ΨΑΡΟΤΟΥΦΕΚΟ: Τεχνικές στο υποβρύχιο κυνήγι
Tεχνικές υποβρυχίου κυνηγίου. Ένα θέµα χιλιοειπωµένο, µα πάντα επίκαιρο. Σχολείο για τους νέους, επανάληψη για τους πιο έµπειρους. Άλλωστε η σωστή επιλογή τεχνικής ανάλογα µε τις συνθήκες που επικρατούν, µπορεί να κάνει τη διαφορά µεταξύ µιας επιτυχηµένης ή µη εξόρµησης.
Ψαχτήρι
Για κάποιους το ψαχτήρι είναι µια αναχρονιστική τεχνική. Η αλήθεια είναι όµως πως ακόµα και σήµερα παραµένει αποδοτική. Έτσι ουκ ολίγοι ψαροκυνηγοί την επιλέγουν ιδίως κατά τους χειµερινούς µήνες. Κοντό όπλο, χαλαρή βουτιά και προσέγγιση του θαλαµιού. Φτάνοντας στην τρύπα, ρίχνουµε αρχικά µια γρήγορη µατιά µήπως το ψάρι «παίζει» στον προθάλαµο, αν όχι εισχωρούµε στα ενδότερα. Βλέµµα και βέργα εισέρχονται ταυτόχρονα, όντας σε πλήρη ετοιµότητα για µια πιθανή βολή σε πρώτο χρόνο. Αν όχι, τότε µε επιµελές και διεξοδικό ψάξιµο κάθε γωνιάς ίσως αποκαλυφθεί το θήραµα.
Με συνήθως πιο ήρεµη συµπεριφορά, το στοίχηµα δεν είναι άλλο από την επίτευξη µιας καίριας βολής. Επαφές σε βράχο κάποιου κοµµατιού του εξοπλισµού µας, θα θορυβήσουν τα ψάρια και πρέπει να αποφεύγονται. Μετά τη βολή, το ψαροτούφεκο σπρώχνεται αµέσως πίσω και έξω από την τρύπα. Έτσι απελευθερώνεται ο χώρος και µπορεί ο ψαροκυνηγός να λειτουργήσει πιο αποτελεσµατικά. Ίσως καταφέρνοντας ακόµα και να φέρει το θήραµα άµεσα στην επιφάνεια. Τυχαίες και αγχωµένες δράσεις έχουν µόνο αρνητικά αποτελέσµατα. Κάθε βολή πρέπει να είναι µελετηµένη, ιδίως απέναντι σε µαύρα ψάρια, αφού το ενδεχόµενο του βραχώµατος δεν είναι ούτε απίθανο, ούτε θεµιτό και σίγουρα καθόλου ευχάριστο.
Παρά το όποιο πιθανό κόστος, καλύτερα να αναβάλουµε µια αµφισβητούµενη βολή για επόµενη βουτιά. Οι τόποι στους οποίους ενδείκνυται το ψαχτήρι είναι οι ανοιχτωσιές, τα κατρακύλια, καθώς και περιοχές µε µεγάλα µονόπετρα ή πλάκες. Τα δε θηράµατα είναι οι σαργοί, οι σηκιοί και βεβαίως τα µέλη της οικογένειας των σερανιδών. Αποφάγια ή θολούρα µπροστά από ένα άνοιγµα ή κάποιο µικρό ψάρι που µπαινοβγαίνει καχύποπτα, θα πρέπει να µας υποψιάσουν. Μια βουτιά εκεί, κρίνεται απαραίτητη.
Πλανάρισµα
Το πλανάρισµα αποτελεί ίσως την πρώτη τεχνική που θα ακολουθήσει ενστικτωδώς ο νέος ψαροκυνηγός στη θέα ενός θηράµατος. Η άµεση βουτιά προς το µέρος του κάποιες φορές µπορεί να έχει αποτέλεσµα, συχνότερα όµως θα το τρέψει σε άτακτη φυγή. Είναι άραγε το πλανάρισµα αποδοτικό στις µέρες µας; Αν και τα εν δυνάµει θηράµατα της τεχνικής ουσιαστικά προέρχονται όλα τα είδη, σε µικρά βάθη πλέον τα πράγµατα είναι ιδιαίτερα δύσκολα. Μόνο απέναντι σε «εύκολους» στόχους θα έχει επιτυχία. Ενίοτε βέβαια µπορεί να προκύψουν ευχάριστες εκπλήξεις. Βαθαίνοντας όµως τα δεδοµένα αλλάζουν. Τα µαύρα ψάρια έχουν πλέον την τιµητική τους, ενώ το µακρύ όπλο εξοπλισµένο κατάλληλα για µακρινές βολές και µεγάλη διάτρηση, είναι απαραίτητο. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να επιδειχθεί κατά την κατάδυση.
Η φρούδα εντύπωση πως την επόµενη στιγµή το ψάρι θα είναι εντός βεληνεκούς, δεν πρέπει να µας οδηγήσει σε απαγορευτικά για τις επιδόσεις µας βάθη! Η εκκίνηση της βουτιάς πρέπει να είναι ήρεµη και όσο γίνεται πιο αθόρυβη. Το ίδιο ισχύει βέβαια και για τα υπόλοιπα σκέλη της, µε ιδιαίτερη έµφαση κατά την είσοδο στην αρνητική πλευστότητα και µετά. Εκεί ο ψαροκυνηγός παύει κάθε κίνηση, αφήνοντας µόνο την «έλξη του βάθους» να τον κινεί. Το χέρι που κρατά το όπλο τεντώνεται.
Το βλέµµα και η βέργα ευθυγραµµίζονται µε το θήραµα. Τα πέδιλα σαν πηδάλια διορθώνουν ελαφρά την πορεία ή λειτουργούν σαν «αλεξίπτωτο» για να ανακόψουν µέρος της φόρας που έχει αποκτηθεί, αν αυτό κριθεί απαραίτητο. Κάθε άλλη κίνηση «απαγορεύεται», καθώς δρα αρνητικά ανησυχώντας το ψάρι, ενώ σκοπός είναι να επιτευχθεί το άκρως αντίθετο! Μια στιγµή δισταγµού που η περιέργειά του νικά την επιφύλαξη, αρκεί για να πραγµατοποιηθεί η βολή. Οι τόποι όπου ενδείκνυται η επιλογή του πλαναρίσµατος, δε θα µπορούσαν παρά να είναι κοφτά γκρεµίσµατα και υποβρύχιοι τοίχοι, χωρίς βέβαια αυτό να είναι περιοριστικό. Υπό συνθήκες το πλανάρισµα µπορεί να αποδώσει παντού.
Καρτέρι
Ήρεµη βύθιση, σύρσιµο µέχρι το επιλεγµένο πόστο. Κρύψιµο του σώµατος, µα και του σκοπού µας. Μια τεχνική φετίχ, που σαν στόχο έχει να φέρει τα ψάρια στον ψαροκυνηγό, βασιζόµενη στην έµφυτη περιέργεια και συχνά στα κυριαρχικά τους ένστικτά. Επιδίωξη είναι ο ψαροκυνηγός να γίνει ένα µε το υποβρύχιο περιβάλλον. Το καµουφλάζ στην εξωτερική επιφάνεια της στολής τώρα αποκτά νόηµα, ενώ το νεοπρέν αυτής καλό θα ήταν να έχει πάχος ένα µε δύο χιλιοστά παραπάνω από το σύνηθες της εποχής.
Ο λόγος βρίσκεται στη στατική φύση αυτής της τεχνικής. Οποιαδήποτε ηχορύπανση από σύγκρουση του εξοπλισµού µε κάποιο βράχο, δρα αρνητικά. Το όπλο µακρύ και ετοιµοπόλεµο, θα πρέπει παράλληλα να έχει την απαραίτητη ευελιξία ώστε να επιτρέπει µικρές διορθώσεις στην σκόπευση. Οι εικόνες που µπορεί να χαρίσει ένα καρτέρι, είναι από τις οµορφότερες που µπορεί να δει ο άνθρωπος (όχι µόνο ο ψαροκυνηγός) στο βυθό. Η καχυποψία των ψαριών δε θα πρέπει να µας εξωθεί στα όρια.
Με µια προσεκτική ανάδυση, της οποίας προηγήθηκε µια µικρή οπισθοχώρηση µε συρτό και η επανάληψη της προσπάθειας στην επόµενη βουτιά, είναι το µέσο για να κάµψουµε τις αντιστάσεις των ψαριών. Από το σκάσιµο του κύµατος έως τις βαθιές µεσοπέλαγες και το κυνήγι στο µπλε, το καρτέρι βρίσκει απόλυτη εφαρµογή αποσκοπώντας (όχι περιοριστικά) σε λαβράκια, συναγρίδες και τους πελαγίσιους εκπροσώπους αντίστοιχα. Είναι δε η τεχνική των εκπλήξεων, καθώς ανέλπιστα θηράµατα/πλάσµατα συχνά θα προσεγγίσουν τον ψαροκυνηγό. ∆εδοµένος είναι µονάχα ο εθισµός!
Συρτό
Ο δύτης, αφού καταδυθεί εκµεταλλεύεται τη διαµόρφωση του βυθού ώστε να προσεγγίσει τα θηράµατά του, δίχως αυτά να τον αντιληφθούν ή να θορυβηθούν. Στο ένα χέρι κρατά ένα ευέλικτο όπλο από 90 έως 110 εκατοστά. Με το άλλο, που αποτελεί τη µόνη κινητήρια δύναµη, αναζητά συνεχώς προεξοχές για να πιαστεί και να δώσει ώθηση στο σώµα του. Οι κινήσεις πρέπει να είναι αργές και αρµονικές. Να µη σπέρνουν τον πανικό στον περίγυρο. Επιβάλλεται ετοιµότητα, µα και προσαρµοστικότητα, αφού ανά πάσα στιγµή ίσως απαιτηθεί από τις περιστάσεις η µεταπήδηση σε κάποια άλλη τεχνική.
Είναι δε η µέθοδος που απαιτεί την καλύτερη υδροβιότητα και αυτή που µοιάζει περισσότερο µε τον τρόπο κυνηγιού των άλλων θηλαστικών που «ασχολούνται µε το ψάρεµα» (βλέπε φώκιες). Ενδείκνυται σε σχετικά ισοβαθείς βυθούς µε έντονη ωστόσο διαµόρφωση, ενώ µπορούν να συλληφθούν σχεδόν όλα τα κλασσικά θηράµατα του ψαροτούφεκου.
Επίλογος
Βουτώντας κάθετα προς το κόψιµο του σκαλιού, µια στήρα µου τραβά την προσοχή. Πλανάρω προς το µέρος της, την πλησιάζω, µα λίγο πριν τραβήξω τη σκανδάλη το ψάρι θα χωθεί κάτω από το χαρακτηριστικό µονόπετρο. Να ψάξω στα ενδότερα; Όχι, καλύτερα να σταθώ για λίγο στην κορυφή του βράχου. Άλλωστε τα µικρόψαρα είναι ανάστατα. Η συναγρίδα που τα κυνηγά δε θα αργήσει να πλησιάσει.
Η βολή θα γίνει από µέση απόσταση και θα µου χαρίσει το πανέµορφο θήραµα. Kυρίως όµως τη βαθύτερη ικανοποίηση ότι επέλεξα σωστά, βασισµένος σε µια τέχνη που αγκαλιάζει όλες τις τεχνικές και αποτελεί το καταστάλαγµα εµπειρίας, παρατήρησης και επιλεκτικότητας. Ένα χαρακτηριστικό για το οποίο το υποβρύχιο κυνήγι πρωταγωνιστεί!