Συρτή αφρού: Αναζητώντας τις χειμωνιάτικες παλαμίδες
Καθώς βρισκόµαστε πλέον στην καρδιά του χειµώνα, είναι φυσικό οι εξορµήσεις µας να έχουν δυσκολέψει αρκετά. Οι καιρικές συνθήκες συχνά εξελίσσονται διαφορετικά από τα σχέδιά µας!
Ωστόσο, δε λείπουν και εκείνες οι ηµέρες που µας επιτρέπουν να αναζητήσουµε τα αµιγώς χειµωνιάτικα κυνηγιάρικα µε τη συρτή µας. Όσο οι θερµοκρασίες σε θάλασσα και αέρα «παίρνουν την κατηφόρα», το τοπίο διαφοροποιείται. Τα περισσότερα είδη ψαριών αλλάζουν συµπεριφορά και αναπροσαρµόζονται στα καινούρια δεδοµένα. Αναζητώντας θερµότερες υδάτινες µάζες, σε µεγαλύτερα βάθη. Εκεί θα ξεχειµωνιάσουν µέχρι τον ερχοµό της άνοιξης. Όπου σταδιακά, ανάλογα βέβαια και µε τα τερτίπια του καιρού, θα αρχίσει η θερµοκρασία να ανεβαίνει και πάλι.
Επειδή όµως ο θαλάσσιος κόσµος είναι ως γνωστόν ένας ζωντανός οργανισµός µε «µια καρδιά που πάλλεται» 365 ηµέρες το χρόνο, η αναζήτηση δεν τελειώνει ποτέ. Μία άκρως δελεαστική κατηγορία κυνηγόψαρων που αξίζει να αναζητήσουµε αυτή την εποχή, είναι οι πεντανόστιµες παλαµίδες. Πρόκειται για ένα πελαγικό είδος ψαριού το οποίο ανήκει στην οικογένεια των σκοµβρίδων και είναι πολύ µαχητικό. Χαρίζοντας πολύ έντονες στιγµής αδρεναλίνης όταν ψαρεύεται µε τον κατάλληλο εξοπλισµό.
Πρόκειται για ένα πολύ γρήγορο ψάρι, µια πραγµατική «ρουκέτα της θάλασσας», µε υδροδυναµικό και ατρακτοειδές σώµα. Η εξαιρετικά δυνατή και κοφτερή οδοντοστοιχία του, µπορεί να σκορπίσει τον πανικό ανά πάσα στιγµή.
Το σύνηθες µέγεθός της στα νερά της Ελλάδας είναι από 1 έως 5 κιλά, ενώ κάποιες φορές έχουν αλιευτεί ψάρια µεγαλύτερα από 7 κιλά. Ωστόσο, στη Μεσόγειο έχουν αναφερθεί αρκετές συλλήψεις παλαµίδων που ξεπερνούσαν ακόµα και τα 10 κιλά! Η λεκάνη της Mεσογείου είναι πλούσια σε παλαµίδες, ενώ το είδος συναντάται και στον Ατλαντικό.
Οι παλαµίδες τρέφονται µε µικρόψαρα κάθε είδους, όπως σαρδέλες, γαύρους, γόπες, µαρίδες, µικρούς λούτσους, µικρά τονοειδή. Ενώ δε διστάζουν να επιτεθούν και σε µικρότερα άτοµα του είδους τους. Στη πατρίδα µας τις συναντάµε καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, ανάλογα σε ποιο σηµείο του χάρτη τις αναζητούµε.
Η συνηθέστερη εποχή κατά την οποία ψαρεύονται οι παλαµίδες, είναι από τα τέλη του φθινοπώρου έως τα τέλη της άνοιξης. Οπότε και τα ψάρια είναι λιπαρά και πολύ νόστιµα. Αυτή την περίοδο προσεγγίζουν τις ρηχότερες ζώνες για να αναπαραχθούν και σχηµατίζουν πολυπληθή κοπάδια.
Ένας από τους πιο συναρπαστικούς τρόπους που µπορούµε να αναζητήσουµε τις παλαµίδες, είναι αναµφισβήτητα η συρτή αφρού! Ας δούµε όµως µερικά σηµεία τα οποία αξίζει να προσέξουµε. Ώστε να µεγιστοποιήσουµε τις πιθανότητες ενός θετικού αποτελέσµατος, µέσω µιας άκρως διασκεδαστικής διαδικασίας.
Τόποι αναζήτησης
Κατά τη χειµερινή περίοδο, ένα κοπάδι παλαµίδων µπορεί να εµφανιστεί κυριολεκτικά από το πουθενά, µπροστά ή τριγύρω από το σκάφος µας. Ωστόσο καλό είναι να µην αφήνουµε εντελώς στη τύχη τον εντοπισµό τους. Το βασικότερο κριτήριο για τη µετακίνησή τους, είναι αναµφισβήτητα η αναζήτηση τροφής. Η παρουσία µικρόψαρων αποτελεί πόλο έλξης των παλαµίδων, όπως επίσης και των τονοειδών. Μπούκες λιµανιών, απόκρηµνες παραλίες, κάβοι σε µεσοπέλαγες βραχονησίδες, όρµοι και ξέρες, είναι µερικά σηµεία που αξίζει να «σύρουµε» τα τεχνητά µας.
Σηµείο αναφοράς θα αποτελέσει πολλές φορές ο αναβρασµός στην επιφάνεια της θάλασσας. Όπου τα µικρόψαρα θα βρίσκονται σε κατάσταση πανικού (κοινώς «ο σώζων εαυτόν, σωθήτω»)! Όταν οι παλαµίδες κυκλώνουν τα κοπάδια σαρδέλας ή φρίσσας από όλες τις κατευθύνσεις, τότε πραγµατικά µιλάµε για «βολές κατά ριπάς». Επικρατεί µεγάλη αναταραχή στην επιφάνεια της θάλασσας. Ενώ χαρακτηριστική είναι και η παρουσία των γλάρων, που διεκδικούν το µερτικό τους από την τροφική αλυσίδα. Όταν θα δούµε να βρίσκεται σε εξέλιξη µια τέτοια «σφαγή», τότε θα πρέπει να περάσουµε µε το σκάφος µας περιµετρικά του κοπαδιού και ποτέ µέσα από αυτό. Διότι σε άλλη περίπτωση θα το διασπάσουµε και τα αποτελέσµατα θα είναι ακριβώς τα αντίθετα από τα αναµενόµενα. Ο φόβος και η καχυποψία θα αντικαταστήσει το διατροφικό οίστρο των ψαριών και πιθανώς να αποτύχει ολόκληρη η εξόρµησή µας.
Επίσης δε θα πρέπει να αφήνουµε το βυθόµετρο καθόλου από τα µάτια µας. Αφού πολλές φορές οι παλαµίδες δε µας δίνουν κανένα σηµάδι στην επιφάνεια και πιθανόν να δραστηριοποιούνται χαµηλότερα. Όπως για παράδειγµα τριγύρω από µία ξέρα όπου τριγυρνούν κοπάδια από γόπες ή µαρίδες. Αρκεί, λοιπόν, να θυµόµαστε πάντα, πως οι παλαµίδες µπορούν εµφανιστούν ανά πάσα στιγµή, σε οποιοδήποτε βάθος.
Σε περίπτωση που τις βρούµε χαµηλότερα, θα πρέπει να δοκιµάσουµε τεχνητά που πλέουν βαθύτερα, για ευνόητους λόγους. Κάτι που έχω παρατηρήσει, είναι πως οι µεγάλες παλαµίδες αρέσκονται να ενεδρεύουν γύρω από κάβους που επικρατούν έντονα ρεύµατα, ανεξαρτήτως κυµατισµού. Ίσως αυτό να εξυπηρετεί τα κυνηγετικά τους σχέδια, αφού το µόνο σίγουρο είναι πως δεν αφήνουν τίποτα στη τύχη.
Κατάλληλος εξοπλισµός και τεχνητά
∆εδοµένης της προτίµησης των παλαµίδων σε µικρόψαρα όπως σαρδέλες, φρίσσες, γόπες, µικρά λουτσάκια, µαρίδες κλπ., είναι λογικό να δίνουµε προτεραιότητα στη χρήση τεχνητών µε φυσικούς χρωµατισµούς. Ωστόσο δεν είναι λίγες οι φορές που τα ψάρια αδιαφορούν απόλυτα στη θέα αυτών των χρωµατισµών. Και δείχνουν ενδιαφέρον για πιο έντονες αποχρώσεις, όπως κίτρινο, πορτοκαλί, µωβ, κόκκινο ή συνδυασµούς αυτών. Αυτό βέβαια αποτελεί µία ακόµη επιβεβαίωση πως τίποτα δεν είναι δεδοµένο και αυτονόητο, και οδηγεί στο συµπέρασµα ότι µόνο ο πειραµατισµός οδηγεί σε ουσιαστικές ανακαλύψεις και ασφαλείς διαπιστώσεις.
Όσον αφορά στο µέγεθος των τεχνητών, θα µπορούσαµε να πούµε ότι είναι συνάρτηση του µεγέθους των ψαριών που αναζητούµε. Αν γνωρίζουµε πως στην περιοχή που ψαρεύουµε έχουν εµφανιστεί µεγάλα ψάρια, τότε µπορούµε κάλλιστα να κάνουµε χρήση µεγάλων τεχνητών, από 15cm έως και 20 cm.
Φυσικά, όταν τα ψάρια βρίσκονται σε τροφική φρενίτιδα, δε διστάζουν να επιτεθούν σε οτιδήποτε κινείται. Ανεξαρτήτως του µεγέθους του. Έχουµε δεχτεί επιθέσεις ακόµα και σε µικρά minnows των 5cm, από παλαµίδες της τάξεως του ενός έως και δύο κιλών! Σε γενικές γραµµές, τεχνητά µε µήκος 12-20 εκατοστά, περιλαµβάνονται στο φάσµα µεγέθους το οποίο θα χρησιµοποιούµε στη συρτή µας αναζητώντας τις παλαµίδες.
Σε αυτό το σηµείο θα πρέπει να δώσουµε ιδιαίτερη έµφαση στη καταλληλότητα των τεχνητών που χρησιµοποιούµε στο spinning. Γιατί πραγµατικά έχουν εντυπωσιακά αποτελέσµατα στη συρτή και φυσικά όχι µόνο στις παλαµίδες. Αναφερόµαστε βέβαια σε τεχνητά που διαθέτουν γλώσσα, για να υπάρχει και η ανάλογη προκλητικότητα κατά την κίνηση. Ένας τύπος τεχνητών που δε θα πρέπει ποτέ να λείπει από τη συλλογή µας, είναι τα vibration. Τα οποία πολλές φορές αποδεικνύονται αναντικατάστατα. Ειδικά σε κάποιες δύσκολες µέρες που τα ψάρια είναι ιδιαίτερα επιφυλακτικά, θα καταφέρουν «να βγάλουν τα κάστανα από τη φωτιά». Πραγµατοποιώντας εντυπωσιακές συλλήψεις. Τα vibration είναι και πολύ αποτελεσµατικά στις περιπτώσεις που τα ψάρια βρίσκονται χαµηλότερα. Αφού όπως είπαµε οι παλαµίδες µπορούν να σαρώσουν οποιοδήποτε σηµείο της υδάτινης στήλης.
Σε µία πρόσφατη εξόρµηση, πειραµατίστηκα µε τη χρήση σιλικόνης και µολυβοκεφαλής! Ήταν κάτι που ήθελα πολύ καιρό να δοκιµάσω και οµολογώ πως τα αποτελέσµατα µε εντυπωσίασαν. Ανάλογα µε ποιο µέγεθος µολυβοκεφαλής θα εφαρµόσουµε στη σιλικόνη, µπορούµε να επιλέξουµε και το βάθος που θα σύρουµε το τεχνητό µας. Σε µελλοντικό άρθρο θα αναφερθώ πιο διεξοδικά, έχοντας περισσότερα στοιχεία και πληροφορίες.
Τώρα, σχετικά µε το κατάλληλο σετάρισµα καλαµιού και µηχανισµού, θα µπορούσαµε να πούµε πως ένα καλάµι τύπου baitcasting κατηγορίας 6-12 λιµπρών, µε ένα µηχανισµό οριζοντίου τυµπάνου µεγέθους 2000 ή 3000, αποτελούν πολύ καλό συνδυασµό. Το νήµα µπορεί να είναι διαµέτρου 0,20-0,28 mm και όχι απαραίτητα οκτάκλωνο. Αφού η επαφή του µε τα βράχια θα είναι σπάνια. Ένα παράµαλλο διαµέτρου 0,29-0,33 χιλιοστών είναι αρκετό. Ενώ το µήκος του µπορεί να είναι πέντε µέτρα ή ακόµα µεγαλύτερο, ώστε να εξασφαλίζεται κάποια ελαστικότητα.
Βέβαια, είναι γεγονός πως πολλοί προτιµούν βαρύτερο εξοπλισµό για το ψάρεµα της παλαµίδας, µε αποτέλεσµα να χάνεται ένα µεγάλο ποσοστό από την αίσθηση της όµορφης µάχης που µπορεί να δώσει ένα ψάρι σεβαστού µεγέθους. Φυσικά, η απόχη ή ο γάντζος θα πρέπει να είναι πάντα σε ετοιµότητα. Ώστε να µη χρειαστεί να τα ανοίγουµε τη τελευταία στιγµή, µε ότι αυτό συνεπάγεται.
Καιρικές συνθήκες
Η παλαµίδα είναι ένα άκρως επιθετικό κυνηγόψαρο, το οποίο δε θα διστάσει να διεκδικήσει τη τροφή του κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες. Επιλέγει το βάθος που θα κινηθεί και θα κυνηγήσει σύµφωνα µε την εκάστοτε θέση των µικρόψαρων.
Προσωπικά έχω πάρει ψάρια µε ήρεµες, αλλά και µε άσχηµες συνθήκες. Η εµπειρία ωστόσο έχει δείξει πως η άπνοια δεν είναι και ότι καλύτερο θα µπορούσαµε να έχουµε από πλευράς συνθηκών. Αφού τα ψάρια γίνονται πιο επιφυλακτικά µε τα τεχνητά µας. Οι ιδανικότερες συνθήκες όπως έχει αποδειχτεί, είναι οι µικρής έως µέτριας έντασης άνεµοι και κυρίως από βόρειες διευθύνσεις. Ανάλογα βέβαια και σε ποιες περιοχές δραστηριοποιούµαστε.
Αυτό που θα πρέπει να προσέξουµε επίσης, είναι οι συνθήκες φωτός που επικρατούν σε κάθε µας εξόρµηση. Βάση των οποίων θα επιλέξουµε τον κατάλληλο χρωµατισµό τεχνητού. Έχω παρατηρήσει πως όταν επικρατεί µουντός καιρός µε βαριά συννεφιά και τα νερά είναι σκοτεινά, τα ψάρια χτυπάνε σε τεχνητά µέτριας φωτεινότητας. Χωρίς πολλές αντανακλάσεις και αντιθέσεις. Στον αντίποδα, όταν οι µέρες είναι φωτεινές και τα νερά έχουν µεγαλύτερη διαύγεια, τα αποτελέσµατα είναι καλύτερα όταν γίνεται χρήση τεχνητών µε εντονότερους χρωµατισµούς.
Στην αναζήτηση των παλαµίδων, πρέπει να θυµόµαστε πως οι χαµηλές θερµοκρασίες αποτελούν πολλές φορές σύµµαχό µας για ένα θετικό αποτέλεσµα. Γι’ αυτό ακριβώς το λόγο, δεν πρέπει να κάνουµε κανένα συµβιβασµό στη ποιότητα του ρουχισµού που θα χρησιµοποιήσουµε στο σκάφος. Τα ζεστά ρούχα, τα κατάλληλα υποδήµατα και ισοθερµικά εσώρουχα, είναι απολύτως απαραίτητα. Ενώ µια καλή νιτσεράδα θα µας προστατεύσει από το βρέξιµο, το οποίο πρέπει πάση θυσία να αποφεύγεται. Η ασφάλειά µας πρέπει να βρίσκεται πάνω απ’ όλα, ώστε να µην καταλήξει η εξόρµησή µας µία δυσάρεστη ανάµνηση.
Κατάλληλη ταχύτητα
Ένα σηµαντικό κεφάλαιο όπως έχουµε αναφέρει σε προηγούµενο άρθρο, είναι η ταχύτητα µε την οποία θα επιλέξουµε να «σύρουµε» το τεχνητό µας. Οι παλαµίδες είναι πολύ γρήγορα ψάρια και δεν έχουν καµία δυσκολία να χτυπήσουν σε τεχνητά µε γρήγορες προδιαγραφές (σχεδιασµένα για να σέρνονται µε γρήγορες ταχύτητες, αλλά και να επιτυγχάνουν ανάλογα γρήγορη κίνηση µέσα στο νερό). Αυτά µπορεί να είναι vibrations ή τεχνητά µε µακρύτερες γλώσσες. Τα εν λόγω τεχνητά είναι ιδιαίτερα αποδοτικά ακόµα και σε συνθήκες άπνοιας. Αφού µπορούν να κατέβουν αρκετά κάτω από την επιφάνεια.
Φυσικά θα πρέπει να δοκιµάζουµε διάφορες ταχύτητες, ανάλογα βέβαια και µε τα τεχνητά που χρησιµοποιούµε. Αφού πολλές φορές οι παλαµίδες µπορεί να έχουν απρόβλεπτη συµπεριφορά. ∆εν είναι σπάνιο το φαινόµενο να βλέπουµε παλαµίδες στα τεχνητά µας, ακόµα κι όταν στοχεύουµε σε πιο «αργά» ψάρια. Όπως λούτσους ή λαβράκια. Μόνο οι πολλές δοκιµές ταχυτήτων και οι συχνές εναλλαγές τεχνητών θα βοηθήσουν να διαµορφώσουµε άποψη σε κάθε µας εξόρµηση. Αφού ως γνωστόν καµία δεν είναι ίδια µε την προηγούµενη.
Κλείνοντας, θα ήθελα να σας παροτρύνω να ασχοληθείτε ανεπιφύλακτα µε την αναζήτηση αυτού του υπέροχου µαχητή επιστρατεύοντας τη συρτή αφρού. Και να είστε σίγουροι πως µε τον κατάλληλο εξοπλισµό θα απολαύσετε πολύ όµορφες στιγµές, µε δυνατές µάχες και εκρήξεις αδρεναλίνης. Αφού ακόµα και το χειµώνα, η θάλασσα µας επιφυλάσσει ευχάριστες εκπλήξεις.