Παραδοσιακά ψαρέματα: Συναγρίδες με... καρούλι
Η συναγρίδα αποτελεί το ανεκπλήρωτο όνειρο του κάθε ψαρά. Παρόλα αυτά, αν την αναζητήσουµε στους σωστούς τόπους, µε τα κατάλληλα εργαλεία, δε θα αργήσουµε να κρατήσουµε στα χέρια µας µία από τις βασίλισσες του βυθού.
Η ιστορία αρχίζει για ακόµη µια φορά από το λιµάνι της Καλαµάτας. Το οποίο ευθύνεται για την ενασχόλησή µου µε το ψάρεµα της συναγρίδας από την ακτή. Εκεί είδα για πρώτη φορά κάποιους ψαράδες να δολώνουν ζωντανά ψαράκια σε πετονιές πολύ χοντρές για τα δικά µου δεδοµένα µέχρι τότε, και να τα πετάνε στο νερό. Χωρίς να γνωρίζω το λόγο. Μια µέρα, καθώς έκανα την καθιερωµένη µου βόλτα στο λιµάνι, είδα ένα από αυτά τα καρούλια µε τις χοντρές πετονιές πραγµατικά να απογειώνεται. Το καρούλι έπεφτε στη θάλασσα και να γυρνούσε σα µανιασµένο στην επιφάνεια του νερού.
Τότε, ο ιδιοκτήτης του καρουλιού το πήρε στα χέρια του, και άρχισε σιγά-σιγά να φέρνει αυτό το τόσο δυνατό ψάρι ψελλίζοντας «είδες τι κάνει η πέρκα; ∆ιαλέγει τα καλά συναγρίδια». Πριν καλά-καλά προλάβει να τελειώσει τη φράση του, άρχισε να ξεχωρίζει µια µεγάλη γυαλάδα µέσα στη θάλασσα. Με τρεις-τέσσερις ακόµα µεγάλες χεριές, κατάφερε να φέρει το ψάρι στην επιφάνεια. Εκεί «έβαλε επίλογο» χρησιµοποιώντας τον κοφτερό του γάντζο. Το ψάρι ήταν γύρω στα 5,5 κιλά! Μαγεµένος από την οµορφιά του, άρχισα να ρωτάω το πώς και το γιατί.
Ξεκινώντας σιγά-σιγά µε το συγκεκριµένο ψάρεµα, δεν άργησα να πάρω στα χέρια µου την πρώτη καλή (4κιλη) συναγρίδα µετά από ένα περίπου χρόνο. Επειδή όµως η ουσία δεν κρύβεται στην εξιστόρηση των γεγονότων, αλλά στον τρόπο επίτευξης µιας αξιόλογης σύλληψης, ήρθε η ώρα να µάθουµε πως µπορούµε να ψαρέψουµε αυτό το τόσο πολυσυζητηµένο ψάρι. Με ένα τόσο φτωχό εξοπλισµό (σύµφωνα µε κάποιους).
Εποχή – Ώρα
Τη συναγρίδα θα την αναζητήσουµε καθ’ όλη τη διάρκεια της ηµέρας, µε όλους σχεδόν τους καιρούς. Η πιθανότητα συνάντησής µας µε τη βασίλισσα, αυξάνεται από το Μάρτιο µέχρι τον Ιούνιο. Έπειτα από το Σεπτέµβρη µέχρι και το Νοέµβρη.
Εξοπλισµός
Ας αρχίσουµε µε το εργαλείο, το οποίο είναι αρκετό απλό. Παίρνουµε λοιπόν 6-7 καρούλια, και γεµίζουµε τα πέντε µε 60άρα και τα δύο µε 70άρα πετονιά. Έπειτα, περνάµε ένα µολύβι-ελιά βάρους 60 γραµµαρίων στις πετονιές, και στη συνέχεια δένουµε στις 60άρες από ένα αγκίστρι 1/0-2/0 και στις 70άρες ένα 3/0. Όταν θα έχουµε συλλέξει τα ζωντανά µας, τότε ανάλογα µε το µέγεθός τους, θα συµπληρώσουµε το πολύ ακόµη ένα αγκίστρι. Σε απόσταση 4-5 εκ. πιο πίσω από το υπάρχον. Θα µου πείτε «καλά, χωρίς παράµαλλο πώς θα δουλέψει το ζωντανό;».
Η απάντηση είναι πως κάνοντας τη βολή, µόλις η αρµατωσιά ακουµπήσει τη θάλασσα, το µολύβι πατώνει πιο γρήγορα από το ζωντανό. Με αποτέλεσµα να δηµιουργείται ένα παράµαλλο 15-20 πόντους. Το οποίο είναι αρκετό για να εξασφαλίσει κίνηση και φυσικότητα στο ζωντανό µας. Επίσης, όσο λιγότερους κόµπους έχει το σύνολο της αρµατωσιάς µας, τόσο πιο ασφαλείς είµαστε στη µάχη µε ένα καλό ψάρι. Ενώ όσο πιο συγκεντρωµένη είναι η µάζα της αρµατωσιάς (µολύβι-δόλωµα), τόσο καλύτερη βολή καταφέρνουµε.
∆ολώµατα
Ας συνεχίσουµε µε το ζωντανό µας δόλωµα. Ψαράκια πολλά στη θάλασσα, αλλά τι να διαλέξουµε και πώς να τα πιάσουµε; Θα χρειαστούµε αρχικά ένα καρουλάκι µε ένα ψιλό ζοκάκι και ακροβάτη ή ψαροδόλι, για να µαζέψουµε πέρκες, χάνους και κοκοβιούς.
Στη συνέχεια, θα κόψουµε το ζοκάκι, και θα δέσουµε ένα ψιλό αγκίστρι και ένα µικρό δαγκωτό βαρίδι. Με στόχο γύλους, γοπάκια, µελανουράκια, σαλιάρες και καλόγριες. Αφού έχουµε µαζέψει ένα ικανοποιητικό αριθµό από ζωντανά, τα τοποθετούµε µέσα σε ένα συρµάτινο κιούρτο για να διατηρούνται ζωντανά και δραστήρια.
Ας βάλουµε τώρα µια ιεραρχία σε ότι αναφορά στην προτίµηση που δείχνει –συνήθως- η συναγρίδα, αλλά ας µην ξεχνάµε πως τους κανόνες τους ορίζει η θάλασσα. Η «σειρά προτεραιότητας» λοιπόν, έχει στην κορυφή µια οµάδα ψαριών η οποία συµπεριλαµβάνει την πέρκα, το χάνο, τον κοκοβιό και για τους πιο τολµηρούς το σκορπιό. Στη δεύτερη θέση βρίσκεται ο γύλος µαζί µε τη σαλιάρα, και στη συνέχεια ακολουθούν τα µελανούρια και οι γόπες.
Η καλόγρια θα δώσει πολύ καλά αποτελέσµατα, κυρίως όµως σε ψάρια κάτω από 1,5 κιλό. Επίσης, υπάρχει µια προϋπόθεση για να δολωθούν όλα τα παραπάνω : να έχουν πιαστεί έξω από το στόµα και να µην έχουν καταπιεί το αγκίστρι, γιατί τότε δε θα καταφέρουν να παραµείνουν ζωντανά.
Επιλογή τόπου
Ας µιλήσουµε τώρα για την επιλογή του τόπου. Θα επιλέξουµε τόπους µε κοφτά νερά, όπως πχ. κάβους που συνήθως αποτελούν πέρασµα. Αλλά µπορούµε να τις αναζητήσουµε και σε λιµάνια, όπου στο σηµείο που θα πέσει το δόλωµά µας, το βάθος ξεπερνά τα 10 µέτρα. Ένα καλό δείγµα για την καταλληλότητα του τόπου είναι η «ύπαρξη ζωής», και λέγοντας ζωή, εννοώ να υπάρχει κοπάδι µε καλόγριες και γενικά να κυκλοφορούν µικρόψαρα.
Το πλάνο µας
Το πλάνο του ψαρέµατος θα πρέπει να είναι κάπως έτσι: µε το ξηµέρωµα είµαστε στον τόπο για να µαζέψουµε τα ζωντανά µας. Μόλις τα µαζέψουµε ξεκινάµε να δολώνουµε τα καρούλια µας, επιλέγουµε να δολώσουµε τις πέρκες, τους χάνους και τους κοκοβιούς στις 70άρες και τα υπόλοιπα µικρόψαρα στις 60άρες.
Στα µεγάλα ζωντανά, δηλαδή ψάρια µήκους µεγαλύτερου των 10 εκατοστών, θα βάλουµε δύο αγκίστρια. Το ένα στο σβέρκο, και το άλλο, αυτό που είναι κοντά στο µολύβι. Θα το καρφώσουµε στο ψαχνό πάνω από το κοιλιακό πτερύγιο. Με το που δολώσουµε το ζωντανό, κάνουµε αµέσως τις βολές µας. Οι οποίες θα ξεκινήσουν από τα 5 µέτρα και θα φτάσουν όσο πιο µακριά µπορούµε για να καλύψουµε µεγαλύτερο µέρος. Έτσι ώστε να έχουµε περισσότερες πιθανότητες να συναντήσει τα δολώµατά µας κάποιο ψάρι.
Αν δολώσουµε τα µικρόψαρα µε προσοχή, οι δύο πρώτες κατηγορίες µπορούν να αντέξουν ακόµη και όλη τη µέρα. Ενώ οι καλόγριες και οι γόπες θα χρειαστούν αλλαγή κάθε µισάωρο. Θα χρειαστεί να ρίξουµε αρκετά καρούλια, γιατί άλλα ζωντανά θα τρυπώσουν, άλλα θα ψοφήσουν. Πρέπει να έχουµε και κάποια που να ψαρεύουν. Μόλις ρίξουµε τα καρούλια µας, τοποθετούµε µια πέτρα σεβαστού µεγέθους και περιµένουµε.
Όταν έρθει µε το καλό το πολυπόθητο χτύπηµα, δε βιαζόµαστε να καρφώσουµε. Γιατί η συναγρίδα συνήθως πρώτα σκοτώνει και µετά καταπίνει. Μόλις καταλάβουµε πως πάει να φύγει, καρφώνουµε και παίρνουµε το ψάρι έξω µε συνοπτικές διαδικασίες. Ενώ µόλις τη φέρουµε κοντά, την καρφώνουµε µε το γάντζο και τη φέρνουµε µε ασφάλεια στην ξηρά. Βέβαια, δολώνοντας ζωντανό δε θα πάει µόνο η συναγρίδα, θα υπάρχουν και εκπλήξεις όπως σκορπίνες, στήρες. Μερικές φορές αν ο τόπος είναι παρθένος, δε θα λείψουν και οι µεγάλοι σαργοί ή τα µελανούρια. Τα οποία θα επιχειρήσουν να φάνε την καλόγρια.
Καλά τα ακριβά καλάµια και οι ακριβοί µηχανισµοί, αλλά µε εξάσκηση και θέληση, θα µπορέσουµε να πάρουµε αυτό το πολυπόθητο θήραµα στα χέρια µας, τη συναγρίδα. Ένα από τα επιβλητικότερα ψάρια της θάλασσας.
