολιτισµένο κόσµο και τις ανέσεις του λιµανιού. Ακριβώς για το λόγο αυτό, τα ελληνικά νησιά είναι ένας ιστιοπλοϊκός παράδεισος: τόσο όµορφα, τόσο διαφορετικά και όµως τόσο κοντά το ένα στο άλλο.
Όταν ωστόσο αποφασίσουµε πιο παρατεταµένες διακοπές στην γαλήνη των παραδεισένιων νησιών, τα οποία είναι λιγότερο τουριστικά και κατά συνέπεια προσφέρουν και λιγότερες ευκολίες στα σκάφη, µπορούµε να πάρουµε κάποια µέτρα ώστε να µη χάσουµε την άνεσή µας, επειδή λόγου χάρη µας τελειώνει το νερό ή πρέπει να κάνουµε προµήθειες σε τρόφιµα και υγραέριο. Σηµειωτέον δε, ότι τα περισσότερα ακριτικά Ελληνικά νησιά δε διαθέτουν νερό στα λιµάνια σε µόνιµη εγκατάσταση, ούτε και γνωστά αθηναϊκά σούπερ-µάρκετ που βρίσκει κανείς ό,τι επιθυµήσει.
Ας δούµε λοιπόν συγκεκριµένα, πως µπορούµε να κάνουµε το σκάφος µας πιο «αυτόνοµο».
•Περισσότεροι αποθηκευτικοί χώροι για καύσιµα. Τα επιπλέον καύσιµα είναι απαραίτητα για να µη βρεθούµε προ απροόπτου. Η πιο εύκολη λύση είναι ένας ειδικά διαµορφωµένος χώρος για τα πλαστικά δοχεία καυσίµου.
•Το νερό επίσης είναι ίσως ο πιο σηµαντικός παράγοντας που µπορεί να µας χαλάσει µια κρουαζιέρα. Υπολογίστε περίπου 5 λίτρα νερού ανά άτοµο την ηµέρα το καλοκαίρι, άρα ανάλογα µε τον αριθµό των επιβατών και τη διάρκεια της κρουαζιέρας, ίσως πρέπει να αρχίσετε να σκέφτεστε τη λύση του αφαλατωτή. Ο αφαλατωτής είναι µια θαυµάσια λύση, αλλά εκτός από το κόστος πρέπει να υπολογίσετε και το χώρο που θα πιάσει όλο το σύστηµα, καθώς και την ενέργεια που θα πάρει από τη µηχανή ή τη µπαταρία.
•Καλώδιο παροχής ρεύµατος από το λιµάνι, µε αρκετό µήκος ώστε να µη χρειάζεται να λειτουργεί η µηχανή για να φορτίζει τις µπαταρίες. Αν υπάρχει παροχή όσο το σκάφος βρίσκεται στο λιµάνι, είναι πιο φθηνή και πιο άνετη λύση.
•Σωλήνες νερού µεγάλου µήκους, εύκαµπτοι (πλατιοί) οι οποίοι µαζεύουν σε κουλούρα. Ο χώρος που πιάνουν είναι ασήµαντος, αλλά όταν ξεδιπλωθούν φτάνουν σε πολλές δεκάδες µέτρα. ∆ε συγκρατούν καθόλου νερό όταν τους µαζεύουµε.
•Ένας καλός εργάτης για την άγκυρα, κατά προτίµηση µε επιπλέον ηλεκτρικό βίντζι για σχοινιά. Το καλοκαίρι που επισκεπτόµαστε αρκετές παραλίες για µπάνιο, η αγκυροβολία πρέπει να γίνεται εύκολα και γρήγορα.
•Για τα µεγαλύτερα σκάφη, τουλάχιστον δύο και ιδανικά τρεις άγκυρες (µία CQR, µία Bruce και µία Danforth, αποτελούν τον ιδανικό συνδυασµό) για κάθε τύπο βυθού. Μία από αυτές θα πρέπει να είναι µεγαλύτερη από το κανονικό για περιπτώσεις κακοκαιρίας, αλλά και µία µικρότερη για να µπορεί να χρησιµοποιηθεί σαν δεύτερη.
•Αν δεν υπάρχει ήδη, ένα ρόλερ για την αγκυροβολία από την πρύµνη, που βοηθάει το βιράρισµα της άγκυρας και προστατεύει το σκάφος από γδαρσίµατα και ζηµιές. Στα πολυσύχναστα, γεµάτα µε κόσµο λιµάνια το καλοκαίρι, είναι πιθανό να χρειαστεί να δέσουµε µε την πλώρη, οπότε η άγκυρα πρέπει να µπορεί να δουλευτεί από την πρύµη.
•Μπαταρίες µε περισσότερα Αµπερώρια (Ah) ή µία επιπλέον µπαταρία. Όσο πιο καινούργιο είναι το σκάφος, τόσο πιο πολλή ηλεκτρική ενέργεια καταναλώνει. Υπολογίστε επίσης τις καταναλώσεις από κάθε επιπλέον εξοπλισµό που έχετε εγκαταστήσει (ραδιοκασετόφωνο, όργανα, αντλίες κ.λπ.).
•Αν το σκάφος δε διαθέτει ήδη παροχή, µπορείτε να εγκαταστήσετε ένα µετατροπέα του συνεχούς ρεύµατος της µπαταρίας σε εναλλασσόµενο 220V, ώστε να δουλεύουν οι ηλεκτρικές συσκευές του σπιτιού.
•Ενδεχοµένως να σας φανούν χρήσιµες οι ηλιακές κυψέλες ή µια ανεµογεννήτρια ή υποβρύχια τουρµπίνα. ∆υστυχώς ο όγκος τους είναι αρκετά µεγάλος για την ενέργεια που προσφέρουν, γι’ αυτό το λόγο προτιµώνται κυρίως στα µεγάλα σκάφη. Η δε τουρµπίνα κόβει την ταχύτητα του σκάφους περίπου κατά µισό κόµβο, ενώ δουλεύει µόνο εν πλω. Αν οι ανάγκες είναι πολύ µεγάλες, ίσως να χρειάζεται και µια κανονική γεννήτρια καυσίµου.
•Τα µεγαλύτερα σκάφη χρειάζονται κάποιο εύκολο σύστηµα ανέλκυσης/καθέλκυσης για το dinghy, ενδεχοµένως µε γερανό. Το dinghy, εκτός του ότι µας προσφέρει τη δυνατότητα να επισκεφθούµε κοντινές ερηµικές παραλίες εύκολα, µας επιτρέπει επίσης να παραµένουµε αρόδο µακριά ή κοντά στα πολυσύχναστα λιµάνια, όταν επιθυµούµε την ησυχία µας.
•Επίσης, αν δεν υπάρχει ήδη, µια καλή σκάλα για να ανεβαίνει κανείς από τη θάλασσα εύκολα. Επειδή κάθε καλοκαίρι η σκάλα χρησιµοποιείται πολύ, καλό θα είναι να γίνει και ένας προσεκτικός έλεγχος της κατάστασής της και η απαραίτητη συντήρηση.
•Ένα καλό dinghy, µια καλή εξωλέµβια και φυσικά κουπιά. Επίσης, σύνεργα ψαρέµατος, όπως π.χ. συρτή, πετονιές, καλάµι, ψαροτούφεκο και µάσκες, θα µας προσφέρουν ατέλειωτες ώρες ευχάριστης καλοκαιρινής δραστηριότητας.
•Τέντα για το κόκπτιτ και ενδεχοµένως µια δεύτερη για την πλώρη. Οι τέντες καλό είναι να έχουν και πλαϊνά παραπετάσµατα, ώστε να προφυλάσσουν από τον ήλιο το πρωί και το απόγευµα. Με τις τέντες δροσίζεται και το εσωτερικό του σκάφους, αφού ο ήλιος δεν ανεβάζει τη θερµοκρασία στο ντεκ.
•Το καλοκαίρι είναι απαραίτητος ο καλός εξαερισµός. Ενδεχοµένως να χρειαστεί ένας µικρός ανεµιστήρας, ο οποίος να δηµιουργεί ένα ρεύµα αέρα µεταξύ πλωριού και πρυµνιού hatch. Υπάρχουν ειδικές ανεµοπαγίδες (windscoops) από ελαφρύ ύφασµα, που εγκαθίστανται πάνω από το πλωριό hatch, µαζεύουν τον αέρα και τον κατευθύνουν εντός του σκάφους.
•Έλεγχος των µηχανισµών και της µόνωσης των ψυγείων, ώστε να αποδίδουν περισσότερο και να καταναλώνουν λιγότερη ενέργεια.
•Καλός εξαερισµός στις ντουλάπες και στα σηµεία που δεν υπάρχουν φινιστρίνια, ώστε να έχουν χαµηλότερη θερµοκρασία. Επίσης, για την κουζίνα, φρούτα και λαχανικά καλό είναι να φυλάσσονται σε δίχτυ ή σε ανοιχτούς χώρους που να αερίζονται καλά.
•Ένα µπίµινι είναι επίσης καλή ιδέα για όσο ταξιδεύουµε, αλλά µπορεί να χρησιµοποιηθεί και σαν προέκταση
της τέντας.
•Περισσότερος χώρος για τρόφιµα και πόσιµο νερό. Κάτω από τα πανιόλα πρέπει να αφιερωθούν στην αποθήκευση τροφίµων κάποια επιπλέον ντουλάπια ή αποθηκευτικοί χώροι.
Με την ευκαιρία αυτή, καλό είναι να γίνει και ένα ξεκαθάρισµα στα τρόφιµα που έχουµε ήδη µέσα στο σκάφος.
Είναι σίγουρο ότι θα ανακαλύψουµε αρκετά «ληγµένα».
•Απορρυπαντικά που µπορούν να χρησιµοποιηθούν µε θαλασσινό νερό, είτε για καθαρισµό του σκάφους και των σκευών, είτε προσωπικής υγιεινής. Αυτά θα µας γλιτώσουν από πολύ γλυκό νερό.
•Έξτρα φιάλη γκαζιού. Αν υπάρχουν ήδη δύο, πρέπει να προστεθεί και µία τρίτη. Το µαγείρεµα µέσα στο σκάφος είναι πολύ συνηθισµένο, ειδικά τους καλοκαιρινούς µήνες.
•Μία µεγάλη και άνετη πασαρέλα θα κάνει τη ζωή των επιβατών πιο εύκολη. Αν έχουµε ήδη πασαρέλα, είναι απαραίτητο να γίνει σχολαστικός έλεγχος της κατάστασής της.
•Για τα ιστιοφόρα, Roller-Reefing τζένοα καθώς και single-line-reefing για τη µαΐστρα για εύκολο µουδάρισµα, είναι και πιο εύκολα στο χειρισµό και απαιτούν και λιγότερο πλήρωµα. Εναλλακτική λύση αποτελούν τα lazy-jacks, lazy-bags, ή παρόµοια συστήµατα µε τα οποία η µαΐστρα µαζεύεται πανεύκολα.
•Αυτόµατος πιλότος για τα µεγάλα ταξίδια. Επίσης, αν δεν υπάρχουν ήδη, plotter, radar και navtex κάνουν την κρουαζιέρα σε άγνωστα µέρη πιο ασφαλή. Σήµερα, δεν µπορεί κανείς να αγνοήσει το πόσο απαραίτητη είναι η πρόσβαση στο ίντερνετ, οπότε σκεφτείτε είτε µία λύση φορητού wifi hotspot, είτε κάτι µόνιµο που όλοι να έχουν πρόσβαση.
•Έλεγχος των εργαλείων και των ανταλλακτικών που οπωσδήποτε πρέπει να έχουµε πάντα στο σκάφος. Μια ασήµαντη ζηµιά µπορεί να µας χαλάσει τα σχέδια και να µας αναγκάσει να καταπλεύσουµε σε λιµάνια όπου θα µπορέσουµε να κάνουµε επισκευές. Και κάτι που θα µπορούσαµε να επισκευάσουµε µόνοι µας εύκολα, να αναγκαστούµε να προσφύγουµε σε κάποιον τεχνικό µε το ανάλογο κόστος.
•Κινητό τηλέφωνο, και, αν υπάρχει δυνατότητα, δορυφορικό τηλέφωνο, ώστε να µην χάνουµε την επαφή µε τους δικούς µας όσο είµαστε σε κρουαζιέρα.
Ακολουθώντας αυτές τις µικρές συµβουλές, δεν θα έχουµε απρόοπτα στις κρουαζιέρες µας και θα µπορέσουµε να χαρούµε τον ήλιο και τη θάλασσα χωρίς άγχος.