Σµέρνα ένα επικίνδυνο ψάρι
Καταγωγή
Έχει εµφάνιση και κίνηση παρόµοια µε του φιδιού. Είναι κάτοικος του βυθού σε ρηχά νερά. Ζει σε βραχώδεις βυθούς µε κοιλώµατα και βλάστηση. ∆εν επιτίθεται, εκτός και αν απειληθεί. Αυτό µπορεί να συµβεί όταν δεχθεί ανεπιτυχή επίθεση, ή αν κάποιος βρεθεί να «ψάχνει» ή να της κλείνει το δρόµο στο κοίλωµα όπου κατοικεί. Ο κίνδυνος εντοπίζεται στο ισχυρό δάγκωµα µε τα εξέχοντα δόντια της, το οποίο µπορεί να οδηγήσει σε αιµορραγία και αφαίρεση ιστών σε ευαίσθητες περιοχές (χέρια, πόδια, δάκτυλα). Αφού δαγκώσει, δεν ανοίγει το στόµα της, ακόµα και µετά το θάνατό της, µε αποτέλεσµα να απαιτείται µηχανική διάνοιξη. Σε κάποιες περιπτώσεις και είδη, µπορεί το δάγκωµά της να περιέχει και δηλητήριο, µη ξεκάθαρης φύσεως (ενώ της δράκαινας πχ, κατατάσσεται στις θερµοευαίσθητες τοξίνες και συνιστάται το ζεστό νερό µετά το τσίµπηµα για να αδρανοποιηθεί). Πάντως, δεν κατατάσσεται στα δηλητηριώδη ψάρια.
Τι να προσέχουµε
• Βάδιση µε γυµνά πόδια σε βραχώδη ρηχά ύδατα – µπορεί να της «κλείσουµε» το δρόµο και να δαγκώσει από άµυνα.
• Αν την έχουµε ψαρέψει – ΠΡΟΣΟΧΗ, παραµένει για αρκετή ώρα ζωντανή καθώς κινείται/κουλουριάζεται, ανοιγοκλείνοντας το στόµα για να επιτεθεί σε ότι µπορεί, συνεπώς είναι επικίνδυνη να δαγκώσει και σε αυτή τη φάση. Σιγουρευόµαστε λοιπόν ότι έχει ξεψυχήσει, είτε κόβοντας και πετώντας το κεφάλι της, είτε συνθλίβοντάς το µε κάτι βαρύ, είτε ακόµα περιχύνοντάς το µε ξύδι για να πεθάνει.
• Ψαροτουφεκάδες που έχουν ψαρέψει χταπόδια και τα κρεµάνε στη ζώνη πρέπει επίσης να προσέχουν, επειδή το χταπόδι αποτελεί εκλεκτό µεζέ για τη σµέρνα, οπότε µπορεί να τραυµατίσει τον αυτοδύτη από λάθος και να επιτεθεί στο θήραµά του.
• Προσοχή όταν πλησιάζει αυτοδύτης σε κοιλώµατα, οπές και σχισµές βραχώδους βυθού. Αποφύγετε να προσπαθήσετε να βγάλετε τη σµέρνα από το χώρο της.
• Αυτοδύτες σε τροπικούς καταδυτικούς προορισµούς, όπου παροτρύνονται από τους εκπαιδευτές να ταΐσουν σµέρνες (είπαµε πως δεν είναι εκ φύσεως επιθετική στον άνθρωπο), πρέπει να προσέχουν πολύ γιατί λόγω της κακής όρασης δε µπορεί η σµέρνα να ξεχωρίσει το φαγητό από το δάκτυλο του αυτοδύτη. Μην το επιχειρείτε λοιπόν γιατί έχουν χαθεί/κοπεί πολλά δάκτυλα αυτοδυτών, µε αποτέλεσµα σε ορισµένα µέρη να έχει απαγορευθεί το τάισµά τους.
Όταν η σµέρνα δαγκώσει κάποιον…
Οι πρώτες βοήθειες πρέπει να έχουν στόχο να σταµατήσει η αιµορραγία.
Η άµεση πίεση στην περιοχή του τραύµατος και η ανύψωση του τραυµατισµένου άκρου, αποτελούν επαρκή πρώτα µέτρα γι’ αυτό. Τραυµατισµοί στα χέρια, χρήζουν εκτίµησης από ιατρό, το ταχύτερο δυνατό. Γενικά ακολουθούνται οι βασικοί κανόνες περιποίησης τραυµάτων, που περιλαµβάνουν προφύλαξη για τέτανο και πιθανή λήψη αντιβίωσης. Σε περίπτωση τραυµατισµού τένοντα ή νεύρου, η άµεση, εξειδικευµένη εκτίµηση είναι απαραίτητη για την αποφυγή µελλοντικών προβληµάτων.
Επιγραµµατικά οι Πρώτες Βοήθειες (αφορούν οποιαδήποτε περίπτωση τραυµατισµού από θαλάσσια ζώα)
- -Βγάλτε τον άνθρωπο από το νερό (αν είναι στη θάλασσα)
- -Βεβαιωθείτε πως αναπνέει κανονικά
- -Σταµατήστε την αιµορραγία (πίεση στο τραύµα και ανύψωση τραυµατισµένου άκρου)
- -Σε περίπτωση που ο τραυµατισµένος φοράει στολή κατάδυσης, ΜΗΝ προσπαθήσετε να την βγάλετε
- -Βεβαιωθείτε τι προκάλεσε τον τραυµατισµό (χωρίς όµως να χάσετε πολύτιµο χρόνο γι’ αυτό)
- -Μεταφέρετε τον τραυµατισµένο στο νοσοκοµείο
- -Παρακολουθείστε τον καθ’ όλη τη διαδροµή, ώστε αν παραπονεθεί πως ζαλίζεται ή αισθάνεται αδιαθεσία, να µη χάσει τις αισθήσεις του. Μην του δώσετε να πιεί νερό αν πει ότι διψάει, µπορείτε να τον δροσίσετε ρίχνοντας νερό στο πρόσωπό του
- -Να είστε προετοιµασµένοι για την περίπτωση λήψης αντιτετανικού ορού ή αντιβίωσης (ενηµέρωση για ιστορικό αλλεργιών κλπ.) ή ανάγκης για εξειδικευµένη ιατρική βοήθεια σε περίπτωση τραυµατισµού τένοντα ή νεύρου.
