Τα «λεπτά εργαλεία» και τo μέλλον του ψαρέματος
Στη συνέντευξη του Νumata Junichi που φιλοξενήσαµε σε προηγούµενο άρθρο, ο ξακουστός ψαράς της Palms περιέγραψε µε λίγα λόγια κάτι πολύ σηµαντικό. Το ότι οι νέες τεχνολογίες µάς επιτρέπουν νέες τεχνικές στο ψάρεµα!
Αυτό µπορεί να ακούγεται αυτονόητο, όµως όλες αυτές οι τεχνολογίες και οι τεχνικές έχουν ένα κοινό γνώρισµα: Το ότι οι διατοµές σε κάθε επίπεδο µειώνονται διαρκώς, αλλά ταυτόχρονα αντέχουν όλο και περισσότερα κιλά.
Ολοένα και λεπτότερα, ολοένα και δυνατότερα εργαλεία! Τεχνικές όπως το ULRF, το LRF και το Micro Jigging έγιναν εφικτές χάρη στην τεχνολογική πρόοδο, και όπως φαίνεται, όλες οι τεχνικές, είτε από ακτή, είτε από θάλασσα, ακολουθούν ή θα ακολουθήσουν τη νέα αυτή νόρµα. Όλος ο ψαρευτικός εξοπλισµός συµπαρασύρεται από την παραπάνω λογική. Σε αυτό το άρθρο θα συζητήσουµε τι µπορεί να σηµαίνει κάτι τέτοιο.
ΜΙΑ ΙΑΠΩΝΙΚΗ ΥΠΟΘΕΣΗ!
Το LRF «ξεπετάχτηκε» όταν νηµατοπετονιές, πετονιές και άλλα µίγµατα ινών, επέτρεψαν στον Ιάπωνα ψαρά να προσεγγίσει έναν κόσµο λεπτότητας µε αντοχή γύρω στην 1-1,5 λίµπρα.
Βέβαια, η αγάπη των Ιαπώνων για τη λεπτοµέρεια, είναι ιστορική. Όλη η Άπω Ανατολή γενικά, τρέφει µια ιδιαίτερη αγάπη για τις µινιατούρες, το µικροσκοπικό και τον κόπο που απαιτεί η υλοποίησή του σε κάθε τοµέα (είτε αυτός πρόκειται για µικρογραφία σε χειρόγραφα, είτε για την καλλιγραφία, είτε ακόµα για την εκτυπωτική).
ΚΑΛΑΜΙΑ «στυλ Έντο»
Παροµοίως, η αγάπη για πολύ λεπτά εργαλεία στο ψάρεµα στην Ιαπωνία, καθώς και πολλές τεχνικές γύρω από αυτήν, δεν είναι καινούρια. Ανθεί ιδιαίτερα στην εποχή Έντο (από τα 1600 µ.Χ. περίπου) και από τότε µπορεί κανείς να βρει αποµεινάρια της σε τεχνικές που επιβιώνουν µέχρι σήµερα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτό της παρασκευής λεπτεπίλεπτων χειροποίητων καλαµιών «στυλ Έντο», που χαίρουν ιδιαίτερης εκτίµησης και χρησιµοποιούνται για ultra light ψαρέµατα σαν εκείνο του γωβιού στο Τόκιο.
Οι πετονιές µε τόσο λεπτές διατοµές, φτιάχνονταν από ίνες µεταξιού, ενώ τα µικροσκοπικά αγκίστρια χρειάζονται ακόµα ειδικούς µεγεθυντικούς φακούς και λείανση µε µικρά χειροποίητα εργαλεία, προκειµένου να αποκτήσουν αιχµή.
Σε ορισµένες παραδοσιακές τεχνικές στην Ιαπωνία, η ψαροσύνη προσµετράται µε το πόσο µικρό ψάρι θα πιαστεί µε τα λεπτότερα εργαλεία. Οι Ιάπωνες φτάνουν να πιάνουν γόνο µικρότερο και από το πιο µικρό τους κέρµα και µάλιστα το κάνουν αυτό µε άκρα αφοσίωση και µε τεράστια προετοιµασία (ψάρεµα Τanago).
Το ψάρεµα αυτό αποτελεί µια τελετουργία ζεν, όπου ακόµα και η αναπνοή παίζει ρόλο, ενώ η ηρεµία αποτελεί πάντοτε το µέγιστο προαπαιτούµενο.
Οι λεπτές, όµως, αυτές τεχνικές, έγιναν «µόδα» και διασπάρθηκαν στο ευρύ κοινό, όταν η σύγχρονη τεχνολογία µπόρεσε να διαθέσει τόσο λεπτά εργαλεία µαζικά και εννοείται φθηνότερα (ένα παραδοσιακό καλάµι Εdo Wazao µπορεί να κοστίσει έως και 100.000 δολάρια!).
Επίσης, όταν η σύγχρονη τεχνολογία µπόρεσε να κάνει τις ίδιες διατοµές απείρως πιο ισχυρές! Η επανάσταση ήρθε µε το carbon στα καλάµια, τις monofilament, και από τότε έχει περάσει από πολλά στάδια –ειδικά στις πετονιές-, από τις braided lines, στις ester, στα µονόκλωνα νήµατα και πλέον στα µίγµατα υλικών.
ΑΣΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ
Ταυτόχρονα, κάτι άλλο που έπαιξε σηµαντικό ρόλο, ήταν η αστικοποίηση, δηλαδή η βαριά συγκέντρωση πληθυσµών στα αστικά κέντρα και η υποβάθµιση των υδροβιότοπων και των νερών γύρω από τις µεγάλες πόλεις.
Ο σύγχρονος ψαράς σε µια πόλη -ειδικά οι νεότερης ηλικίας- έχοντας λίγο χρόνο στη διάθεσή του εξαιτίας των ξέφρενων ρυθµών της ζωής εκεί, θέλει όλο και πιο ευέλικτους τρόπους για να ψαρεύει. Οικονοµικούς, ολοένα λιγότερο κουραστικούς, που να απαιτούν µικρότερη προετοιµασία και την ίδια στιγµή να είναι διασκεδαστικοί.
Το θέµα είναι πως στις πόλεις τα ψάρια σπανίζουν κάθε µέρα και περισσότερο. Για πολύ καιρό την απάντηση την είχε δώσει το finesse ψάρεµα, το οποίο βασίζεται πάνω «στο βρισκούµενο». Οι πληθυσµοί aji (κοκαλιών) και mebaru (είδος µικρού ροφοειδούς), ήταν και εν µέρει είναι αυτοί που άντεξαν περισσότερο το αστικό φορτίο, και που περιοδικά οι µεν, µόνιµα οι δε, αποτελούν το διαθέσιµο αλίευµα.
Οι light και ultralight τεχνικές χτίστηκαν κυριολεκτικά γύρω από τα αυτά τα µικρόψαρα. Μάλιστα τόσο, που ακόµα και στη µακρινή Ελλάδα µιλάµε για καλάµια «aji» και «mebaru», ενώ στην Ιαπωνία ανθεί συνεχώς µια τεράστια βιοµηχανία γύρω από αυτά.
Το αστικό ψάρεµα περιστρέφεται γύρω από αυτές τις τεχνικές µε βάση δύο αλιεύµατα-στόχους, µε ενδιαφέρουσες απολήξεις στην παγκόσµια ψαρευτική αγορά.
ΤΟ FINESSE EN ΠΛΩ
Η επανάσταση προς το ολοένα και λεπτότερο και δυνατότερο, έχει επηρεάσει κάθε τοµέα παράκτιου αλλά και βαρκάτου ψαρέµατος. Η ιστορία αυτής της πορείας έχει παρόµοια χαρακτηριστικά µε το τι συνέβη στο finesse Ιαπωνικό αστικό ψάρεµα που περιγράψαµε παραπάνω.
Η τεχνολογία µάς δίνει τη δυνατότητα να ψαρεύουµε πιο ελαφριά και πιο δυνατά, ενώ την ίδια στιγµή τα ψάρια γίνονται από τη µια πιο πονηρά, εξελισσόµενα δίπλα µας, και από την άλλη, δυστυχώς, γίνονται παγκοσµίως λιγότερα. Οι τεχνικές από βάρκα εξελίσσονται συνεχώς προς αυτόν τον τοµέα.
Πρόσφατα στη χώρα µας προτάθηκε το «Μicro Jigging» από βάρκα, ένα ενδιαφέρον παράδειγµα κίνησης προς τον τοµέα του finesse. Σε αυτήν τη vertical τεχνική, χρησιµοποιούµε πλανάκια από 5-6 έως 15 γραµµάρια, µε πολύ καλά αποτελέσµατα. Νήµατα λεπτών διατοµών (πχ. 0.6-0.8 PE και αντίστοιχα παράµαλλα).
Όπως το έθεσε ο φίλος Άρης Τσούρος, ένας από τους εισηγητές της τεχνικής, «το ψάρεµα µε τόσο λεπτά εργαλεία έχει δύο πολύ συγκεκριµένα χαρακτηριστικά, είναι απολαυστικό και αποδοτικό. Ο ψαράς πάντα θα πάρει χτυπήµατα και θα διασκεδάσει, ενώ όντας διακριτικό, δεν λείπουν από αυτό εκλεκτά ψάρια, σχεδόν σε κάθε εξόρµηση».
Το ψάρεµα από κανό και τεχνικές όπως η υπερελαφριά συρτή, θα συµπαρασυρθούν και αυτά ολοένα και περισσότερο προς τα λεπτά, διακριτικά εργαλεία. Το ίδιο και κάθε τι άλλο, από τα καλάµια έως τα στριφτάρια: Μικρότερα, αλλά δυνατότερα!
Τα έξυπνα ψάρια των ελληνικών ακτογραµµών, που έχουν µάθει περίφηµα να διαβάζουν τα βαρύτερα εργαλεία, ήδη ξεγελιούνται ευκολότερα από τη διακριτική παρουσία σε κάθε επίπεδο. Από την ηλεκτρική άγκυρα που µας κάνει πιο αθόρυβους, έως το παράµαλλο που από 0.40 έχει πέσει στα 0.20mm, διατηρώντας µεγάλη αντοχή, φυσικότητα πλεύσης, καλύτερη
αορατότητα κτλ.
ΤΟ LRF ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Το LRF στη χώρα µας, ήρθε αργά, διστακτικά και ακολούθησε µια πορεία ωρίµανσης, µέχρι τη σηµερινή µέρα όπου αποτελεί ένα µεγάλο κοµµάτι της εµπορικής πίτας.
Η πρόβλεψη που µπορούµε να κάνουµε, είναι πως οι finesse τεχνικές όπως το ULRF, LRF, HRF, τα ελαφριά, δηλαδή, παρακλάδια του spinning, θα αναπτύσσονται κι άλλο τα επόµενα χρόνια. Οι λόγοι δεν διαφέρουν από αυτούς του παγκόσµιου σκηνικού: Λιγότερος χρόνος, µεγαλύτερη ανάγκη για ξεκούραστο, γρήγορο, διασκεδαστικό και αποδοτικό ψάρεµα!
ΚΑΛΥΤΕΡΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ, ΛΙΓΟΤΕΡΑ ΨΑΡΙΑ
Με το LRF πλέον ξεγελάµε εκλεκτά ψάρια που θα φαίνονταν εντελώς απίθανα µε τεχνητά δολώµατα λίγα µόλις χρόνια πριν… Λογικό, καθώς οι λεπτές διατοµές εκτοξεύουν το ρεαλισµό στη στρατηγική µας και πλησιάζουν πολύ το πραγµατικό περιβάλλον των ψαριών-στόχων.
ΨΑΡΕΥΤΙΚΗ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ
Αυτό που θα πρέπει σαν ψαρευτική κοινότητα να προσέξουµε –και αναφέροµαι από τον απλό ψαρά, µέχρι τον αρθρογράφο, τον Youtuber και τον έµπορο χονδρικής και λιανικής-, είναι να φροντίσουµε περισσότερο από ποτέ να καλλιεργήσουµε ψαρευτική συνείδηση συλλογικά.
Αυτή η ξέφρενη πορεία προς το λεπτότερο και δυνατότερο, είναι χαρακτηριστικό της εποχής µας και όχι µόνο του ψαρέµατος. Μας οδηγεί, όµως, σε ολέθριους δρόµους. Ο άνθρωπος, στην προσπάθειά του να αποκτήσει το περισσότερο, έχει διαλύσει τον πλανήτη και τα οικοσυστήµατα, προκειµένου να είναι αποδοτικός στους δικούς τους σκοπούς, αµελώντας και παραβιάζοντας τη ροή της Φύσης. Έτσι, µπροστά στο πρόσκαιρο όφελος, ξεχνά ότι η απορρύθµιση της Φύσης είναι καταστροφική και για εκείνον.
Η συνείδηση που πρέπει να καλλιεργήσουµε συλλογικά, αφορά στην ίδια τη φιλοσοφία του ψαρέµατος. Ένα ψάρεµα που σκοπό έχει την επαφή µε τη Φύση, µε τον Κύκλο της Ζωής και τη θέση µας µέσα σε αυτά όχι ως άρπαγας, αλλά ως µέρος ενός συνόλου. Ένα ψάρεµα η επιτυχία του οποίου θα σταµατήσει να ορίζεται µε το µήκος και τα κιλά, αλλά θα µετριέται µε την ψαροσύνη σε αρµονία µε τη θάλασσα και τα πλάσµατά της.
Από αυτήν την άποψη, το C&R θα πρέπει να ενθαρρύνεται. Είναι ανάγκη ο νέος ψαράς πρώτα να διδάσκεται τι πρέπει να ψαρέψει, πότε, τι µπορεί νόµιµα να κρατήσει, τι συµβουλεύει η επιστηµονική κοινότητα, τι σηµαίνει «αειφόρο ψάρεµα», και µετά να µάθει τις τεχνικές και τα εργαλεία.
Παράλληλα, ο ψαράς πρέπει να είναι και ακτιβιστής, που θα απαιτεί πρώτα από τον εαυτό του να τηρεί τα σωστά και έπειτα να πιέζει όσο µπορεί για να σταµατήσουν τα µεγάλα αίσχη που κατά κύριο λόγο διαλύουν τη θάλασσά µας: Η µόλυνση, η υπεραλίευση των επαγγελµατιών και της βιοµηχανικής αλιείας.
Φαίνεται, λοιπόν, ότι το να πηγαίνουµε για ψάρεµα στη σύγχρονη εποχή δεν είναι τόσο απλό, ούτε τόσο αθώο, ακόµα και αν θέλουµε να γυρίσουµε την πλάτη σε όλα αυτά τα προβλήµατα. Πρέπει να γίνουµε ψαράδες µε συνείδηση και εµπλοκή ως τη λύση των προβληµάτων. Μόνο έτσι θα έχουµε µέλλον. Μόνο έτσι δεν θα φτάσουµε στο τέλος να κοιτάµε όµορφους, δυνατούς και λεπτούς εξοπλισµούς, άχρηστους µπροστά σε µια άδεια θάλασσα!
Πηγές: Για τα παραδοσιακά καλάµια και το παραδοσιακό finesse ψάρεµα στην Ιαπωνία, σας προτείνω να διαβάσετε το περίφηµο άρθρο της Yukari Iwatani Kane
https://craftsmanship.net/japans-gorgeous-precarious-fishing-poles/-