Μετά από κάποιες δεκαετίες ενασχόλησης µε τη τεχνική της συρτής αφρού, µπορώ να πω µε σιγουριά ότι ένα από τα πιο δυνατά πλεονεκτήµατά της, είναι οι απρόσµενες, πολλές φορές, συναντήσεις µε ψάρια εντυπωσιακά, άκρως επιθετικά και µε ιδιαίτερα µαχητική συµπεριφορά.
Σαν αποτέλεσµα, είναι οι αναµετρήσεις µαζί τους να παραµένουν ζωντανές, χαραγµένες µε ανεξίτηλα «χρώµατα» στο άλµπουµ των εξορµήσεών µας και να µας γεµίζουν µε ικανοποίηση, αφήνοντας την ψυχή µας γεµάτη και χαµογελαστή για πολύ καιρό!
Μία ακόµη τέτοια πανέµορφη εµπειρία, είχα την τιµή να ζήσω στο τελευταίο µου ψάρεµα πριν την απαγόρευση και το lockdown λόγω Covid 19.
Η πρόγνωση του καιρού για τα περισσότερα σηµεία ενδιαφέροντος εκείνη την ηµέρα δεν ήταν αυτή που ήθελα, καθώς επικρατούσαν ισχυροί βορειοδυτικοί άνεµοι. Έτσι, αποφασίσαµε µε το φίλο µου το Βασίλη να κάνουµε µία σύντοµη εξόρµηση σε πολύ κοντινό µέρος στην Αττική, έστω και για να απολαύσουµε τον καφέ µας συντροφιά µε τη µεγάλη µας αγαπηµένη!
Καλάμι 12 λιμπρών κι απίστευτη μάχη
Η περιοχή που επιλέξαµε να ψαρέψουµε βρισκόταν πέριξ ενός µεγάλου και γνωστού υφάλου της Αττικής, µε αρκετές διακυµάνσεις βάθους και εναλλαγές της µορφολογίας του βυθού. Στόχος µας (θεωρητικά τουλάχιστον) ήταν οι παλαµίδες, οι λούτσοι, διάφορα τονοειδή και πιθανόν κάποιες στήρες που κρατάει η περιοχή.
Οι πρώτες ώρες κύλησαν αρκετά όµορφα, µε κάποια strikes από παλαµίδες, κυνηγούς και µερικούς λούτσους. Ο ήλιος είχε ήδη φτάσει στα µισά της ηµερήσιας πορείας του και ξαφνικά ο µηχανισµός του καλαµιού µού έδωσε να καταλάβω µε την ένταση του clicker του, ότι κάτι διαφορετικό βρισκόταν επάνω στο τεχνητό µου… Αστραπιαία, οι φλέβες µου πληµµύρισαν µε αδρεναλίνη και η µάχη που ακολούθησε ήταν πραγµατικά απίστευτη!
Ο εξοπλισµός ελαφρύς, η υποµονή όµως µεγάλη, κι έτσι µία πανέµορφη άγρια λίτσα που ξεπερνούσε σε βάρος τα 10 κιλά, ανέβηκε στο φουσκωτό! Ωστόσο, θέλω να καταστήσω σαφές ότι µπορούµε να στοχεύσουµε στα ψάρια αυτά σκόπιµα και επισταµένα, χωρίς να αποτελούν µόνο τυχαίες συναντήσεις στις εξορµήσεις µας.
Ας δούµε κάποιες παραµέτρους που θα µας βοηθήσουν να αυξήσουµε τις πιθανότητες για να βρεθούµε αντιµέτωποι µε αυτά τα καταπληκτικά ψάρια, αλλά και να καταφέρουµε να τα βάλουµε στο σκάφος µας.
Δυνατά κι αμείλικτα σαγόνια
ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΕΙ∆ΟΣ
Η επιστηµονική ονοµασία της λίτσας, είναι Lichia Amia. Ανήκει στην οµοταξία των Ακτινοπτερυγίων της οικογένειας Carangidae. Το κοινό της ελληνικό όνοµα είναι «λίτσα» ή «λέτσα».
Το χρώµα της είναι γκρίζο, ενώ στη ράχη φέρει πράσινες αποχρώσεις και κοιλιακά έχει λευκό/ασηµί χρώµα. Το σώµα της είναι επίµηκες, πλευρικά συµπιεσµένο και καταλήγει σε ισόλοβο ηµισεληνοειδές ουραίο πτερύγιο. Η µεγάλη διχαλωτή ουρά της την κάνει ιδιαίτερα δυνατή και γρήγορη, ενώ η έντονη καµπυλωτή πλευρική γραµµή τής επιτρέπει να σκανάρει και να εντοπίζει τα θηράµατά της από τις δονήσεις που προκαλούν µε την κίνησή τους.
∆ιαθέτει ένα ζεύγος θωρακικών και κοιλιακών πτερυγίων, ένα εδραίο και ένα ραχιαίο πτερύγιο. Έχει σχετικά µικρά µάτια, µεγάλο στόµα και µυτερό ρύγχος. Το µήκος της µπορεί να φτάσει µέχρι τα 2 µέτρα, αλλά στις ελληνικές ακτές σπάνια ξεπερνά το 1 µέτρο. Το βάρος της µπορεί να φτάσει τα 20 κιλά, ενώ σε σπάνιες περιπτώσεις έχουν καταγραφεί ψάρια που ζύγιζαν ακόµα και 50 κιλά!
Είναι ένα πελαγικό, παράκτιο ψάρι που ζει σε λιµνοθάλασσες, εκβολές ποταµών και υφάλµυρες θάλασσες. Εντοπίζεται κυρίως στα ανοιχτά, αλλά κάποιες φορές φτάνει σε πολύ ρηχά νερά για να κυνηγήσει τους κέφαλους, µε κυριότερα βάθη κατανοµής µεταξύ 0-50m.
Τα ενήλικα ψάρια έχουν εντοπιστεί σε παράκτια ύδατα, συµπεριλαµβανοµένων των εκβολών, ενώ τα νεαρά άτοµα εισέρχονται συχνά ακόµα και µέσα στα ποτάµια. Οι µεγαλύτεροι πληθυσµοί απαντώνται στη Μεσόγειο, τον Ανατολικό Ατλαντικό και το ∆υτικό Ινδικό.
Τεχνητό με single hook!
∆ΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ – ΕΠΙΛΟΓΗ ΤΕΧΝΗΤΩΝ
Στη τεχνική της συρτής αφρού, διαθέτουµε ουσιαστικό πλεονέκτηµα όταν γνωρίζουµε τις βασικές διατροφικές συνήθειες των ψαριών που στοχεύουµε. Αυτό θα µας βοηθήσει πολύ ώστε να κάνουµε σωστή επιλογή τεχνητών, τόσο όσον αφορά τον τύπο και το µέγεθος, όσο και για τους χρωµατισµούς τους.
Στη προκειµένη περίπτωση κι όσον αφορά στις λίτσες, έχουµε να κάνουµε µε ένα άκρως επιθετικό και ιχθυοφάγο είδος, µε ιδιαίτερη προτίµηση στους κέφαλους, τα µελανούρια, τις ζαργάνες, τις γόπες και τα σαφρίδια. Να θυµάστε, λοιπόν, ότι η επιλογή φυσικών χρωµατισµών αποτελεί προτεραιότητα όταν απευθυνόµαστε σε αυτά τα ψάρια.
Χρωµατισµοί όπως πράσινο, ασηµί, γαλάζιο, γκρι και συνδυασµοί αυτών, είναι οι καλύτερες επιλογές που θα µπορούσαµε να κάνουµε. Αυτό βέβαια δεν σηµαίνει πως δεν πρέπει να πειραµατιζόµαστε και µε έντονους χρωµατισµούς, ειδικότερα όταν οι συνθήκες φυσικού φωτισµού το απαιτούν.
Ο σύγχρονος συρταδόρος έχει την «πολυτέλεια» να µπορεί να επιλέξει µέσα από µία πληθώρα τεχνητών, µε φοβερή αληθοφάνεια, αξιοσηµείωτη ποιότητα κατασκευής, προηγµένο σχεδιασµό και εξαιρετική επεξεργασία χρωµάτων, τα οποία κάποτε δεν µπορούσαµε ούτε να τα φανταστούµε. Έτσι, λοιπόν, η αναζήτηση της λίτσας µπορεί να γίνει πλέον µε τεχνητά που προσοµοιάζουν µε καταπληκτική λεπτοµέρεια σε έναν κέφαλο, µία ζαργάνα ή ένα µελανούρι.
Κέφαλος και ζαργάνα… Τα πάντα όλα!
Το µέγεθος των τεχνητών καλό θα είναι να κυµαίνεται από 13 έως και 20cm, ειδικά όταν απευθυνόµαστε σε µεγάλα ψάρια. Ιδιαίτερα αποτελεσµατικά είναι τα minnow µε slim σχεδιασµό και µεγάλο µήκος, γιατί προσοµοιάζουν καταπληκτικά σε ζαργάνα, αλλά και τα τύπου jerkbait µεγέθους 13-15cm.
Μεγάλη προσοχή πρέπει να δείχνετε και στα περιφερειακά, όπως οι σαλαγκιές, οι παραµάνες και τα split rings. Φροντίστε να είναι σε τέλεια κατάσταση και να είναι ενισχυµένα ενώ καλό θα είναι να βάλετε στο κάδρο και τα single hooks!
ΚΑΛΑΜΙ – ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ – ΛΟΙΠΟΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ
Το καλάµι που θα χρησιµοποιήσουµε, πρέπει να χαρακτηρίζεται από αντοχή. Να διαθέτει δράση κορυφής ώστε να κινεί σωστά το τεχνητό και να είναι κατασκευαστικά κατάλληλο να δεχτεί µηχανισµούς οριζοντίου τυµπάνου ή baitcasting µεγάλου µεγέθους, εφόσον, βέβαια, θέλουµε να κάνουµε χρήση τέτοιου είδους µηχανισµού (κάτι που εγώ προτείνω ανεπιφύλακτα για πολλούς λόγους, τους οποίους κι έχω αναφέρει πολλάκις).
Απίστευτη δύναμη και ομορφιά!
Η αντοχή του καλαµιού καλό είναι να ξεπερνά τις 12 λίµπρες, ενώ αν έχουµε να αντιµετωπίσουµε πραγµατικά µεγάλα ψάρια, µε βάρος περισσότερο από 15 κιλά, ένα καλάµι της τάξης των 20 λιµπρών θα µας καλύψει απόλυτα. Φυσικά, δεν προτείνω να κάνετε χρήση καλαµιών που είναι «κούτσουρα» και τελείως άκαµπτα, αφού το κυρίως ζητούµενο είναι να χαρούµε τον αθλητικό χαρακτήρα της τεχνικής, κάτι που µας προσφέρεται απλόχερα µε τέτοιου είδους και µεγέθους ψάρια.
Το νήµα του µηχανισµού µας προτείνω να είναι διαβάθµισης από PE2 έως PE3 και το παράµαλλό µας διαµέτρου από 0.41 έως και 0.52mm, από πολύ καλής ποιότητας fluorocarbon και µήκους τουλάχιστον 10-15 µέτρων. Τέλος, µην αµελήσετε να έχετε στο σκάφος κι ένα δυνατό και αξιόπιστο γάντζο. Πιστέψτε µε, θα τον χρειαστείτε!
ΠΟΥ ΚΑΙ ΠΟΤΕ ΘΑ ΤΙΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΟΥΜΕ
Αναλόγως, βέβαια, και σε ποιο σηµείο του χάρτη θα δραστηριοποιηθούµε, οι καλύτερες εποχές για να αναζητήσουµε αυτό το εντυπωσιακό είδος, είναι η προχωρηµένη άνοιξη, οι αρχές του καλοκαιριού, καθώς και οι φθινοπωρινοί µήνες. Αυτό δεν είναι καθόλου τυχαίο, αφού αυτές τις περιόδους πλησιάζουν στα ρηχά νερά οι καλύτερες «λιχουδιές» της λίτσας, όπως οι κέφαλοι, τα µελανούρια και οι ζαργάνες!
Έτσι, λοιπόν, οι πελαγίσιες λίτσες αφήνουν την ανοιχτή θάλασσα και τις µεσοπέλαγες ξέρες και προσεγγίζουν τις ακτές, ξεκινώντας ένα ανελέητο «σφυροκόπηµα» των µικρόψαρων που τις ενδιαφέρουν διατροφικά. ∆εν διστάζουν να εξαπολύσουν τις επιθέσεις τους ακόµα και σε µερικούς πόντους νερό, όπως συµβαίνει πχ. σε λιµνοθάλασσες και εκβολές ποταµών, αποδεκατίζοντας τα κεφαλόπουλα και άλλα µικρόψαρα.
Άγριος βυθός με μελανούρια! Hot spot!
Εάν έχετε µικρό συµβατικό φουσκωτάκι ή ρηχό πλαστικό βαρκάκι και µπορείτε να ψαρέψετε σε τέτοια σηµεία, ακόµα και µε µία ηλεκτρική µηχανή, µπορείτε να ζήσετε ανεπανάληπτες στιγµές χρησιµοποιώντας floating ελαφριά τεχνητά ή κάποιους τύπους τεχνητών επιφανείας που δουλεύουν άψογα και στη συρτή.
Ωστόσο, αυτό που θα πρέπει να γνωρίζετε είναι ότι οι λίτσες αγαπούν πολύ να αναζητούν την τροφή τους και τριγύρω από ξέρες και υφάλους, ειδικά όταν τα πιο ρηχά τους σηµεία φτάνουν κοντά στην επιφάνεια της θάλασσας. Εκεί, συνήθως, υπάρχει πληθώρα µικρόψαρων και κυρίως κοπάδια από ζαργάνες, µελανούρια και κέφαλους. Σε τέτοια µέρη η θάλασσα είναι πολύ καλά οξυγονωµένη, ειδικά όταν επικρατεί αφρουδιά, µε αποτέλεσµα να υπάρχει έντονη κινητικότητα από πολλά είδη ψαριών.
Εµείς δεν έχουµε παρά να κινούµαστε περιµετρικά των σηµείων αυτών, έχοντας την προσοχή µας στραµµένη στο βυθόµετρό µας, το οποίο θα µας δείχνει τόσο τις µεταβολές του βάθους, όσο και την ποσότητα των µικρόψαρων κατά τόπους.
Εδώ, θα ήθελα να επιστήσω τη προσοχή σας στο εξής: Τη στιγµή που θα δεχτείτε το strike από µεγάλη λίτσα, καλό θα είναι να γυρίσετε την πλώρη του σκάφους προς τα ανοιχτά και να πρεσάρετε όσο µπορείτε µε το καλάµι ψηλά, προκειµένου να µη σας πάρει το ψάρι «µούτρα» προς τα ρηχά, γιατί το µόνο σίγουρο είναι πως αν καταφέρει να βάλει την αρµατωσιά ανάµεσα στις πέτρες, τότε το παιχνίδι είναι χαµένο.
Αυτή η τακτική αποτελεί συνήθη συµπεριφορά της λίτσας, η οποία µόλις καταλάβει ότι έχει αγκιστρωθεί, κατευθύνεται προς την ξέρα µε σκοπό να κόψει τα «δεσµά» της. Ακριβώς γι’ αυτό το λόγο, ανέφερα παραπάνω πως πρέπει να έχουµε µεγάλο µήκος παράµαλλου, ώστε να µειώσουµε τις πιθανότητες επαφής του νήµατός µας µε κάποιο σηµείο της ξέρας, όπου το κόψιµο θα είναι ακαριαίο.
Suspending σε φυσικούς χρωματισμούς
Τώρα, σχετικά µε το ποιες ώρες είναι οι πιο κατάλληλες για να αναζητήσουµε αυτά τα ψάρια, θα σας πρότεινα να επιµένετε καθ΄ όλη τη διάρκεια της ηµέρας, καθώς ανά πάσα στιγµή οι λίτσες µπορεί να εµφανιστούν από το «πουθενά». Προσωπικά, έχω δεχθεί επιθέσεις από πολύ µεγάλα ψάρια, κυρίως µετά τις 11-12, µε τον ήλιο να είναι ψηλά.
Όταν επικρατεί ηλιοφάνεια κατά τις µεσηµβρινές ώρες, οι αντανακλάσεις των τεχνητών µας είναι πολύ πιο έντονες απ’ ότι το χάραµα και τις πρώτες πρωινές ώρες ή το σούρουπο, και η λίτσα είναι από τα κυνηγόψαρα που προσελκύονται πιο εύκολα όταν οι αντανακλάσεις είναι δυνατές.
Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΠΛΕΥΡΙΚΗΣ ΓΡΑΜΜΗΣ
Η πλευρική γραµµή της λίτσας, όπως µπορείτε να δείτε και στις φωτογραφίες, είναι πολύ έντονη και χαρακτηριστική. Πρόκειται για ένα καταπληκτικό αισθητήριο βιολογικό όργανο. Ουσιαστικά, µιλάµε για ένα σύνολο καναλιών που διατρέχουν κατά µήκος τις δύο πλευρές του ψαριού, µέσα στα οποία υπάρχουν αισθητήρια κύτταρα, οι λεγόµενοι «νευροµαστοί».
Μέσω αυτών των κυττάρων, το ψάρι λαµβάνει πληθώρα πληροφοριών από το περιβάλλον του, οι οποίες µεταφέρονται αστραπιαία στον εγκέφαλό του για επεξεργασία. Μία από τις βασικότερες πληροφορίες που αφορά άµεσα κι εµάς ως ψαράδες, είναι η ικανότητα του ψαριού να αντιλαµβάνεται τα κύµατα που παράγονται από τις δονήσεις άλλων ψαριών, τα οποία αποτελούν την τροφή του.
Αυτός είναι και ο λόγος που πολλές φορές τα τεχνητά µας γίνονται αντιληπτά στα αρπακτικά από µεγάλες αποστάσεις! Οι δονήσεις που παράγουν µε την κίνησή τους, συχνά είναι καταλυτικής σηµασίας για την αποτελεσµατικότητά τους. Γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο, φροντίστε ώστε η ταχύτητα που θα επιλέξετε να δίνει πολύ έντονη κίνηση στο τεχνητό, δείχνοντας την ανάλογη προσοχή στην ποιότητα της πλεύσης του.
Κλείνοντας, θα ήθελα να ευχηθώ καλή υποµονή, να έχετε υγεία, και η σκέψη της γαλανής να µας δίνει δύναµη και αισιοδοξία µέχρι να ξαναβρεθούµε στην αγκαλιά της!