Λεοντόψαρα, λαγοκέφαλοι και τρομπέτες εισβάλουν και κατακτούν τους ελληνικούς βυθούς
Σε όλο και περισσότερα σημεία της χώρας μας παρατηρείται αύξηση των θαλάσσιων οργανισμών που δεν ανήκουν στο περιβάλλον της μεσογείου και έτσι αποτελούν τεράστιο κίνδυνο για την ισορροπία του.
Πρόκειται για λεσσεψιανούς μετανάστες, ψάρια που σταδιακά πέρασαν από την διώρυγα του Σουέζ και λόγω της αύξησης της θερμοκρασίας της θάλασσας, εξαπλώνονται.
Αφορμή γι’ αυτό το δημοσίευμα είναι η παρατήρηση του Σπύρου Μπαξεβάνη, υποβρύχιου αλιέα που βρέθηκε στη Μάνη για ένα τριήμερο ψάρεμα.
Μεταφέρουμε τι έγραψε στο γκρουπ Στέκι Ψαροτουφεκάδων (Steki S.F.S.):
«Μετά από ένα 3ήμερο ψάρεμα στην Μάνη, θέλω να σας δείξω τι με τρόμαξε. Στον Λακωνικό κόλπο (17 βαθμούς κελσίου θερμοκρασία νερού) λεοντόψαρα παντού, από το 1 μέτρο βάθος, έως τα -27 μ. που πήγαμε να δούμε χαράκια που παλιά είχαν μαύρα. Από 3 εκατοστά έως και 35 – 40 cm. Όσα μπόρεσα τα χτύπησα και τα άφησα στις σμέρνες και τους ροφούς μπας και μάθουν να τα τρώνε. Στην παραλία του Δυρού εκτός από Λεοντόψαρα είχε και νανολαγοκέφαλους. Σας έχω ανεβάσει ένα μικρό βίντεο να δείτε. Και στις 2 πλευρές είχε ψάρια τρομπέτες (είναι σαν ζαργάνες, αλλά αργοκίνητα και πάνε στον βυθό) έχω επίσης βίντεο καθώς και τα βασικά ψάρια ήταν γερμανοί (αγριόσαλπες). Κατά τ’ άλλα οι τόποι ήταν νεκροταφεία. Ελάχιστοι σαργοί, σκάροι και σε μερικά σημεία ούτε καλόγριες. Δεν ξέρω τι έχει συμβεί στις θάλασσές μας, όμως σίγουρα είναι ανησυχητικό και επίσης σίγουρα δεν φταίει ο εκάστοτε ερασιτέχνης…»
Μικροί λαγοκέφαλοι κυκλοφορούν στο βυθό της Μάνης
Τα λεοντόψαρα
Είναι ξενικό είδος από την Ερυθρά Θάλασσα και το τελευταίο διάστημα παρατηρείται έξαρση στην Ανατολική Μεσόγειο. Εντοπίστηκε για πρώτη φορά στη Ρόδο το 2015. Είναι δηλητηριώδες ψάρι, με μεγάλες, μακρόστενες άκανθες στη ράχη του και μπορεί να το δουν ακόμη και οι λουόμενοι με μια μάσκα σε βάθος μόλις 3-4 μέτρων. Καταναλώνεται ωστόσο, και μάλιστα είναι πολύ νόστιμο. Όσο για την τοξίνη που έχει, όταν το ψάρι ψηθεί, αυτή εξουδετερώνεται» επισημαίνει θαλάσσια βιολόγος σε ρεπορτάζ της εφημερίδας ΝΕΑ.
Τα λαγόψαρα ή λαγοκέφαλα
Το 2004 ήταν η χρονιά που εντοπίστηκε για πρώτη φορά στα Δωδεκάνησα το τοξικό λαγόψαρο (Lagocephalus sceleratus). Οι επιστήμονες από την αρχή ενημέρωναν αλιείς και καταναλωτές για το επικίνδυνο αυτό ψάρι, το οποίο δεν πρέπει να καταναλώνεται, γιατί ακόμη και με το μαγείρεμα το δηλητήριο που έχει παραμένει. Πλέον, το λαγόψαρο έχει εξαπλωθεί τόσο, που πληθυσμοί του εντοπίζονται ακόμη από την βόρεια Ελλάδα ως και στην Ισπανία. Σήμερα στη χώρα μας δεν υπάρχει μόνο ένα είδος λαγοκέφαλου.
Οι τρομπέτες
Η Τρομπέτα (Fistularia commersonii) είναι ένας καταστροφικός εισβολέας στη Μεσόγειο. Ονομάζεται τρομπέτα από το σχήμα που έχει το στόμα της, αλλά και από τον παράξενο ήχο που βγάζει όταν καμακωθεί. Ανάλογα με την περιοχή το αποκαλούν και με άλλα ονόματα όπως ολυμπιονίκης, κορνέτα, φλογέρα, φιστουλάρια, φυσαρμόνικα, πελασγούνι, πουρού, σακοράφα.
Είναι ένα είδος που ζει αποκλειστικά με τα αυγά των άλλων ψαριών (τα οποία καταναλώνει σε ποσότητες. Στην Κύπρο υπάρχει αφθονία σε αυτά τα ψάρια. Επίσης συχνά το συναντά κανείς στη Ρόδο, Δωδεκάνησα και στην Κρήτη. Στα υπόλοιπα μέρη της Ελλάδος έχουν ξεκινήσει την εμφάνισή τους. Το ψάρι είναι βρώσιμο και μάλιστα γευστικότατο τηγανητό.
Μάχη επιβίωσης για τα αυτόχθονα
Η συμβίωση των λεσεψιανών μεταναστών με τους γηγενείς θαλάσσιους οργανισμούς μόνο αρμονική δεν μπορεί να χαρακτηριστεί. «Τα ξενικά είδη είναι γεγονός πως απειλούν και επηρεάζουν οικολογικά γιατί έχουν εισέλθει στις αυτόχθονες θαλάσσιες βιοκοινότητες. Καταλαμβάνουν θέση σε χώρους που ήταν διαθέσιμοι για τα αυτόχθονα είδη. Ανταγωνίζονται ακόμη και για την τροφή, διώχνοντας τα παρόμοια γηγενή είδη και αναγκάζοντάς τα να πάνε σε μεγαλύτερα βάθη. Η αλήθεια είναι πως δημιουργούν αλλαγές στην οργάνωση των κοινωνιών που έχουν δημιουργήσει τα είδη που είχαμε. Η αύξηση της θερμοκρασίας αλλά και η υπεραλίευση στη Μεσόγειο είναι παράγοντες που ευνοούν όχι μόνο την είσοδο των λεσεψιανών ειδών στα νερά της αλλά και την παραμονή και εξάπλωσή τους. Παράλληλα, με την εκβάθυνση του καναλιού του Σουέζ, προκειμένου να περνούν μεγαλύτερα πλοία με εμπορεύματα, περνά όμως και περισσότερο νερό, και άρα περισσότερα ξενικά είδη.
