Ένα απίστευτο βίντεο κατέγραψε έναν σφυροκέφαλο καρχαρία να κολυμπά χωρίς φόβο γύρω από ένα σκάφος κατά τη διάρκεια ψαρέματος στο Σαρωνικό.
Το βίντεο γυρίστηκε στις 29 Σεπτεμβρίου 2024, από τον Δημήτρη Ζαχαρίου, ο οποίος ψάρευε ανοιχτά της νήσου Κυρά, βορειοδυτικά του Αγκιστριού στον Σαρωνικό κόλπο.
Ο μικρός καρχαρίας σφυροκέφαλος κολυμπούσε δίπλα στο σκάφος, δίνοντας την ευκαιρία στον ψαρά να καταγράψει το σπάνιο αυτό θέαμα. Το είδος αυτό είναι γνωστό ως «ζύγαινα» και θεωρείται ένα από τα πιο σπάνια είδη καρχαρία που εντοπίζονται στις ελληνικές θάλασσες.
Δείτε το βίντεο εδώ: https://www.facebook.com/reel/885585663114768
Καρχαριοειδή στη Μεσόγειο
Στη Μεσόγειο θάλασσα υπάρχουν περισσότερα από 47 είδη καρχαριοειδών, εκ των οποίων τα 16 είναι υπό εξαφάνιση. Πολλά από αυτά τα είδη ζουν και αναπαράγονται στα ελληνικά ύδατα, συνεισφέροντας στην ισορροπία του θαλάσσιου οικοσυστήματος.
Οι περισσότεροι καρχαρίες προτιμούν μεγάλα βάθη, που κυμαίνονται από 400 έως 800 μέτρα, ενώ κάποια είδη, μπορεί να εντοπιστούν πιο κοντά στην επιφάνεια, μέχρι και σε βάθη 20 μέτρων. Παρά τις ανησυχίες από τις αυξημένες εμφανίσεις, οι ερευνητές διαβεβαιώνουν ότι οι λουόμενοι δεν διατρέχουν κίνδυνο, καθώς οι καρχαρίες αυτοί τρέφονται κυρίως με πλαγκτόν και μικρά ψάρια.
Ο Ρόλος των Καρχαριών στο Οικοσύστημα
Η απουσία των καρχαριοειδών από τις ελληνικές θάλασσες θα μπορούσε να έχει σοβαρές επιπτώσεις στο θαλάσσιο οικοσύστημα. Οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι η εξαφάνιση αυτών των ειδών, λόγω υπεραλίευσης και καταστροφής των βιοτόπων τους, θα μπορούσε να διαταράξει την αλυσίδα τροφής, επηρεάζοντας και την ποιότητα των αλιευμάτων που καταλήγουν στο πιάτο μας.
Η Σπανιότητα του Σφυροκέφαλου Καρχαρία
Η εμφάνιση του σφυροκέφαλου καρχαρία, όπως αυτή που καταγράφηκε στο βίντεο, είναι εξαιρετικά σπάνια. Ερασιτεχνικές καταγραφές τα τελευταία χρόνια δείχνουν ότι όταν αυτά τα είδη εμφανίζονται στα ρηχά, δεν αποτελούν απειλή για τους ανθρώπους. Τρία είδη καρχαριών βρίσκονται στο κόκκινο, στη λίστα των απειλούμενων ειδών στην Ελλάδα σύμφωνα με το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ), ο Προσκυνητής, ο μεσογειακός λευκός καρχαρίας και ο σφυροκέφαλος ή «ζύγαινα».
Οι σφυροκέφαλοι καρχαρίες, γνωστοί και ως ζύγαινες, σφύραινες ή σφύρνες, ανήκουν στην τάξη καρχαρινόμορφα και ξεχωρίζουν για τη χαρακτηριστική δομή του κεφαλιού τους, η οποία είναι επίπεδη και επεκτείνεται σαν σφυρί.
Αυτοί οι καρχαρίες ανήκουν στην οικογένεια των σφυρνίδων και διακρίνονται σε δύο γένη: το γένος Σφύρνα και το γένος Ευσφύρα, το οποίο περιλαμβάνει μόνο ένα είδος.
Το σχήμα του κεφαλιού των σφυροκέφαλων παραμένει αντικείμενο επιστημονικής έρευνας, με κάποιες θεωρίες να υποστηρίζουν ότι ενισχύει τις αισθήσεις τους ή ότι βοηθά στη μετακίνηση και στον εντοπισμό της λείας. Αυτοί οι καρχαρίες συχνάζουν κοντά στις ακτές και είναι από τα λίγα είδη που σχηματίζουν κοπάδια. Το μέγεθός τους ποικίλει ανάλογα με το είδος, με μήκος από 0,9 έως 6 μέτρα και βάρος που μπορεί να φτάσει τον μισό τόνο.
Έχει υποστηριχθεί ότι το ιδιαίτερο σχήμα του κεφαλιού τους βελτιώνει την όρασή τους. Οι σφυροκέφαλοι έχουν στερεοσκοπική όραση, δηλαδή η θέση των ματιών τους τους επιτρέπει να έχουν πλήρη ορατότητα 360 μοιρών στο κάθετο άξονα, προσφέροντάς τους τη δυνατότητα να βλέπουν ταυτόχρονα τόσο πάνω όσο και κάτω. Επιπλέον, το σχήμα του κρανίου ενισχύει την κατανομή των φυσίγγιων του Λορετζίνι – ειδικών αισθητήρων που εντοπίζουν ηλεκτρικά πεδία – βελτιώνοντας την ικανότητά τους να ανιχνεύουν τη λεία τους .
Αυτές οι πληροφορίες παρέχουν μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα για αυτό το ιδιαίτερο είδος καρχαρία και τις προσαρμογές του στη φύση, υπογραμμίζοντας τη σπανιότητά του και τη σημασία του για το θαλάσσιο οικοσύστημα.
Video/ Photo: Dimitris Zahariou