Βυθόμετρο και Συντήρηση
«Έχουµε ετοιµάσει τα πράγµατά µας από νωρίς. Η λαχτάρα για τη γαλανή διαγράφεται στο πρόσωπό µας. Κατεβαίνουµε στο λιµάνι, ξεφορτώνουµε το αυτοκίνητο, λύνουµε τα σχοινιά. Ανάβουµε το βυθόµετρο και µε λύπη µας διαπιστώνουµε ότι η συσκευή δεν έχει καµία ένδειξη.
Το πρόσωπό µας συννεφιάζει και αναζητούµε τις πιθανές αιτίες… Για να µη βρεθούµε λοιπόν σε µια τέτοια κατάσταση, δεν πρέπει επ’ ουδενί να αµελούµε τη συντήρηση του βυθοµέτρου µας.»
«Η καθαριότητα είναι µισή αρχοντιά», λέει ο σοφός λαός. Αλλά και «η συντήρηση του βυθοµέτρου είναι η µισή ψαριά», θα συµπλήρωνα εγώ παραφράζοντας το γνωστό ρητό. Στους καιρούς που διανύουµε το βυθόµετρο έχει γίνει αναπόσπαστο κοµµάτι του ψαρέµατος από το σκάφος. Ενας από τους σημαντικούς παράγοντες που θα κρίνουν µια επιτυχηµένη ψαρευτική εξόρµηση.
Ένα σπρέι επαφών χωρίς λάδι (contact cleaner), θα μας έσωζε από δυσλειτουργία των βυσμάτων λόγω ακαθαρσιών. Η κακή συντήρηση (ένθετη φωτό) θα διαβρώσει τις ακίδες των επαφών. Η τοποθέτηση ενός διακόπτη στην παροχή τροφοδοσίας της συσκευής θα μας γλίτωνε από πολλά προβλήματα.
Το βυθόµετρό είναι µια ηλεκτρονική συσκευή η οποία δε δουλεύει σε προστατευµένες συνθήκες, πχ. σε µία κουζίνα. Αλλά σε ένα εχθρικό περιβάλλον µε ακραίες πολλές φορές συνθήκες. Δυνατός ήλιος, άνεµοι, υγρασία, χαµηλές θερµοκρασίες και προπάντων το θαλάσσιο περιβάλλον. Ο αέρας πάνω από τη θάλασσα µεταφέρει το αλάτι οπουδήποτε! Άρα αν µια οικιακή συσκευή χρειάζεται συντήρηση µια φορά το χρόνο, το βυθόµετρό µας θα την απαιτήσει πολύ συχνότερα. Η συντήρηση θα συµβάλλει στην αποφυγή δυσάρεστων καταστάσεων που θα µας αγχώσουν και θα µας οδηγήσουν σε µια «χαµένη µέρα».
Στην πλειοψηφία τους τα βυθόµετρα είναι συσκευές που µπορούν να αφαιρεθούν από το σκάφος. Να αποθηκευτούν σε ασφαλές περιβάλλον µέχρι την επόµενη εξόρµηση. Αυτό προϋποθέτει να είναι εφοδιασµένα µε κονέκτορες οι οποίοι καταλήγουν σε βύσµατα. Τα βύσματα µένουν πάνω στο σκάφος. Συνδέουν τη συσκευή µε την τροφοδοσία, τον αισθητήρα, την εξωτερική κεραία ή ακόµα το δίκτυο NMEA κλπ.
Επειδή τα βύσµατα και τα καλώδια είναι αγωγοί όπου εφαρµόζεται τάση ρεύµατος αποτελούν την αχίλλειο πτέρνα κάθε συσκευής βυθοµέτρου. Ως γνωστόν αγωγός του ρεύματος και θαλασσινό περιβάλλον υγρασίας δεν αποτελούν το ιδανικότερο «ζευγάρι». Επίσης, ο φόβος µην οξειδωθούν οι επαφές είναι και το συνεχές άγχος κάθε χειριστή. Η σωστή γνώση όµως και συντήρηση των επαφών θα µας εξασφαλίσει µια οµαλή λειτουργία, δίχως προβλήµατα.
Πολλοί φίλοι θα έχουν παρατηρήσει, ειδικά στα βύσµατα που διοχετεύουν, ρεύµα µια πρασινίλα στις ακίδες των επαφών! Ενα κλασικό παράδειγμα είναι το βύσµα τροφοδοσίας του οργάνου. Αυτό το φαινόµενο παρατηρείται όταν δεν έχουµε φροντίσει να βάλουμε έναν ενδιάμεσο διακόπτη στο κύκλωµα. Το κλείσιμο του διακόπτη εξασφαλίζει ώστε να µην υπάρχει ρεύµα κατά την απουσία του οργάνου. Ειδικά τις βραδινές ώρες, όπου θα αυξηθεί η υγρασία, η απουσία διακόπτη επιτρέπει στο ρεύµα να «περάσει». Αυτό έχει ως αποτέλεσµα τη διάβρωση των ακίδων. Πρόβλημα και φθορά στη τροφοδοσία ρεύματος σημαίνει και πρόβλημα στη συσκευή. Είναι πολύ πιθανό, εάν όχι σίγουρο, ότι μια μέρα δεν θα ανάβει!
Η πρόχειρη λύση που πολλοί –επιπόλαια- υιοθετούν, είναι ένα καπάκι στους κονέκτορες. Όµως πρόκειται για µια µεσοβέζικη λύση, µιας και όταν ο αέρας κρυώσει, θα υγροποιηθεί ακόµα και µέσα στο καπάκι. Η λύση στο πρόβληµα είναι να υπάρχει διακόπτης που θα «κόβει» το ρεύµα όταν το µηχάνηµα δεν είναι συνδεµένο.
Η επάλειψη των κινητών πλαστικών μερών του βυθομέτρου (κλειδώσεις, βίδες στήριξης κτλ.) με βαζελίνη, θα κάνει τη χρήση τους ευκολότερη, χωρίς να τραυματίζει τις επιφάνειες
Επίσης ένα σπρέι επαφών χωρίς λάδι θα µας γλίτωνε από δυσλειτουργία των βυσµάτων λόγω ακαθαρσιών. Το πέρασµα όλων των πλαστικών κινητών µερών της βάσης ή ακόµα και των βυσµάτων µε βαζελίνη, θα αποτελούσε µία επίσης καλή επιλογή. Θα µείωνε τις τριβές µεταξύ τους.
Κουμπιά και οθόνη
Αν εξαιρέσουµε τα όργανα µε τεχνολογία αφής, τα βυθόµετρα στην πλειοψηφία τους έχουν στην µπροστινή µεριά τους µια σειρά κουµπιών, µέσω των οποίων ο χρήστης χειρίζεται το λειτουργικό. Αυτά συνήθως είναι από ελαστικό υλικό, και καθώς τα αγγίζουµε µε χέρια βρεγµένα από θάλασσα, το νερό εισχωρεί στο κενό που δηµιουργείται γύρω από το πιεσµένο κουµπί και µε την πάροδο του χρόνου υπάρχει περίπτωση να κάνει ζηµιά.
• Έτσι µετά από κάθε χρήση περνάµε τα κουµπιά σχολαστικά µε ένα ελαφρώς βρεγµένο πανάκι, για να καθαρίσουµε κάθε υπόλειµµα.
• Εκτός από τα κουµπιά καθαρίζουµε µε ένα στεγνό πανάκι όλη την οθόνη, και αυτό είναι πολύ σηµαντικό µιας και κατά τη διάρκεια του ψαρέµατος γεµίζει µε µικρά στίγµατα και µπορεί να µας δυσκολέψει στην ανάγνωση.
• Γενικά, ένα καλό σκούπισµα όλης της συσκευής και έπειτα ένα πέρασµα µε σπρέι για πλαστικά µέρη µετά από κάθε εξόρµηση, κάνει καλό και συµβάλλει στη µακροζωία των πλαστικών µερών της συσκευής, τα οποία υποφέρουν από τον πολυµερισµό που τους προκαλούν υπέρυθρες ακτίνες του ήλιου.
Αισθητήρας
Το πιο εκτεθειµένο και ταλαιπωρηµένο κοµµάτι του βυθοµέτρου µας, ο αισθητήρας, θα χρειαστεί και αυτό συντήρηση για να συνεχίσει να αποδίδει µε αξιώσεις. Πριν αναλύσουµε τη συντήρηση του µέρους που βρίσκεται µέσα στο νερό, καλό είναι να αναφέρουµε ότι το καλώδιο του αισθητήρα χρειάζεται έλεγχο σε τακτά χρονικά διαστήµατα, για τυχόν φθορές που µπορούν να προκληθούν από αιχµηρά αντικείµενα µε τα οποία έρχεται σε επαφή κατά τη διαδροµή του προς το όργανο.
Επίσης, πολλές φορές στη επαγγελµατική µου σταδιοδροµία έχω συναντήσει καλώδια φαγωµένα από τρωκτικά, είδος εν αφθονία σε πολλά λιµάνια. Η στρειδόνα, η οποία είναι θαλάσσιοι µικροοργανισµοί που βρίσκουν «γόνιµο έδαφος» εγκατάστασης πάνω στο πλαστικό µέρος του αισθητήρα, αποτελεί επίσης µεγάλο βραχνά. Η εµφάνιση στρειδόνας πάνω στον αισθητήρα εµποδίζει τη σωστή µετάδοση του ηχητικού σήµατος, µε επακόλουθο την απώλεια σήµατος σε υψηλές ταχύτητες, αλλά και τη µη εµφάνιση σωστών στόχων, µιας και επηρεάζει κατά πολύ την ευαισθησία της συσκευής.
Η θήκη μεταφοράς που θα αποθηκεύσουμε το βυθόμετρό μας, θα παίξει καθοριστικό ρόλο στην ασφάλεια της συσκευής από τυχόν πέσιμο και θα μειώσει σημαντικά τον κίνδυνο πρόκλησης ζημιάς
Πολλοί φίλοι φοβούνται κάποια πιθανή δυσλειτουργία και δεν περνούν το συγκεκριµένο µέρος µε µοράβια, όπως κάνουν µε όλο το υπόλοιπο µέρος από τα ύφαλα του σκάφους. Και σωστά πράττουν κατ’ εµέ, µιας και πολλά υφαλοχρώµατα περιέχουν ψήγµατα χαλκού, που µπορεί να επηρεάσουν αρνητικά την απόδοση του βυθοµέτρου. Έτσι κατά τη συντήρηση του σκάφους και αφού το έχουµε βγάλει έξω από τη θάλασσα, θα πρέπει να καθαρίσουµε οτιδήποτε έχει κολλήσει πάνω στον αισθητήρα.
Αυτό γίνεται αφού τον αποσυναρµολογήσουµε από τη βάση του (εάν είναι οπίσθιας τοποθέτησης). Με µια µικρή πλαστική σπάτουλα ξύνουµε τα κολληµένα παράσιτα. Έπειτα µε χλιαρό νερό και ένα σφουγγαράκι αφαιρούµε ότι υπολείµµατα έχουν µείνει. Κατόπιν ελέγχουµε το µάτι για τυχόν γρατσουνιές ή τυχόν ρωγµές, που µπορεί να έχουν προκληθεί από κάποιο αντικείµενο στο οποίο προσέκρουσε το σκάφος κατά την πορεία του.
Επίσης ελέγχουµε αν έχει µετακινηθεί από την αρχική τοποθέτηση για τον προαναφερθέντα λόγο. Πριν ξαναρίξουµε το σκάφος στο νερό, το πέρασµα του αισθητήρα µε διαφανή µοράβια σε σπρέι θα καθυστερήσει την επανεγκατάσταση στρειδόνας και το προτείνω ανεπιφύλακτα. Τέλος, η ασφαλής µεταφορά του οργάνου θα προστατέψει το βυθόµετρό µας µέχρι την επόµενη εξόρµηση.
Μια σωστή συντήρηση της συσκευής, θα µας απαλλάξει από πολλές δυσάρεστες εκπλήξεις. ∆υστυχώς οι ώρες που µπορούµε να αφιερώνουµε στη θάλασσα και τον εαυτό µας έχουν µειωθεί δραστικά λόγω υποχρεώσεων, και όταν θα έρθει η πολυπόθητη ώρα του ψαρέµατος πρέπει να δουλέψουν όλα σωστά, για να οδηγηθούµε στα ψάρια και να γυρίσουµε µε «τις µπαταρίες µας» και το καλάθι µας γεµάτα. Καλές θάλασσες σε όλους!
