Σύγκρουση ΥΠΑΑΤ - αλιέων με φόντο τις βιντζότρατες
Αποφασισμένοι να κινηθούν νομικά δηλώνουν οι αλιείς που έχουν βιντζότρατες, αν το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης αποφασίσει την απαγόρευση του συγκεκριμένου αλιευτικού εργαλείου. Τον Μάρτιο εκπνέει η τριετής παράταση για να συνεχίσει την αλιεία που είχε λάβει το συγκεκριμένο εργαλείο μετά την κατάθεση διαχειριστικού σχεδίου από την πλευρά της Ελλάδας το 2016 στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Κατά συνέπεια, η Ελλάδα θα πρέπει να αποφασίσει αν θα ζητήσει νέα παράταση από την Ευρωπαϊκή Ένωση ή θα προχωρήσει στην κατάργηση του εργαλείου που έχει ενοχοποιηθεί για καταστροφή των λειβαδιών της Ποσειδωνίας (των υποθαλάσσιων βοσκότοπων), αλλά και αλίευση ειδών που δεν επιτρέπεται να αλιεύουν. Αξίζει, πάντως, να σημειωθεί ότι για τις μηχανότρατες και τα γρι-γρι το 2007 εκπονήθηκαν τα διαχειριστικά σχέδια που ζητούσε η ΕΕ (κανονισμός Μεσογείου 1967/2006), όχι όμως και για τη βιντζότρατα.
Κλίνει προς την απαγόρευση το υπουργείο
Οι δηλώσεις του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Μάκη Βορίδη, λίγο πριν αποχωρήσει από το υπουργείο, σύμφωνα με τις οποίες πρέπει να δοθεί μια οριστική λύση στο συγκεκριμένο θέμα, καθώς η αλιεία της βιντζότρατας συνεχίζεται διαρκώς με παρατάσεις, θορύβησε την Πανελλήνια Ένωση Βιντζότρατας.
Ο πρόεδρος της Ένωσης, Γιώργος Φατούρος, μιλώντας στην «ΥΧ», τονίζει ότι για να συνεχιστεί η αλιεία του συγκεκριμένου εργαλείου πρέπει να κατατεθεί διαχειριστικό σχέδιο στην Ευρωπαϊκή Ένωση έως τον Φεβρουάριο. Ωστόσο, όπως συμπληρώνει, δεν φαίνεται από το υπουργείο να υπάρχει τέτοια πρόθεση. «Αν μας σταματήσει ο υπουργός, είμαστε προετοιμασμένοι να κινηθούμε νομικά», δήλωσε.
Οι βιντζότρατες πλέον είναι συνολικά 150 καΐκια που ψαρεύουν ενεργά και υπολογίζεται ότι εργάζονται περίπου 1.000 άνθρωποι, οι οποίοι εφόσον απαγορευτεί το ψάρεμα θα μείνουν χωρίς εισόδημα. «Το μόνο εργαλείο που πιάνει μαρίδα νόμιμα είναι η βιντζότρατα. Πώς θα το καταργήσουμε, λοιπόν; Για να αφήσουμε να αλιεύεται παράνομα η μαρίδα τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβρη», προσθέτει ο πρόεδρος της Ένωσης. Επισημαίνει, επίσης, ότι οι βιντζότρατες, παρά τα όσα τους καταμαρτυρούν, δεν ψαρεύουν σε μέρη που υπάρχουν Ποσειδωνίες.
Εκπρόσωποι του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, αποφεύγοντας να τοποθετηθούν συγκεκριμένα σε συναντήσεις με τους αλιείς, τονίζουν ότι η τελική απόφαση θα βασιστεί στα επιστημονικά δεδομένα για τα ιχθυαποθέματα. Την ίδια στιγμή, όμως, δεν υπάρχουν αρκετά αξιόπιστα δεδομένα, αφού για χρόνια δεν πραγματοποιούνταν οι απαραίτητες μελέτες, με αποτέλεσμα η Ελλάδα να κινδυνέψει να πληρώσει πρόστιμο στην ΕΕ το 2015.
Στη θεωρία μόνο τα μεγέθη των ιχθυαποθεμάτων
Έτσι, ενώ το ΕΛΚΕΘΕ (Ελληνικό Κέντρο Θαλάσσιων Ερευνών) και το ΙΝΑΛΕ (Ινστιτούτο Αλιευτικής Έρευνας) πλέον συγκεντρώνουν στοιχεία, οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι δεν υπάρχει επαρκής βάση δεδομένων, ώστε να γνωρίζουμε τα επίπεδα των ιχθυαποθεμάτων ειδικά στη μαρίδα, τη γόπα και τη σαρδέλα, που είναι τα ψάρια-στόχος της βιντζότρατας.
Οι δύο Οργανισμοί, πάντως, το 2017 είχαν καταλήξει σε συγκεκριμένο διαχειριστικό σχέδιο, που έδινε τη δυνατότητα στη βιντζότρατα να αλιεύει πιο κοντά στην ακτή υπό την προϋπόθεση της παρακολούθησης. Στις 2 Ιανουαρίου, ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Μάκης Βορίδης, υπέγραψε τη σύμβαση υλοποίησης του Εθνικού Προγράμματος Συλλογής Αλιευτικών Δεδομένων και για τα έτη 2020-2021 με τη χορήγηση 8,8 εκατ. ευρώ προς τους δύο εταίρους, ΙΝΑΛΕ και ΕΛΚΕΘΕ.
«Η θάλασσα πρέπει να πάρει ανάσες και αυτό είναι κάτι που το γνωρίζουν όλοι οι αλιείς. Οι θάλασσές μας αδειάζουν, οπότε και οι ψαράδες αναγκάζονται να ξοδεύουν πολύ περισσότερους αλιευτικούς πόρους», λέει ο Άλκης Καφέτζης, υπεύθυνος της εκστρατείας για τη θάλασσα της Greenpeace Ελλάς. «Χρειάζεται από τη μία να μειωθεί η αλιευτική πίεση, αλλά από την άλλη πρέπει να δούμε και την επόμενη ημέρα αυτών των ανθρώπων, χρειάζεται να δοθεί χρόνος μετάβασης», προσθέτει. Από την πλευρά της, η Greenpeace προτείνει ως λύση «να δώσουμε μεγαλύτερη αξία στο ψάρι. Να εκτιμήσουμε και να πληρώσουμε την ποιότητα και όχι την ποσότητα».
Στον διάλογο για τη βιντζότρατα, αλλά και τη δραματική μείωση των ιχθυαποθεμάτων στο Αιγαίο, πρέπει να προσθέσουμε, επίσης, ακόμα έναν αστάθμητο και μη ελέγξιμο παράγοντα που επηρεάζει κατά πολύ το περιβάλλον: το γεγονός ότι στην ίδια θάλασσα δραστηριοποιούνται και οι Τούρκοι αλιείς, οι οποίοι δεν έχουν τις ίδιες δεσμεύσεις με τους ψαράδες της ΕΕ.
Φωτεινή Αραμπατζή: «Θα εξαντλήσουμε τις δυνατότητες μίας βέλτιστης λύσης»
«Με βάση το ισχύον διαχειριστικό σχέδιο (εκτελεστικός κανονισμός 2017/929 της Επιτροπής), που υποβλήθηκε από την προηγούμενη κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, για την κατά παρέκκλιση λειτουργία της βιντζότρατας, οι αλιείς του εν λόγω αλιευτικού εργαλείου θα αλιεύσουν νομίμως μέχρι τη λήξη του διαχειριστικού σχεδίου, δηλαδή μέχρι τις 31.03.2020, προκειμένου να μην υπάρξει και κανένας αιφνιδιασμός τους.
Όπως γνωρίζετε, το συγκεκριμένο αλιευτικό εργαλείο σε εθνικό επίπεδο έχει καταργηθεί από το 1979. Έκτοτε, λειτουργούσε από το 2007 μέχρι τον Μάιο του 2010 με τις μεταβατικές διατάξεις του Κανονισμού της Μεσογείου (14 παρ. 2), από τον Δεκέμβριο του 2015 δοκιμαστικά και από το 2017 κατά παρέκκλιση.
Από πλευράς του ΥΠΑΑΤ, εξετάζεται πολύ σοβαρά η δυνατότητα και σκοπιμότητα συνέχισης της αλίευσης με το εν λόγω αλιευτικό εργαλείο, καθώς η προστασία των ιχθυαποθεμάτων και των επιπτώσεων στο θαλάσσιο περιβάλλον είναι επιβεβλημένη. Την ίδια στιγμή, με τη δέουσα ευαισθησία αντιμετωπίζουμε τα κοινωνικοοικονομικά δεδομένα των συγκεκριμένων 162 αδειοδοτημένων αλιέων, εξαντλώντας τις δυνατότητες μιας βέλτιστης λύσης».
Η χώρα μας θα πρέπει να αποφασίσει αν θα ζητήσει νέα παράταση από την Ευρωπαϊκή Ένωση ή θα προχωρήσει στην κατάργηση του εργαλείου που έχει ενοχοποιηθεί για καταστροφή των λειβαδιών της Ποσειδωνίας (των υποθαλάσσιων βοσκότοπων), αλλά και αλίευση ειδών που δεν επιτρέπεται να αλιεύουν.
Δόθηκε επιδότηση απόσυρσης του αλιευτικού εργαλείου γρίπος που σύρεται από σκάφος ή βιντζότρατα
Μέχρι τις 15 Δεκεμβρίου 2020 ήταν η τελική παράταση, του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων για την επιδότηση απόσυρσης της βιντζότρατας. Συγκεκριμένα, το υπουργείο, με γνώμονα την εξάντληση της στήριξης των Ελλήνων αλιέων – πλοιοκτητών επαγγελματικών αλιευτικών σκαφών, που φέρουν το αλιευτικό εργαλείο «γρίπος που σύρεται από σκάφος ή βιντζότρατα (SB)» προχώρησαν σε μία τελευταία παράταση της προθεσμίας ένταξης στις ευνοϊκές διατάξεις επιδότησης της απόσυρσης του αλιευτικού εργαλείου.
Οι δικαιούχοι αλιείς επιδοτήθηκαν με το σημαντικό ποσό των 25.000 ευρώ ανά σκάφος και με συνολικό ύψος ενίσχυσης που έφτασε στα 5.750.000 ευρώ. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του agrotypos.gr, υπογραμμίζεται ότι η λειτουργία του αλιευτικού εργαλείου «γρίπος που σύρεται από σκάφος ή βιντζότρατα (SB)» δεν επιτρέπεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και η μέχρι σήμερα δραστηριοποίησή τους γινόταν είτε δοκιμαστικά είτε κατά παρέκκλιση με συγκεκριμένο σχέδιο διαχείρισης, που έληξε το Μάρτιο του 2020, ωστόσο το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης προτάσσοντας την ανάγκη στήριξης των αλιέων της βιντζότρατας αποφάσισε και προχώρησε σε επιδότηση με το ύψος του κατ΄ αποκοπή ποσού ενίσχυσης ήσσονος σημασίας (de minimis) να ορίζεται σε 25.000€ ανά σκάφος για αλιευτικά σκάφη που φέρουν στην αλιευτική άδεια τους το εργαλείο «γρίπος, που σύρεται από σκάφος ή βιντζότρατα (SB)».
Δικαιούχοι ήταν οι επαγγελματίες αλιείς – πλοιοκτήτες των 232 αδειοδοτημένων επαγγελματικών αλιευτικών σκαφών, που φέρουν το αλιευτικό εργαλείο «γρίπος που σύρεται από σκάφος ή βιντζότρατα (SB)» σε όλη την Επικράτεια (φυσικά ή νομικά πρόσωπα) αναλογικά με το ποσοστό ιδιοκτησίας τους, εφόσον τα σκάφη τους διαθέτουν αλιευτική άδεια σε ισχύ κατά το έτος 2020, δραστηριοποιούνται στην αλιεία με το αλιευτικό εργαλείο «γρίπος που σύρεται από σκάφος ή βιντζότρατα (SB)» με διαγραφή του από την αλιευτική άδεια του σκάφους και καταχώρηση της διαγραφής του εργαλείου αυτού στο Εθνικό Αλιευτικό Μητρώο. Τονίζεται ότι οι αλιείς μπορούν να συνεχίσουν να ασκούν κανονικά τις αλιευτικές δραστηριότητες τους με άλλα αλιευτικά εργαλεία (ως παράκτιοι) για τα οποία διατηρούν άδεια.
Πηγή: ypaithros.gr | agrotypos.gr