Συρτή φύλακας: Μεγάλα µαγιάτικα
Γενικά τα µαγιάτικα και προπάντων τα µεγάλα, είναι από τη φύση τους πολύ καχύποπτα, µε µεγάλο δείκτη επιβίωσης. Χρειάζεται λοιπόν δεξιοτεχνία στον τρόπο ψαρέµατός τους, ώστε να ξεγελάσεις ένα µεγάλο και να έρθει στο αγκίστρι σου.
Συγχρονίζοντας δύο καλάµια σε διαφορετικά βάθη, πιάνουµε µεγάλο φάσµα στην «όραση» των µαγιάτικων.
Αναζητώντας τα µεγάλα µαγιάτικα
Για να αναζητήσουµε τα µεγάλα µαγιάτικα, θα πρέπει να προσπαθήσουµε να φανταστούµε το υποθαλάσσιο περιβάλλον σκεπτόµενοι σαν ένα µεγάλο αρπακτικό. Όσο πιο πολλά γνωρίζουµε επίσης για τις διατροφικές τους συνήθειες, τόσο µεγαλύτερη πιθανότητα υπάρχει να ανακαλύψουµε τα θηράµατά τους, αυξάνοντας έτσι τις πιθανότητες συνάντησης µε τους µεγάλους θηρευτές.
Με τον ερχοµό του χειµώνα, τα µεγάλα µαγιάτικα αποµακρύνονται πιο βαθιά, ψάχνοντας σταθερές θερµοκρασίες κοντά στα ρεύµατα του θερµοκλινούς, αφού εκεί υπάρχουν οι κατάλληλες συνθήκες για να τραφούν και τα κοπάδια µε τα µικρόψαρα. Τα πιο µικρά µαγιάτικα ψάχνουν και αυτά στο θερµοκλινές, αλλά συνηθίζουν να καρτερεύουν σε βραχώδεις αποχές νησιών και κάβους, όπου το βάθος φτάνει ως τα 50-60 µέτρα. Εκεί, αναλόγως την ώρα της ηµέρας, κυνηγούν την τροφή τους άλλοτε ρηχά και άλλοτε βαθιά. Αντίθετα, τα µεγάλα συχνάζουν σε µεσοπέλαγες βραχώδεις ξέρες µε εµφανείς διαφορές βάθους, γνωστά και ως «γκρέµνα» της περιοχής.
Παρατηρούµε λοιπόν ότι σε ισοβαθή των 55-60 µέτρων, ξαφνικά ο βυθός κατεβαίνει ως τα 80-90 µέτρα και κατόπιν συνεχίζει έτσι για 5-6 µίλια, δηµιουργώντας γύρω στις 25-30 σηµαντικές ξέρες σ’ αυτή την υποτιθέµενη οροσειρά. Στις βάσεις του γκρεµού υπάρχει λασπώδης βυθός και εκεί συχνάζουν περισσότερο τα µαγιάτικα, παρά ανεβαίνουν στις κορυφές για να επιτεθούν στα κοπάδια των µικρόψαρων.
Οι ανεµότρατες οργώνουν όσο πιο κοντά µπορούν στο «φρύδι» της ξέρας, δηµιουργώντας τις καλύτερες συνθήκες γι’ αυτούς τους γίγαντες, αφού µπορούν πια να ικανοποιήσουν την όρεξή τους µε µεγαλύτερα θηράµατα. Μεγάλα άτοµα από είδη τα οποία αποτελούν συνήθη τροφή των µαγιάτικων, πάνω στην αναστάτωσή τους να γλιτώσουν από τη σακούλα της τράτας, ζυγώνουν κοντά στο φρύδι της ξέρας.
Στα περισσότερα µαγιάτικα που πιάσαµε, ανοίγοντας τις κοιλιές, βρήκαµε µεγάλα θηράµατα (πχ. χταπόδια, µοσχιούς, θράψαλα, καλαµόγοπες, µπακαλιάρους και καπόνια, µε βάρος µέχρι και δύο κιλά). Τα πολύ µεγάλα µαγιάτικα, λατρεύουν επίσης τα ογκώδη κουφάρια ναυαγίων και -τις απαγορευµένες για εµάς- εξέδρες πετρελαίου, αφού εκεί µαζεύεται µεγάλος αριθµός και ποικιλία ψαριών. Σε αυτά τα δύο αγαπηµένα µέρη τους, µπορείς να εντοπίσεις µαγιάτικα κάθε µεγέθους, καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου. Από την άνοιξη µέχρι το φθινόπωρο, τα πράγµατα όµως δυσκολεύουν. Όχι γιατί δε µπορείς να τα εντοπίσεις, αλλά γιατί δε µπορείς να τα ξεγελάσεις εύκολα.
Αυτές τις εποχές, ανεβαίνουν σε µικρό βάθος, κυνηγώντας κοπάδια από αφρόψαρα όπως σαρδέλα, γαύρο, φρίσσα, κολιούς, σαυρίδια κλπ. Από τα ήσυχα και σκοτεινά νερά όπου µπορούµε εύκολα να τα ξεγελάσουµε, έχουµε τώρα να αντιµετωπίσουµε την καχυποψία των µεγάλων αρπακτικών στα πολύ καθαρά νερά και επιπλέον τη µικρή απόσταση που χωρίζει το σκάφος µας µε τα ψάρια.
Αν και τα µεγάλα µαγιάτικα µπερδεύονται µε µικρότερα άτοµα για να παγιδέψουν τα µικρόψαρα, συνήθως ξεκόβουν από αυτά για να κυνηγήσουν µεγαλύτερα θηράµατα, όπως τονάκια, παλαµίδες, κυνηγούς, καρβούνια κλπ., τα οποία επίσης καταδιώκουν τα κοπάδια των µικρόψαρων (… και από κυνηγοί γίνονται θύµατα).
Καλοκαιρινή τακτική
Όπως αναφέραµε, για να εντοπίσουµε τα µαγιάτικα, ψάχνουµε και εµείς -όπως και αυτά- να βρούµε κοπάδια µικρόψαρων, µε την προοπτική κάποτε να συναντηθούµε µε τους µεγάλους θηρευτές. Έτσι, παραµένουµε σε διαρκή ετοιµότητα και εγρήγορση καθώς σαρώνουµε το βυθό µε το βυθόµετρό µας, ή απλά ακολουθούµε τους γλάρους στην αναζήτηση του «ψιλού».
Ακόµα και αν έχουµε δολώµατα µαζί µας, αφιερώνουµε λίγη ώρα στο τσαπαρί και στη συρτή επιφανείας, βάζοντας σε ένα µαλακό καλάµι µας τα αγκίστρια µε τα φτεράκια και στο άλλο ψαράκια ειδικά για τονάκια, παλαµίδες κλπ. Με αυτήν την τακτική µπορεί να σταθούµε τυχεροί και να βγάλουµε κάποιο µεγάλο ζωντανό δόλωµα. Αν το δόλωµα εξασφαλιστεί, το προσαρµόζουµε σε παράµαλλο από fluorocarbon 0,66 χιλιοστών, διπλαρωµένο στο τελευταίο µισό µέτρο, χρησιµοποιώντας δύο αγκίστρια, ένα 6/0 συρόµενο και ένα τερµατικό σε µέγεθος 7/0 ή 8/0, αναλόγως µε το µέγεθος του ζωντανού.
Πάνω στο διπλωµένο τµήµα και ανάµεσα από τα δύο αγκίστρια, περνάµε ένα ειδικό σωληνάκι σιλικόνης µήκους 1,5 εκατοστών ώστε αν το ψάρι καρφωθεί µε φόρα στο συρόµενο αγκίστρι, να µειωθεί ο κραδασµός ή οποιαδήποτε άλλη τάση πάνω στο τερµατικό αγκίστρι και να αποφευχθεί το κόψιµο της αρµατωσιάς. Το µήκος του παράµαλλου είναι 20-25 µέτρα και το βάρος του φύλακα 270-380 γραµµάρια.
Όταν δολώνουµε ψάρι, η ταχύτητα ανεβαίνει στο 1,5 µίλι, ενώ στο καλαµάρι και τη σουπιά πέφτουµε το πολύ στο 1 µίλι, εκτός κι αν φτιάξουµε ειδικά ζύγια που θα επιτρέψουν να σύρουµε τα ευαίσθητα δολώµατα µε µεγάλη ταχύτητα, χωρίς να στριφογυρνάνε. Όπως είδατε στη φωτογραφία όπου ψαρεύουµε µε το γιο µου, το καλάµι των 20-30 λιµπρών είναι δολωµένο µε πιο µικρό ζωντανό και έχει µικρότερο βαρίδι, για να ανεβαίνει πιο ψηλά. Εγώ, καθισµένος δίπλα στην πρύµνη, έχω αρµατώσει ένα καλάµι κατηγορίας 30-50 lb, εφοδιασµένο µε µηχανισµό οριζοντίου τυµπάνου και νήµα 0,41 χιλ., παράµαλλο από 70άρα fluorocarbon και µεγάλα αγκίστρια, αφού το δόλωµα ήταν ένας κυνηγός κοντά στο κιλό που έπιασε ο γιος µου λίγο πριν ξεκινήσουµε τη συρτή µας.
Εκείνη τη µέρα, όπως βλέπετε, πιάσαµε στο µεγάλο καλάµι, µε το µεγάλο δόλωµα και το µεγάλο αγκίστρι, ένα επίσης µεγάλο (και πολύ νόστιµο) µαγιάτικο 38 κιλών.
Καλοκαιρινή αρµατωσιά για µεγάλα µαγιάτικα και τούνες
Μία καλοκαιρινή τακτική, η οποία εκτός από πολύ µεγάλα µαγιάτικα έχει δώσει και τούνες, είναι η γρήγορη συρτή µε ζωντανό δόλωµα και ταχύτητα δύο –γεµάτα- µίλια. ∆ολώνουµε λοιπόν µεγάλο κέφαλο, ζαργάνα, κοκάλι, σαυρίδι, σκουµπρί, τονάκι, παλαµίδα, κυνηγό κλπ., σε 20 µέτρα fluorocarbon 0,66-0,70 mm.
Στη συνέχεια, το νήµα συνδέεται µε ένα υπέρ ενισχυµένο στριφτάρι, µικρού µεγέθους. Αφήνουµε 20 µέτρα και τοποθετούµε ένα ειδικό βαρίδι 150 γραµµαρίων, ταχείας απελευθέρωσης (µπαίνει και βγαίνει εύκολα πάνω στο νήµα, για να µπορούµε να το αποσυνδέσουµε όταν πιαστεί το ψάρι και να περάσει το παράµαλλο στην άκρη του καλαµιού). Έπειτα, στα επόµενα 20 µέτρα βάζουµε ακόµα ένα βαρίδι, για µπορέσουµε να κατεβούµε στα 15-20 µέτρα βάθους. Άµα εντοπίσουµε τα ψάρια βαθύτερα, τοποθετούµε ακόµα ένα σε άλλα 20 µέτρα, ενώ ταυτόχρονα η απόσταση από την πρύµνη µας µεγαλώνει σε 100 µέτρα.
Έτσι, το δόλωµά µας ακολουθεί µια συνεχή κυµατιστή κίνηση, την οποία µπορούµε να τονίσουµε µε κράτει και πρόσω ή κάνοντας ζιγκ-ζαγκ. Όπως βλέπετε στη φωτογραφία (δεξιά στη σελίδα), ένα µαγιάτικο βάρους 45 κιλών, πιάστηκε µε δόλωµα ένα µεγάλο σαυρίδι.
Η «στρατηγική» του χειµώνα
Τους πιο κρύους µήνες του χρόνου, η συρτή πρέπει να πραγµατοποιείται µε την επιδίωξη να περάσουµε το µεγάλο ζωντανό κυριολεκτικά µπροστά στο ρύγχος των αρπακτικών. Επειδή τα µεγάλα µαγιάτικα και οι συναγρίδες περιµένουν τη λεία τους κόντρα στα ρέµατα, όπου τα µικρόψαρα δε µπορούν να αντιδράσουν στις επιθέσεις τους, συνηθίζουµε να σέρνουµε και εµείς κόντρα.
Ταξιδεύοντας µε ταχύτητα ενός κόµβου, χρησιµοποιούµε βαρίδι από 500-1000 γραµµάρια, ανάλογα µε την ένταση των ρευµάτων και το βάθος (>50 µέτρα). Αν και είναι δύσκολο σε τέτοια βάθη να ψαρέψουµε µε δύο καλάµια, είναι προτιµότερο να κατεβάσουµε το δεύτερο µε 250-350 γραµµάρια φύλακα, µε αποτέλεσµα να είναι πιο µακριά από την πρύµνη µας και να ψαρεύει στα 20-25 µέτρα πάνω από το βυθό. Έτσι καλύπτουµε τα µεσόνερα, όπου συχνάζουν µαγιάτικα και τούνες κυνηγώντας σαρδέλες και άλλα µικρόψαρα.
Το χειµώνα, το κύριο πρόβληµα είναι η εξασφάλιση ζωντανών δολωµάτων, γιατί έχουµε λίγες ώρες µε ήλιο στη διάθεσή µας. Το καλύτερο δόλωµα είναι τα καλαµάρια, τα οποία µπορούµε να ψαρέψουµε το βράδυ από το σκάφος µας. Οι αρµατωσιές µας φέρουν από τρεις ως πέντε καλαµαριέρες, και καταλήγουν σε βαρίδι 20-30 γραµµαρίων.
Τέλος, θα ήθελα να τονίσω ότι τα παράµαλλα πρέπει να αρµατώνονται πολύ προσεκτικά, ώστε να παραλλάσσονται αρµονικά και πειστικά στο θαλάσσιο περιβάλλον, ζυγίζοντας την περίσταση, την εποχή, το βάθος, την τακτική, το δόλωµα και την ταχύτητα πλεύσης. Ραντεβού στο επόµενο τεύχος, µε αφιέρωµα στα παράµαλλα και τα ζωντανά δολώµατα.
