Το ψάρεμα των κυνηγόψαρων: Κυνηγοί, Ντάσκες και Παλαμίδες
Όσο προχωρά η εποχή και βαδίζουµε σταθερά προς το χειµώνα, οι επιλογές µας ως παράκτιοι ψαράδες θα αρχίσουν να ελαττώνονται. Οι περισσότεροι θα επικεντρωθούμε στο ψάρεµα του λαβρακιού και των καλαµαριών. Όµως, όσο τα βουνά δεν έχουν φορτωθεί µε χιόνια και οι συνεχόµενοι κρύοι µήνες είναι ακόµα µπροστά µας, έχουµε ελπίδες να αναµετρηθούµε µε κάποιο µεγάλο κυνηγό, ντάσκες και παλαµίδες.
Σε αυτά τα τρία είδη ψαριών θα επικεντρωθούµε και ότι θα αναφερθεί είναι προσωπικές εµπειρίες των τελευταίων ετών. Επιπλέον, ισχύει η διαπίστωση ότι ντάσκες-παλαµίδες µπορούν να ψαρευτούν και στην καρδιά του χειµώνα σε κάποια µέρη της χώρας µας, ενώ σίγουρα θα µας απασχολήσουν και την Άνοιξη.
Οι κυνηγοί είναι πιο εποχιακοί και συνεπείς στα περάσµατά τους, που φτάνουν ως τα πρώτα δυνατά κρύα. Θα σχολιαστούν τα µέρη που µπορούµε να τα ψαρέψουµε και οι πιο αποδοτικές τεχνικές αλίευσής τους.
Τα µέρη που θα τα αναζητήσουµε
Είναι γεγονός ότι τα συγκεκριµένα ψάρια βρίσκονται στο πάνω µέρος της τροφικής αλυσίδας των θαλασσών µας. Κυνηγούν αδιάκοπα, διανύουν άφθονα ναυτικά µίλια καθηµερινά, και είναι λίγο αφελές να µιλάει κανείς για «στέκια» τέτοιων ψαριών, αφού στην περίπτωση αυτή ο συγκεκριµένος όρος πραγµατικά δεν υφίσταται. Η σωστή έκφραση είναι µία: ΠΕΡΑΣΜΑΤΑ. Προφανέστατα θα τα αναζητήσουµε εκεί που υπάρχει αφθονία τροφής. Έχουµε, λοιπόν, κάποιους κοινούς τόπους µε χαρακτηριστικά που γίνονται πόλος έλξης.
Ποιοι είναι αυτοί;
α) Λιµάνια µικρά και µεγάλα: Είναι µια πολύ καλή επιλογή, εφόσον αποτελούν καταφύγιο για κοπάδια από µικρόψαρα, όπως σαρδέλα, γαύρο, αθερίνα, γόπες και ότι άλλο µπορεί να ικανοποιήσει την ατελείωτη πείνα των κυνηγών. Στα θετικά τους, η ευκολία πρόσβασης, στα αρνητικά τους, η πολυκοσµία, που βάζει σοβαρούς περιορισµούς στην τεχνική που θα ασκήσουµε και συχνά θα δοκιµάσει τα νεύρα µας, φτάνοντάς τα στα όριά τους.
β) Περιοχές όπου υπάρχουν ή συγκρούονται θαλάσσια ρεύµατα: Είναι κοινό µυστικό ότι τα ρεύµατα ζωντανεύουν το βυθό, µεταφέροντας τροφή. Αυτοί οι τόποι µπορεί να είναι παραλίες µε αρκετό βάθος ή µικροί και προσβάσιµοι κάβοι µε βάθος που φτάνει τα 10-15 ή το πολύ 20 µέτρα σε απόσταση βολής. Ο διαχωρισµός του βάθους γίνεται όχι γιατί δεν έρχονται τα ψάρια που αποτελούν το αντικείµενο της συζήτησής µας από πιο βαθιά νερά, αλλά γιατί για να ψαρευτούν σωστά βάθη άνω των 15 µέτρων, χρειάζεται ειδικός εξοπλισµός, που δείχνει άµεσα την κατηγορία του light shore jigging. Η φυσική οµορφιά αυτών των τόπων, τους καθιστά µοναδικό αγχολυτικό προορισµό. Αν πρόκειται να βρει κάποιος ψεγάδι σε αυτά τα µέρη, είναι ότι τα ψάρια που στοχεύει πιθανό να µην περάσουν καθόλου από εκεί τις µέρες που επίλεξε να πάει για ψάρεµα. Πρόκειται, δηλαδή, για τον ορισµό της λέξης «πέρασµα». Οπότε, παίζουµε µε τις πιθανότητες, την εποχή και συµβουλευόµαστε τα φεγγάρια (Solunar)!
γ) Τόποι κοντά σε εκβολές ποταµών: Αυτοί αφορούν περισσότερο στους κυνηγούς που συχνάζουν σε τέτοια µέρη και αγαπούν αυτού του είδους τα νερά. Πάλι οι ποταµοί δηµιουργούν υποθαλάσσια σύγκρουση ρευµάτων, µεταφέρουν θρεπτικές ουσίες, ενώ τα µέρη που εκβάλλουν φιλοξενούν άφθονη ζωή, όπως κεφαλόπουλα, αθερίνες, άφθονα καρκινοειδή και γενικά µεγάλες ποσότητες µικρόψαρων, όλες τις εποχές του χρόνου.
Υπερδραστήριο είδος
∆εδοµένου ότι το είδος των ψαριών που ψάχνουµε είναι υπερκινητικό και ταξιδιάρικο, ενδεχοµένως να χρειαστεί να είµαστε και εµείς κινητικοί, ανάλογα την τεχνική που θα ασκήσουµε. Είναι πιθανό να αλλάξουµε και πάνω από δύο τόπους στη διάρκεια του ψαρέµατος και να διανύσουµε µε τα πόδια ή το αυτοκίνητο µεγάλες αποστάσεις. Η οπτική επαφή µε κοπάδια γόνου που µετακινείται ή στριµώχνεται στην ακροθαλασσιά για να γλυτώσει από ένα διώκτη που δεν βλέπουµε, είναι ένα καλό σηµάδι.
Οι ντάσκες και οι παλαµίδες µπορεί να κυνηγούν «κάτω από τη µύτη µας» και να µην έχουµε καταλάβει τίποτα, ενώ οι κυνηγοί κάνουν έντονη την παρουσία τους, αφού συνήθως κινούνται κοντά στην επιφάνεια και σπέρνουν τον πανικό στο πέρασµά τους. Η ύπαρξη γλάρων που βουτούν στο νερό, είναι µια καλή ένδειξη ότι από κάτω τους κάποιο κοπάδι µικρόψαρων έχει στριµωχτεί από τους θαλάσσιους θηρευτές του.
Τα πουλιά µάς δείχνουν µε αυτόν τον τρόπο πού πρέπει να ρίξουµε ή τουλάχιστον να πλησιάσουµε τις βολές µας. Το ίδιο κάνουν και τα ρεύµατα, των οποίων η παρουσία υποδηλώνεται µε πλατιές, φιδίσιες λουρίδες στην επιφάνεια της θάλασσας. Τα ρεύµατα αυτά µπορεί να είναι επιφανειακά, αλλά τουλάχιστον τα βλέπουµε.
Γιατί βαθύτερα υπάρχουν και µη εµφανή ρεύµατα, που θα τα αντιληφθούµε από τη συµπεριφορά των πλάνων µας, τις αντιστάσεις που συναντούν στη βύθιση και την ανάκτησή τους και την πορεία που χαράζει η πετονιά µας (ή το νήµα µας). Γενικά, οι τρόποι µε τους οποίους µπορούµε να τα ψαρέψουµε, είναι οι διάφορες παραλλαγές του spinning και του casting.
Spinning µε παραλλαγές και Τακτική
Από παραλία ή κάβους χρειαζόµαστε ουσιαστικά δύο σετ εξοπλισµού: Ένα medium spinning και ένα heavy spinning ή light shore jigging. Μιλάµε, δηλαδή, για καλάµια µε µήκος 2,70 ως και 3,30 µέτρων. Το µεγάλο µήκος είναι απαραίτητο για αξιοπρεπή απόσταση βολής, ειδικά στην περίπτωση του ψαρέµατος από παραλία, όπου αναζητούµε τα βαθιά σηµεία.
Το casting weight ορίζεται στο εύρος των 7-28gr για το πρώτο σετ και 14-42 (ή 56gr) για το δεύτερο. Στη δεύτερη περίπτωση, θα µπορούσε να χρησιµοποιηθεί καλάµι light shore jigging µε µέγιστο c.w. περίπου 45-50gr.
Οι µηχανισµοί προτείνονται 2500-3000 και 4000 αντίστοιχα, γεµισµένοι µε νήµατα PE 1 και PE 1,5. Τα παράµαλλα, οπωσδήποτε fluorocarbon, µπορούν να ξεκινούν από 0.26mm και να φτάνουν τα 0.45mm σε ακραίες περιπτώσεις, ενώ το µήκος τους θα είναι 1,5 ως 2 µέτρα.
Το κάθε σετ έχει τη δική του χρησιµότητα και ψαρεύουµε µε όποιο κρίνουµε κατάλληλο, ανάλογα το µέγεθος των ψαριών που αναζητούµε, την απόσταση που πρέπει να φτάσουµε, το βάρος των τεχνητών που θα χρησιµοποιήσουµε, και φυσικά, το δόλωµα που πρέπει να µιµηθούµε.
Αν ψαρεύουµε από βράχους, ένα δυνατό σετ hrf πολλές φορές θα µας ξεκουράσει και θα µας δώσει ψάρια έκπληξη, λόγω της πιο ντελικάτης παρουσίας του.
Για το σκοπό µας είναι απαραίτητα πλανάκια από 12 γραµµάρια και πάνω, φτάνοντας οριακά µέχρι και τα 40 γραµµάρια. Συνήθως, προτιµούµε µεσόβαρους πλάνους µε αργή βύθιση, αλλά όχι πάντα, γιατί λόγω του τρόπου που κυνηγούν τα µικρά τονοειδή που ψάχνουµε, έχει αποδειχτεί ότι η ταχύτητα βύθισης και ψαξίµατος µπορεί να κάνει τη διαφορά.
Προσωπική µου επιλογή αποτελούν οι πλάνοι που είναι κατασκευασµένοι από βολφράµιο ή αλλιώς τουνγκστένιο (tg). Πετούν µακριά, βυθίζονται γρήγορα, ψάχνουν την περιοχή άµεσα και µας κάνουν συχνά ευτυχισµένους.
Αποχρώσεις του µπλε, του ροζ, χρυσαφιές-ασηµί και συνδυασµοί αυτών, είναι οι πιο κατάλληλοι, αλλά οι δοκιµές µε άλλα χρώµατα ποτέ δεν ζηµίωσαν. Minnows, επιφανείας και βυθιζόµενα pencils µε µήκος 10-15cm στα ίδια χρώµατα, είναι οι επόµενες επιλογές, αλλά δουλεύουν όµορφα και τα διάφανα ή τα άσπρα.
Το spinning είναι ατελείωτο και κάθε µέρα διαφορετική, πώς να εγκλωβίσουµε τις επιλογές µας;
Εάν έχουµε οπτική επαφή µε τα µικρόψαρα που δέχονται επίθεση, οι βολές µας πρέπει να είναι πάντα περιµετρικά του κοπαδιού και όχι στη µέση του. Τα τονοειδή χτυπούν κάθε φορά την τροφή τους διασπώντας το κοπάδι και τρώνε τα άτοµα που ξεφεύγουν από αυτό. Οι κυνηγοί, επίσης, χαράζουν πολύ συχνά πορεία σύριζα στο ντόκο του λιµανιού ή λίγο πιο ανοιχτά από αυτόν. Θα κάνουν ένα-δύο περάσµατα και αυτό είναι όλο. ∆ηλαδή, σπάνια θα έχουµε πάνω από δύο ευκαιρίες να τους πιάσουµε, οπότε η οπτική επαφή και η εγρήγορση είναι το παν. Ειδικά τώρα που τα νερά είναι σχετικά κρύα, αν τους βρούµε, θα είναι σε οµάδες 3-4 ατόµων και πολύ πιθανό το µέγεθός τους να ξεπερνά τα τρία κιλά. Π
ροσπαθούµε να ρίχνουµε µπροστά από την πορεία τους. Χτυπούν σχεδόν σε οποιοδήποτε δόλωµα, αλλά ένα βυθιζόµενο pencil που βυθίζεται µε τρέµουλο µπροστά τους ή ένα επιφανείας που φεύγει γρήγορα από το οπτικό τους πεδίο, δύσκολα θα αποφύγει την επίθεση.
Με Casting και Ψαροδόλια
Ένας άλλος τρόπος, εξίσου αποδοτικός ή και αποδοτικότερος, είναι αυτός του casting µε ψαροδόλια και πολυάγκιστρα. Η συνταγή είναι απολύτως επιτυχηµένη και δοκιµασµένη.
Χρησιµοποιούµε ότι καλάµι casting διαθέτουµε, µε επαρκή δύναµη και ένα µηχανισµό 5000-6500, γεµισµένο µε πετονιά 0,31 ως και 0,35mm. Ένα συρόµενο buldo θα σταµατήσει µε stop πάνω στη µάνα, ώστε η αρµατωσιά µας να ψαρεύει σε βάθος µίας οργιάς περίπου.
Το πολυάγκιστρο που θα κρεµάσουµε στην παραµάνα µας µπορεί να είναι φτιαγµένο από πετονιά (ή και νήµα, αν θέλουµε) διαµέτρου 0,40mm ή και λίγο παραπάνω, γιατί οι κόµποι του νάιλον στα αγκίστρια ταλαιπωρούνται εύκολα και µπορεί να σπάσουν στη διάρκεια µιας ψαρευτικής µάχης µε ένα µεγάλο ψάρι.
Το δόλωµα δεν είναι άλλο από την αγαπηµένη και µυρωδάτη µας σαρδέλα! Κάνουµε τη βολή ανοιχτά από το σηµείο που ψαρεύουµε και περιµένουµε.
Σε αυτήν την περίπτωση, δεν βρίσκουµε εµείς τα ψάρια, αλλά αυτά εµάς. Είναι αξιοσηµείωτο ότι το ψάρεµα αυτό µαλαγρώνει την περιοχή και µπορεί να καλέσει τα αλιεύµατα που αναζητούµε στην ψαρεύτρα µας. Οπότε, δεν αποκλείεται η τεχνική αυτή να χρησιµοποιηθεί ως κράχτης για να µαζέψει τα ψάρια που ίσως τελικά συλλάβουµε µε spinning! Εδώ υπάρχει το ενδεχόµενο να ασκήσουµε παράλληλα δύο τεχνικές, µε την προϋπόθεση ότι έχουµε αρκετό χώρο και ψαρεύουµε τη σαρδέλα µε ένα καλάµι.
∆εν µπορώ να ξεχάσω έναν κυνηγό επικών διαστάσεων που χάθηκε επειδή έδωσα την απόχη σε διπλανό ψαρά! Τρεις φορές το ψάρι µπήκε στην απόχη, τρεις φορές βγήκε. Την τέταρτη κρεµάστηκε από το πολυάγκιστρο έξω από αυτή και ο ήχος από το «πλαφ» που έκανε πέφτοντας ελεύθερο στο νερό, ακόµα στοιχειώνει την ανάµνησή του.
Παρεµπιπτόντως, τρεις µέρες έκανα να συνέλθω από την εµπειρία, όµως η αλήθεια είναι ότι ο µεγάλος κυνηγός θέλει γάντζο! Τι να πρωτοθυµηθώ, τα φρένα που τσίριζαν σαν τρελά, ή το πρώτο σάλτο που µπορεί το ψάρι να έφτασε ακόµα και δύο µέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας; Εµπειρίες και µαθήµατα, µεγάλη δασκάλα η θάλασσα!
Ο Κυνηγός της Επιµονής
Ήταν Οκτώβρης και ο καιρός αρκετά άστατος. Το µετεωρολογικό δελτίο άλλα είχε προβλέψει και άλλα… λούστηκα. Κυριολεκτικά όµως, αφού ο ελαφρύς νότιος άνεµος της πρόγνωσης µετατράπηκε σε Μαΐστρο συνοδευόµενο από µπουρίνι. Εβδοµήντα χιλιόµετρα διαδροµής πήγαν χαµένα, επέστρεψα σπίτι για φαγητό χωρίς καν να έχω ψαρέψει.
Μετά φάνηκε να υπάρχει µια εξοµάλυνση, και αφού ήταν Σάββατο, ευχαρίστως συµφώνησα να βρω τον Τάκη και την Ιωάννα, ζευγάρι στη ζωή και το ψάρεµα, σε ένα λιµάνι που απείχε 130 χιλιόµετρα πήγαινε έλα από το σηµείο που ήµουν. Κι άλλο ταξίδι; Τι να κάνουµε, η επιµονή, η δίψα και η λαχτάρα του ψαρά, µπαίνουν πολλές φορές πάνω από τα έξοδα.
Τα ζητούµενα ήταν ντάσκες, παλαµίδες και κυνηγοί, ότι υπήρχε εκείνη την ηµέρα. Φτάνοντας στο λιµάνι, χαιρέτησα τους φίλους και επεξεργάστηκα το µέρος τριγύρω. Ο γόνος σουλατσάριζε δίπλα στο ντόκο ενοχληµένος. Μετά από µερικές βολές ανοιχτά, προσαρµόστηκα µε το πιο ελαφρύ σετ στην εικόνα που έβλεπα. Έριξα παράλληλα στο τσιµέντο ένα πλανάκι 12 γραµµαρίων σχετικά βραδείας βύθισης και µε αργά τινάγµατα προσπάθησα να δελεάσω ότι υπήρχε κάτω από τα µικρόψαρα.
Σε λίγο, µια µικρή ντάσκα ήρθε πιασµένη από την κοιλιά για να µε κάνει να χαµογελάσω. Όµως ο καιρός χειροτέρεψε, οι ψαράδες αυξήθηκαν και οι παράλληλες βολές στο ντόκο δεν µπορούσαν να γίνουν. Οι κυνηγοί έκαναν ένα αιφνιδιαστικό πέρασµα, δεν πρόλαβα να αντιδράσω. Ένας ψαράς κατάφερε να συλλάβει ένα ψάρι καλού µεγέθους.
Μετά από µια ώρα άκαρπων προσπαθειών, µετακινήθηκα περίπου 100 µέτρα πιο αριστερά. Τα ψάρια ίσως να έκαναν την εµφάνισή τους µία φορά ακόµα, ακολουθώντας µια µονότονη πορεία παράλληλα στην ακτογραµµή.
Αρκετά αργότερα, είδα την Ιωάννα να µας κάνει νόηµα από µακριά, σηµάδι πως οι κυνηγοί έρχονταν πάλι. Είχα περασµένο στην παραµάνα µου ένα µεγάλο επιφανείας και το έριξα στην πορεία τους, αλλά το προσπέρασαν γρήγορα. Η επιλογή ήταν άστοχη. Έτσι, ελπίζοντας ότι µπορεί να γυρίσουν πίσω ή να ανοιχτούν λίγο, γύρισα και άλλαξα το τεχνητό µε ένα βυθιζόµενο pencil, µικρότερου µεγέθους, στα χρώµατα του κεφαλόπουλου.
Όντως, ένα κοπάδι ζαργάνες πήδηξε τροµαγµένο γύρω στα 20 µέτρα µέσα και για εκεί έφυγε η βολή µου. Άφησα το τεχνητό να βυθιστεί λίγο και έσφιξα τα χείλια µε αγωνία. Έδωσα ένα ελαφρύ χτύπηµα µε το βαρύ σετ πια στα χέρια και στο σταµάτηµα ο κυνηγός έδωσε την πιο υπέροχη κουτουλιά που µπορούσε να δώσει στο τεχνητό!
Ακολούθησε µια πανέµορφη µάχη µε σάλτα και δύναµη, φέρνοντας αργά το ψάρι έξω για να δώσω την ευκαιρία να πιάσει κάποιος άλλος ψαράς ένα ακόµα µέλος του κοπαδιού, αλλά δεν έτυχε.
Ο Τάκης µε βοήθησε µε την απόχη και το τέλος ήταν ευχάριστο! Ένα πανέµορφο ψάρι ήταν γεγονός! Περιχαρής, πήγα να φέρω τη φωτογραφική µηχανή από το αυτοκίνητο και αυτό κόστισε λίγο στα χρώµατα του ψαριού που «έσβησαν». Τι να κάνουµε; ∆εν µπορούµε να τα έχουµε όλα. Όπως πάντα, ο Τάκης έδωσε καλλιτεχνική βοήθεια στη φωτογράφιση και κάπου εκεί το ψάρεµα τελείωσε!
Σας εύχοµαι καλά Χριστούγεννα, µε υγεία πάνω απ’ όλα, στις δύσκολες εποχές που περνάµε. Να είστε καλά, µε άφθονα ψαρέµατα!
