Το πρώτο υποβρύχιο μουσείο της Ελλάδας άνοιξε τις υποθαλάσσιες πύλες του σήμερα στα ανοιχτά της Αλοννήσου, στις ακτές της νήσου Περιστέρα, και καθίσταται πλέον ο αρχαιότερος επισκέψιμος ενάλιος αρχαιολογικός χώρος.
Με εντυπωσιακό τρόπο έκοψαν την κορδέλα στα καταγάλανα νερά του Αιγαίου και σε βάθος 25 μέτρων, ο περιφερειάρχης Θεσσαλίας Κώστας Αγοραστός και ο δημοφιλής τραγουδιστής Σάκης Ρουβάς, που καταδύθηκαν υπό τα χειροκροτήματα της υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη, που παρακολουθούσε από απόσταση αναπνοής από σκάφος την πρωτόγνωρη εμπειρία των εγκαινίων του υποβρύχιου μουσείου του ναυαγίου της Περιστέρας.
Την ίδια ώρα εκατοντάδες καλεσμένοι, τουρίστες και Αλοννησιώτες παρακολουθούσαν τα δρώμενα στον βυθό από μια μεγάλη γιγαντοοθόνη στο λιμανάκι της Στενής Βάλλας, ενώ γύρω από το ναυάγιο με τους χιλιάδες ανέπαφους αρχαίους αμφορείς προσέγγισαν δεκάδες σκάφη για να παρακολουθήσουν από κοντά την τελετή.
Το υποβρύχιο μουσείο
Το υποβρύχιο μουσείο, το οποίο οριοθετήθηκε πολύ κοντά στις ακτές της ακατοίκητης νησίδας Περιστέρα και σε απόσταση αναπνοής από τις ανατολικές ακτές της Αλοννήσου, θα υποδεχθεί τους πρώτους επισκέπτες του σήμερα 1η Αυγούστου, οπότε θα πραγματοποιηθούν τα εγκαίνια και από τη Δευτέρα 3 Αυγούστου έως την Πέμπτη 2 Οκτωβρίου οι επισκέπτες θα μπορούν να θαυμάσουν τα εκθέματα -στον βυθό- από το περίφημο ναυάγιο του 5ου αιώνα π.Χ. Οι καταδύσεις θα γίνονται είτε από ελεύθερους-ερασιτέχνες δύτες είτε με τη συνοδεία δυτών από καταδυτικά κέντρα.
Το περίφημο ναυάγιο, που θεωρείται από τα σημαντικότερα της κλασσικής αρχαιότητας λόγω του ανέπαφου και μεγάλου αριθμού των ευρημάτων, ανακάλυψε το 1985 ένας ψαράς από την Αλόννησο, κοντά στη δυτική βραχώδη ακτή της Περιστέρας, σε βάθος 28 μέτρων. Επρόκειτο για ένα μεγάλο εμπορικό πλοίο εκείνης της εποχής, μάλλον αθηναϊκό, το οποίο εκτιμάται ότι έπεσε σε μεγάλη κακοκαιρία και βυθίστηκε εκεί περίπου το 425 π.Χ. Το πλοίο φαίνεται πως ήταν φορτωμένο με χιλιάδες αμφορείς κρασιού από την Πεπάρηθο (τη σημερινή Σκόπελο) και τη Μένδη (αρχαία πόλη της Χαλκιδικής), δύο περιοχές πολύ γνωστές στην αρχαιότητα για το εξαιρετικής ποιότητας κρασί τους. Σύμφωνα με τους ειδικούς εξερευνητές, ο σωρός των αμφορέων, που εκτείνεται στο βυθό σε μήκος 25 μέτρων, δίνει την αίσθηση του περιγράμματος και των μεγάλων διαστάσεων του πλοίου.
Το ναυάγιο βρίσκεται σε βάθος που κυμαίνεται μεταξύ 21 και 28 μέτρων από την επιφάνεια της θάλασσας, εντός της προστατευόμενης περιοχής του Εθνικού Θαλάσσιου Πάρκου Αλοννήσου – Βορείων Σποράδων, που καθιστούν το αρχαίο ναυάγιο της Περιστέρας έναν ενδιαφέροντα προορισμό για κάθε έμπειρο αυτοδύτη.
Η πρόσβαση στον υπέροχο, θαυμαστό και μυστηριώδη κόσμο του βυθού, όμως, δεν θα αφορά μόνο τους φίλους της κατάδυσης, αλλά θα απευθύνεται και σε όλους τους επισκέπτες της Αλοννήσου, οι οποίοι εναλλακτικά θα έχουν την ευκαιρία μεν να δουν τα εκθέματα του ναυαγίου, αλλά χωρίς να μπουν μέσα στην θάλασσα. Αυτό μπορεί να συμβεί, αφού στη Χώρα της Αλοννήσου θα υποδέχεται τους ενδιαφερόμενους επισκέπτες το Κέντρο Ενημέρωσης και Ευαισθητοποίησης Κοινού, με όλες τις πληροφορίες για την ιστορία των αρχαίων ναυαγίων και τη δυνατότητα να καταδυθεί ο επισκέπτης εικονικά στον βυθό και να περιηγηθεί στα ναυάγια σαν αληθινός δύτης, με τεχνολογικές εφαρμογές επαυξημένης πραγματικότητας.
Το άνοιγμα και η λειτουργία του ναυαγίου της Περιστέρας ως επισκέψιμου ενάλιου αρχαιολογικού χώρου από το Σάββατο 1η Αυγούστου είναι το αποτέλεσμα συνεργασίας της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων του υπουργείου Πολιτισμού, της Περιφέρειας Θεσσαλίας και του Δήμου Αλοννήσου.
Ο Σάκης Ρουβάς έκοψε την κορδέλα
Ο Σάκης Ρουβάς που έκοψε την κορδέλα του υποβρύχιου μουσείου, μαζί με τον Κώστα Αγοραστό εντυπωσιασμένος από το θέαμα στον βυθό είπε ότι “είχα τη μεγάλη χαρά και την τιμή να καταδυθώ στο πρώτο επισκέψιμο ναυάγιο της χώρας στα ανοιχτά της Αλοννήσου, έπειτα από πρόσκληση του Περιφερειάρχη Θεσσαλίας, Κώστα Αγοραστού. Πρόκειται για μια σπουδαία εμπειρία καθώς το ναυάγιο της Περιστέρας, με τους 4000 αμφορείς, είναι το αρχαιότερο ναυάγιο στον κόσμο, χαρακτηρίζεται από άποψη μοναδικότητας ως ο «Παρθενώνας των ναυαγίων», ενώ καθιερώνει, πλέον, τη χώρα μας στο «χάρτη» του παγκόσμιου καταδυτικού τουρισμού. Συγχαρητήρια στο Υπουργείο Πολιτισμού, στην Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων, καθώς και στην Περιφέρεια Θεσσαλίας και σε όσους συνέβαλαν στην πραγματοποίηση αυτού του σημαντικού έργου.”
Παρούσα στην τελετή των εγκαινίων του υποθαλάσσιου μουσείου στην Αλόννησο ήταν και η πασίγνωστη και δημοφιλής Μιμή Ντενίση, η οποία όχι μόνο εξέφρασε τον θαυμασμό της και τα συγχαρητήριά της προς τον Κώστα Αγοραστό για την ανάδειξη των μοναδικών θησαυρών του υποβρύχιου μουσείου, αλλά εντυπωσιάσθηκε και από την ομορφιά της Αλοννήσου, αφού όπως είπε ήταν η πρώτη φορά που επισκέφθηκε το νησί και θα φύγει με τις καλύτερες εντυπώσεις και παρότρυνε τον κόσμο να επισκεφθεί το πανέμορφο νησί των Σποράδων.
Το έργο προετοιμάστηκε στο πλαίσιο του προγράμματος διασυνοριακής συνεργασίας BLUEMED και θα συνεχιστεί με τη χρηματοδότηση του ΠΕΠ Θεσσαλίας ως το 2023. Το έργο – «σταθμός», που αναμένεται να καθιερώσει την Ελλάδα στον «χάρτη» του παγκόσμιου καταδυτικού τουρισμού, έχει ήδη αποσπάσει σημαντικά βραβεία από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ έχει παρουσιαστεί από κορυφαία διεθνή ΜΜΕ όπως οι New York Times, Lonely Planet, Daily Mail, Travel & Leisure και παρουσιάσθηκε στις Βρυξέλλες τον περασμένο Οκτώβριο.